Bộ VHTTDL vừa ban hành Quyết định số 4385/QĐ - BVHTTDL về việc ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045.

 “Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045” được Chính phủ ban hành năm 2024 (Quyết định số 991/QĐ‑TTg ngày 16/9/2024). Để triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định này, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành các quyết định (số 1226/QĐ-BVHTTDL ngày 29/4/2025 và số 2657/QĐ-BVHTTDL ngày 29/7/2025) điều chỉnh Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (sau đây gọi tắt là Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa thể thao).

Kế hoạch thực hiện Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 được xây dựng nhằm cụ thể hóa các mục tiêu lớn, phân công rõ trách nhiệm và xác định lộ trình hành động từ Trung ương đến địa phương, với kỳ vọng rằng đến năm 2045, Việt Nam sẽ hình thành một mạng lưới cơ sở văn hóa thể thao hiện đại, đồng bộ, mang đậm bản sắc dân tộc và hòa nhập quốc tế.

Mục tiêu phát triển và tầm nhìn đến năm 2045:

Mạng lưới cơ sở văn hóa quốc gia đồng bộ, hiện đại, bản sắc, hướng đến xây dựng hình ảnh quốc gia gắn với tiếp thu tinh hoa văn hóa của thời đại, đáp ứng các tiêu chuẩn theo quy định và nhu cầu thực tiễn; bảo đảm công bằng trong tham gia, hưởng thụ của nhân dân các vùng, khu vực trong cả nước; bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ bảo tồn và phát huy giá trị, bản sắc văn hóa dân tộc; bảo đảm liên kết vùng và liên kết với các kết cấu hạ tầng khác trong phạm vi lãnh thổ.

Mạng lưới cơ sở thể thao quốc gia được phát triển đồng bộ, hiện đại, đáp ứng nhu cầu tập luyện và hưởng thụ của Nhân dân; yêu cầu tập luyện và thi đấu đạt chuẩn quốc tế đối với các môn thể thao trọng điểm, có mục tiêu giành huy chương châu lục, thế giới; đủ điều kiện tổ chức các sự kiện thể thao có quy mô lớn ở khu vực và châu lục. Phát triển mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao gắn với cơ chế thị trường, là nguồn lực phát triển công nghiệp văn hóa và kinh tế thể thao. Hình thành các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của xã hội, phục vụ học tập, rèn luyện suốt đời của người dân, góp phần xây dựng xã hội học tập và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Đến năm 2045, mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao quốc gia phát triển cân đối, phân bố không gian hợp lý, trở thành thương hiệu, đại diện cho nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc; hình thành những công trình mang đậm bản sắc văn hóa, có tính biểu tượng cho Việt Nam hội nhập trong thế kỷ XXI, trở thành những dấu ấn lịch sử và di sản dành cho tương lai; Hình thành các trung tâm về văn hóa, thể thao trọng điểm gắn với các đô thị quan trọng của quốc gia và vùng tại Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Vinh, Đà Nẵng, Huế, Quy Nhơn, Buôn Ma Thuột, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ; tạo lập sự liên kết chặt chẽ giữa các cấp; đăng cai tổ chức thành công Đại hội Thể thao châu Á.

Các chương trình, dự án triển khai thực hiện quy hoạch:

Ưu tiên tập trung nguồn lực nhà nước đầu tư phát triển, nâng cấp, bảo trì nhằm phát huy vai trò của mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao; trong đó chú trọng các dự án đầu tư không thu hút được vốn ngoài ngân sách, dự án ở vùng khó khăn; Đẩy mạnh xã hội hóa và tập trung thu hút, kêu gọi các nguồn lực đa dạng để đầu tư phát triển mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao. Tiếp tục thu hút và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn ODA, nguồn vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ quốc tế; sử dụng nguồn vốn đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên cho các hạng mục công trình có vai trò động lực và có khả năng lan tỏa giá trị vùng, miền, thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa và kinh tế thể thao.

Khai thác có hiệu quả nguồn lực từ tài sản gắn với mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước thông qua hình thức nhượng quyền khai thác, bảo đảm đúng quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công; các địa phương nghiên cứu, triển khai cơ chế thu từ khai thác quỹ đất gắn với mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao. Ưu tiên các doanh nghiệp đầu tư mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao được đầu tư, khai thác các dịch vụ liên quan đến phạm vi dự án và được vay vốn từ nguồn vốn tín dụng dài hạn, lãi suất ưu đãi.

Các dự án quan trọng (ưu tiên đầu tư) phát triển mạng lưới cơ sở văn hóa quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tập trung vào các lĩnh vực: Xây dựng, nâng cấp và cải tạo các cơ sở văn hóa quốc gia; Nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa, không gian văn hóa sáng tạo; Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, nâng cao đời sống tinh thần, năng lực thẩm mỹ của nhân dân; Phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức và nguồn nhân lực quản lý, đào tạo, nghiên cứu khoa học chất lượng cao; Bảo tồn, phát huy bền vững các giá trị văn hóa; Phát triển các sản phẩm văn hóa nghệ thuật của Việt Nam có giá trị đỉnh cao về nghệ thuật và tư tưởng; Quảng bá hình ảnh đất nước, văn hóa, con người Việt Nam ra thế giới; Đầu tư cho ứng dụng khoa học và công nghệ của mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao;…

Giai đoạn mới của mạng lưới cơ sở văn hóa thể thao Nghệ An:

Sân Vận động tỉnh Nghệ An. Nguồn ảnh: Báo Nghệ An

Từ tháng 7/2025, Nghệ An bước vào giai đoạn sắp xếp, kiện toàn hệ thống văn hóa - thể thao theo chính quyền địa phương hai cấp. Cùng với việc chuyển các trung tâm về cấp xã quản lý, Nghệ An đang chuẩn bị hình thành các Trung tâm Cung ứng dịch vụ công cấp xã, trong đó có lĩnh vực văn hóa thể thao.

Sự ra đời của các Trung tâm Cung ứng dịch vụ công cấp xã, phường không chỉ thay đổi tổ chức, mà là bước tái cấu trúc chiến lược, các trung tâm này sẽ trở thành điểm kết nối giữa chính quyền với người dân, là nơi hội tụ và lan tỏa các giá trị văn hóa, thể thao cơ sở.

Hiện nay, tỉnh đang bắt đầu xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn cho giai đoạn 2026 - 2030, trong đó sẽ tập trung đầu tư Nhà hát dân ca Nghệ An, Trung tâm văn hóa đa chức năng, Nhà thi đấu, Trung tâm huấn luyện và thi đấu, Trường phổ thông năng khiếu TDTT. Đồng thời huy động các nguồn lực hợp pháp khác, đẩy mạnh xã hội hóa để xây dựng, nâng cấp hệ thống thiết chế thể thao từ tỉnh đến cơ sở theo nội dung quy hoạch tỉnh và Quy hoạch mạng lưới thiết chế văn hóa, thể thao được Thủ tướng phê duyệt.

Thời gian tới, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh sẽ tập trung rà soát các chính sách hiện hành của Chính phủ và tỉnh cùng với yêu cầu phát triển thể thao để chủ động, tích cực tham mưu cho tỉnh có những chủ trương, cơ chế chính sách đủ mạnh, tạo diện mạo mới cho Nghệ An xứng tầm là quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Trung tâm văn hóa thể thao của vùng Bắc Trung Bộ./.