Các Đại biểu dâng hoa tưởng niệm Đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai nhân Kỷ niệm 115 năm ngày sinh. Ảnh Ngô Lâm

Sáng 30/9, tại Nhà lưu niệm đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An đã tổ chức lễ dâng hoa, dâng hương tưởng niệm đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai - nguyên Bí thư Thành ủy Sài Gòn - Chợ Lớn, nhân kỷ niệm 115 năm ngày sinh của đồng chí (30/9/1910- 30/9/2025).

Dự lễ có có các đồng chí: Võ Thị Minh Sinh - Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh, Trưởng đoàn đại biểu quốc hội tỉnh; Trần Thị Mỹ Hạnh - UV BCH Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở VHTT&DL; Hoàng Thị Thu Hiền - Đại biểu Quốc hội khoá 15, Phó Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh, Chủ tịch Hội LHPN tỉnh cùng đại diện Ban công tác phụ nữ tỉnh, Phòng PA03- Công an tỉnh, Hội Phụ nữ Công an tỉnh, các phòng và đơn vị thuộc Sở VHTT&DL, đại diện Thường trực Đảng uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQVN phường Thành Vinh, Vinh Phú, Vinh Lộc, Trường Vinh, Vinh Hưng, xã Hưng Nguyên Nam, đại diện HĐGT họ Lê, họ Nguyễn cùng đông đảo Nhân dân và du khách.

Đồng chí Võ Thị Minh Sinh - Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh dâng hương tưởng niệm Đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai. Ảnh Ngô Lâm

Đồng chí Trần Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch dâng hương tưởng niệm Đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai. Ảnh Ngô Lâm

Đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai, tên thật là Nguyễn Thị Vịnh, sinh ngày 30/9/1910, trên quê hương xứ Nghệ có bề dày truyền thống yêu nước và cách mạng. 16 tuổi, đồng chí đã tham gia hoạt động cách mạng. Năm 1927, đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai hoạt động trong phong trào công nhân ở Vinh và tham gia thành lập Tân Việt cách mạng Đảng, sau đó được bầu làm Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ, phụ trách công tác tuyên truyền, huấn luyện đảng viên và có những đóng góp quan trọng cho Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh. Đầu năm 1930, Nguyễn Thị Minh Khai được Xứ ủy Trung Kỳ giới thiệu ra Bắc Kỳ rồi sang Trung Quốc, làm việc tại Văn phòng Chi nhánh Đông Phương Bộ của Quốc tế Cộng sản. Năm 1935, Nguyễn Thị Minh Khai được cử vào đoàn đại biểu chính thức tham dự Đại hội Quốc tế cộng sản lần thứ VII tại Matxcơva. Trong phiên họp thứ 40, vào chiều ngày 16/8/1935, với bí danh Phan Lan, Nguyễn Thị Minh Khai đã dõng dạc trình bày bản tham luận “Vai trò của phụ nữ Đông Dương tham gia đấu tranh cách mạng” được đại hội nhiệt liệt hoan nghênh.

Năm 1937, Nguyễn Thị Minh Khai về nước, hoạt động tại Xứ ủy Nam Kỳ và được TW Đảng chỉ định giữ chức Bí thư Thành ủy Sài Gòn - Chợ Lớn, đồng chí đã tham dự 4 cuộc Hội nghị BCHTW Đảng tổ chức tại Bà Điểm - Hóc Môn, từ hội nghị lần thứ 3 đến hội nghị lần thứ 6, trở thành một trong những nhà lãnh đạo chủ chốt phong trào cách mạng Nam Kỳ giai đoạn 1936-1940.

Trong quá trình hoạt động cách mạng, đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai đã gặp gỡ và kết hôn với đồng chí Lê Hồng Phong. Kết quả của tình yêu ấy là sự chào đời của bé Lê Nguyễn Hồng Minh. Nhưng khi con chưa tròn tháng tuổi, vì yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, Nguyễn Thị Minh Khai đã phải gửi con lại cho các ba, các má ở cơ sở Mười Tám thôn vườn trầu nuôi dưỡng để đi hoạt động cách mạng.

Ngày 30/7/1940, khi đang cùng Xứ ủy Nam Kỳ chuẩn bị tiến hành khởi nghĩa vũ trang, Nguyễn Thị Minh Khai sa vào tay giặc. Những trận đòn tra tấn của kẻ thù đến chết đi sống lại tại Khám Lớn Sài Gòn đã không thể nào lay chuyển nổi ý chí gang thép, bản lĩnh cách mạng kiên cường của đồng chí. Qua 2 phiên tòa xét xử, Tòa án quân sự đặc biệt Sài Gòn kết án Nguyễn Thị Minh Khai mức án cao nhất: Tử hình.

Rạng sáng ngày 26/8/1941 (tức ngày 4/7 năm Tân Tỵ), thực dân Pháp đã đưa đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai đi xử bắn tại Nhà thương Giếng Nước, nay là Bệnh viện huyện Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh. Trước mũi súng quân thù, Nguyễn Thị Minh Khai đã không cho chúng bịt mắt. Phút cuối cùng, đồng chí muốn thu hình ảnh Tổ quốc quốc thân yêu và giữ chặt trong lòng mình, muốn nhìn bầu trời xanh của miền Nam yêu dấu, muốn nhìn thấy đồng bào bị thống khổ nhưng đang làm cuộc bão táp cách mạng cho ngày mai thắng lợi và hiên ngang hô vang khẩu hiệu:

“Đảng cộng sản Đông Dương muôn năm!

Cách mạng Đông Dương thành công muôn năm!

  Tinh thần bất khuất trên đường ra pháp trường, cái chết oanh liệt của nữ anh hùng liệt sĩ Nguyễn Thị Minh Khai đã làm lay động hàng triệu, hàng triệu trái tim yêu nước. Lý tưởng cao đẹp, phẩm chất kiên trung, đạo đức trong sáng, giản dị của đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai sẽ còn sống mãi với quê hương xứ Nghệ, sống mãi với Nhân dân Sài Gòn - Gia Định (nay là Thành phố Hồ Chí Minh). Đồng chí mãi mãi là biểu tượng bất tử của người Phụ nữ Việt Nam!

Các Đại biểu tham quan trưng bày tại di tích. Ảnh Ngô Lâm

Kỷ niệm 115 năm ngày sinh đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai (30/9/1910 - 30/9/2025), dịp này Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh phối hợp với Ban Quản lý Di tích Nghệ An tổ chức trưng bày chuyên đề “Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai” tại Nhà lưu niệm đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai, phường Thành Vinh.