Đồng chí Trần Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Sở VH&TT trao Bằng công nhận di tích lịch sử cấp tỉnh Nhà thờ Thượng thư Hồ Trọng Đĩnh và Nhà thờ Hồ Sỹ Tư cho địa phương và dòng họ.

Sáng 18/02, huyện Quỳnh Lưu tổ chức lễ đón Bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh Nhà thờ Thượng thư Hồ Trọng Đĩnh và Nhà thờ Hồ Sỹ Tư

Về dự lễ có đồng chí Trần Thị Mỹ Hạnh - UV BCH Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao; đại diện Lãnh đạo Ban Quản lý di tích tỉnh; Lãnh đạo UBND huyện Quỳnh Lưu, UBND xã Quỳnh Đôi, cùng Nhân dân và con cháu dòng họ Hồ.

Các đại biểu về dự lễ đón Bằng di tích.

Di tích Nhà thờ Thượng thư Hồ Trọng Đĩnh được xây dựng từ thời Nguyễn là nơi thờ phụng Thượng thư Hồ Trọng Đĩnh và con cháu hậu duệ. Theo gia phả họ Hồ đại tộc (xã Quỳnh Đôi) và văn bia lưu tại di tích cho biết: Ông Hồ Trọng Đĩnh tên húy là Học, tự là Tử Tấn, hiệu là Châu Phong, sinh năm 1818, mất năm 1882, người xã Hoàn Hậu nay là xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông nổi tiếng văn võ song toàn nên được triều đình nhà Nguyễn giao nhiều chức vụ quan trọng, làm quan ở nhiều nơi, đến đâu cũng được nhân dân yêu quý. Đặc biệt, ông có nhiều công lao đóng góp trên các lĩnh vực như: Khuyến khích và phát triển Nho học đào tạo nhân tài với việc xây dựng Văn Thánh Cao Lãnh, Đồng Tháp (năm 1857), xây nhà hương học giúp học trò nghèo có điều kiện học hành, thông qua đó để đào tạo nhân tài cho đất nước. Ông cũng là người có công lớn trong việc củng cố và giữ vững an ninh vùng biên giới… Về ngoại giao, ông được xem là người có tài ngoại giao khôn khéo góp phần thắt chặt mối quan hệ bang giao với các nước.

Hiện nay, tại di tích đang lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị như: bia đá, câu đối, đại tự, chuông đồng, bình hoa, long ngai, mộc chủ, khám thờ…

Lễ rước Bằng xếp hạng về di tích.

Nhà thờ Hồ Sỹ Tư được xây dựng vào năm 1887 để làm nơi thờ phụng cử nhân Hồ Sỹ Tư, sau này phối thờ ông Hồ Viết Thắng và con cháu hậu duệ.

Ông Hồ Sỹ Tư (1860 - 1935), đậu cử nhân khoa thi năm Nhâm Ngọ (1882). Ông không ra làm quan mà ở nhà dạy học và tham gia phong trào Văn Thân chống Pháp. Cả cuộc đời của ông cống hiến cho công việc dạy học, giữ gìn nền Nho học nước nhà.

Ông Hồ Viết Thắng (1918 - 1998) là cháu trai của ông Hồ Sỹ Tư, ông sớm được giác ngộ cách mạng, năm 1939 kết nạp Đảng. Sau đó, ông Hồ Viết Thắng được điều đi xây dựng cơ sở ở huyện Diễn Châu. Năm 1941, ông bị bắt và kết án 18 năm khổ sai, giam ở Nhà lao Vinh, rồi đày vào nhà tù Buôn Mê Thuột. Ngày 09/3/1945, ông được ra tù và tích cực tham gia phong trào khởi nghĩa giành chính quyền ở huyện Quỳnh Lưu. Tháng 9/1945, ông được cử làm Bí thư Huyện ủy lâm thời huyện Quỳnh Lưu, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Nghệ An. Sau đó, ông được Đảng, Nhà nước phân công nhiều chức vụ quan trọng như Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa, Phó Bí thư Khu ủy Khu IV (1948), Trưởng ban Nông vận Trung ương, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng; Ủy viên chính thức của Trung ương Đảng Lao động Việt Nam; Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước (nay là Bộ Kế hoạch và Đầu tư); Bộ trưởng Bộ Lương thực và Thực phẩm… Ông mất ngày 21/8/1998, được Đảng và Nhà nước tổ chức tang lễ theo nghi thức quốc tang.

Di tích nhà thờ Hồ Sỹ Tư cho đến nay đã trải qua 3 lần tu sửa, hiện nay đã trở thành một khuôn viên hoàn chỉnh, bao gồm các hạng mục: Sân, Giếng, Nhà thờ. Đặc biệt, tại nhà thờ trưng bày rất nhiều ảnh tư liệu liên quan đến gia đình cụ Hồ Sỹ Tư, sự nghiệp hoạt động cách mạng của đồng chí Hồ Viết Thắng.

Với những giá trị về lịch sử, văn hóa và khoa học của di tích, tháng 12 năm 2023, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định, xếp hạng Nhà thờ Thượng thư Hồ Trọng Đĩnh và Nhà thờ Hồ Sỹ Tư là di tích lịch sử cấp tỉnh./.