Ông Bùi Công Vinh - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao Bằng xếp hạng di tích Bến đò Cố Xin cho chính quyền địa phương và dòng họ

Chiều 05/3 (ngày 6 tháng 2 Âm lịch), UBND huyện Hưng Nguyên, UBND xã Xuân Lam phối hợp tổ chức khai hội đền Thanh Liệt và đón bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh Bến đò Cố Xin.

Đại biểu về dự lễ hội và đón nhận bằng xếp hạng di tích Bến đò Cố Xin

Tham dự lễ có ông Bùi Công Vinh - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; các phòng, đơn vị liên quan thuộc Sở; đại diện lãnh đạo Huyện uỷ, UBND huyện Hưng Nguyên con cháu dòng họ Lưu và đông đảo du khách thập phương.

Màn trống khai hội

Lễ hội đền Thanh Liệt hay còn gọi là lễ hội rước hến gắn với tín ngưỡng thờ thủy thần có từ lâu đời của làng Thanh Liệt, cùa cư dân sông nước ở lưu vực sông Lam. Đây là một trong những lễ hội độc đáo, giàu bản sắc thu hút đông đảo du khách thập phương.

Rước bộ trong lễ hội đền Thanh Liệt

Lễ hội được tổ chức hàng năm vào ngày 5 và 6 tháng 2 âm lịch gồm 2 phần: lễ và hội. Phần chính của lễ hội chủ yếu được diễn ra trên sông, gắn với các quan niệm và nghi lễ của cư dân sông nước, với ý nguyện cầu cho mưa thuận gió hòa, trời yên sóng lặng, thủy tộc sinh sôi phát triển, ngư dân đánh bắt được nhiều thủy sản, xua đuổi đi những ôn hoàng dịch lễ và cuộc sống được bình an, thịnh vượng. Sau các nghi lễ là những trò chơi dân gian mang đậm màu sắc sông nước như: thi bơi trải, thi cướp giải, thi lặn, đua chèo lộn tiêu… diễn ra tại bãi bồi ven sông. Gay cấn và thú vị nhất là cuộc thi đua thuyền, còn gọi là đấu trạo, và thi cào hến trên dòng sông Lam. Lễ hội đền Thanh Liệt được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2018.

Bến đò Cố Xin nằm trên dòng sông Lam thuộc địa phận xã Xuân Lam, huyện Hưng Nguyên. Trong hai cuộc kháng chiến, đặc biệt là cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, bến đò Cố Xin đã trở thành địa điểm giao thông huyết mạch chuyên chở người và hàng hóa qua sông phục vụ kháng chiến.

Địa điểm bến đò Cố Xin

Tại bến đò này, gắn với nhiều sự kiện lịch sử trong đó có câu chuyện người đàn ông tên Lưu Văn Khuồi mà người dân thường gọi là Cố Xin làm nghề chèo đò ngang đã đích thân chèo đò chuyên chở bộ đội và lương thực, đạn dược qua sông để chi viện cho chiến trường miền Nam. Ngày 16/4/1968, trong khi chở một đoàn sĩ quan hơn 10 người vào Nam công tác, thì bị trúng bom mỹ và hi sinh. Cố Xin là một trong những hình ảnh tiêu biểu của tinh thần yêu nước, chống giặc ngoại xâm, Cố và bến đò cũng trở thành niềm tự hào của Nhân dân xã Xuân Lam nói riêng và huyện Hưng Nguyên nói chung.

Ngày 27/12/2024, Bến đò Cố Xin đươc UBND tỉnh Nghệ An xếp hạng là di tích lịch sử cấp tỉnh tại Quyết định số 3621/QĐ-UBND.