Toàn cảnh Kỳ họp Đại hội đồng UNESCO lần thứ 41 (nguồn ảnh internet)

Chiều 23-11, UNESCO đã thông qua danh sách 60 danh nhân văn hóa và sự kiện lịch sử niên khóa 2022 - 2023 để UNESCO cùng ghi danh và tham gia kỷ niệm năm sinh/năm mất, trong đó Việt Nam có 2 người là Hồ Xuân Hương (quê Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu, Nghệ An) và danh nhân Nguyễn Đình Chiểu (Bến Tre).Theo đó, hồ sơ kỷ niệm 200 năm ngày sinh của danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và kỷ niệm 250 năm ngày sinh, 200 năm ngày mất của nữ sĩ Hồ Xuân Hương cùng với 58 hồ sơ khác đã được thông qua.

Tượng nữ sỹ Hồ Xuân Hương tại Nhà thờ họ Hồ, xã Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu, Nghệ An (Ảnh Hồ Hà)  

Cả hai nhà thơ đều là những nhân vật kiệt xuất, có tư tưởng anh hùng nghĩa hiệp, bảo vệ người yếu thế, chống bất công, bất bình đẳng trong xã hội.

Nguyễn Đình Chiểu còn là một nhà văn hóa, tấm gương vượt lên những khó khăn của cuộc sống và theo đuổi lý tưởng học tập suốt đời của UNESCO. Bên cạnh đó, ông còn hành nghề đông y để chữa bệnh cứu người. Thơ văn của ông đậm tính nhân văn, khích lệ lòng yêu nước, ca ngợi những con người sẵn sàng làm việc nghĩa, vì lợi ích cộng đồng. Các tác phẩm chính của ông đều được sáng tác bằng chữ Nôm, trong đó nổi tiếng nhất là tập thơ Lục Vân Tiên, chứa đựng nhiều ý nghĩa về đạo lý, truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Còn Hồ Xuân Hương được biết đến như "Bà chúa thơ Nôm". Thơ Hồ Xuân Hương là biểu hiện của sự vận động, lạc quan. Với tư tưởng mới mẻ cùng lối làm thơ phá cách, ngôn ngữ bình dị và sáng tạo, các tác phẩm của bà đã đem lại nhiều ý nghĩa, giá trị và sức sống lâu bền từ quá khứ đến hiện tại. Ngoài tài thơ độc đáo, các tác phẩm thơ của Hồ Xuân Hương cũng mang nhiều nội dung về bình đẳng giới, đấu tranh cho việc giải phóng phụ nữ ở Việt Nam. Đây đều là những giá trị mà UNESCO đang rất thúc đẩy trên toàn thế giới.

Việc thông qua nghị quyết cùng kỷ niệm năm sinh/năm mất của danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và nữ sĩ Hồ Xuân Hương lần này khẳng định sự đánh giá cao của quốc tế đối với những giá trị về văn hóa, giáo dục của Việt Nam, góp phần quảng bá cho các mục tiêu phát triển tự do, bình đẳng và đặc biệt là bình đẳng trong giáo dục cho tất cả mọi người mà UNESCO đang thúc đẩy, đồng thời giúp Việt Nam giới thiệu được với bạn bè quốc tế tâm hồn, phẩm cách, triết lý sống... của dân tộc mình, một dân tộc với những con người yêu hòa bình, tự do, trọng đạo lý, tài năng văn chương nghệ thuật…

Trước hai thi sĩ Nguyễn Đình Chiểu và Hồ Xuân Hương, UNESCO đã từng thông qua nghị quyết vinh danh và cùng kỷ niệm năm sinh/năm mất của các danh nhân Việt Nam: Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nguyễn Trãi, Nguyễn Du và Chu Văn An.

Lễ kỷ niệm 200 năm ngày sinh của danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và lễ kỷ niệm 250 năm ngày sinh, 200 năm ngày mất của nữ sĩ Hồ Xuân Hương sẽ được tổ chức đồng thời tại Việt Nam và tại văn phòng UNESCO (Paris, Pháp).

Hoạt động vinh danh Nguyễn Đình Chiểu dịp 200 năm sinh của ông ngoài lễ kỷ niệm dự kiến được tổ chức ngày 1-7-2022 còn có cuộc trưng bày về cụ Đồ Chiểu tại Bến Tre và trưng bày ảo tại trụ sở UNESCO (Paris, Pháp); Hội thảo khoa học quốc tế về thân thế và sự nghiệp Nguyễn Đình Chiểu (dự kiến vào cuối tháng 6-2022).

Ngày tháng tổ chức lễ kỷ niệm cho nữ sĩ Hồ Xuân Hương sẽ do tỉnh Nghệ An quyết định và công bố sau.