Lễ kỷ niệm 10 năm Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vừa được tỉnh Nghệ An tổ chức long trọng vào tối nay (23/11), tại Quảng trường Hồ Chí Minh, TP. Vinh.

Tiết mục trong chương trình nghệ thuật "Ví Giặm - Hồn quê tỏa sáng". Ảnh: Hoàng Nguyên

Tham dự lễ kỷ niệm, đại biểu bộ, ngành Trung ương, Quân khu 4 có: PGs.Ts Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng lãnh đạo các Cục, Vụ của Bộ; Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Hà - Phó Tư lệnh Quân khu 4.

Đại biểu các tỉnh bạn có ông: Lê Ngọc Châu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh; cùng đại diện lãnh đạo các ban, sở, ngành các tỉnh, thành: Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Hưng Yên, Đồng Nai, Điện Biên, Khánh Hoà, Đắk Lắk, Bạc Liêu.

Lãnh đạo bộ, ban, ngành Trung ương và tỉnh Nghệ An dự Lễ kỷ niệm. Ảnh: Hoàng Nguyên

Đại biểu tỉnh Nghệ An có các vị: Nguyễn Đức Trung - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; các vị trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Phó Chủ tịch UBND tỉnh. Cùng dự có lãnh đạo các sở, ban, ngành, địa phương; các nghệ nhân, nghệ sĩ, diễn viên và đông đảo Nhân dân cùng du khách.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long phát biểu khai mạc Lễ kỷ niệm. Ảnh: Hoàng Nguyên

Phát biểu khai mạc Lễ kỷ niệm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long khẳng định, từ khi Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại (27/11/2014) đến nay, Ví, Giặm đã vượt khỏi phạm vi không gian một vùng văn hóa để trở thành một di sản được cả thế giới biết đến và công nhận, đánh một dấu mốc quan trọng, có ý nghĩa trong công cuộc bảo tồn, phát huy giá trị dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh.

Trong hành trình 10 năm dân ca Ví, Giặm được UNESCO vinh danh, chính quyền, Nhân dân 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đã chung tay, góp phần cho di sản của quê hương ngày càng lan tỏa, cả trong nước và quốc tế. Nhiều cơ chế, chính sách quan trọng được ban hành và triển khai thực hiện làm cơ sở cho việc bảo vệ và phát huy giá trị, khẳng định được vị thế và sức lan tỏa của Ví, Giặm trong cộng đồng.

          Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long cũng nêu rõ những mục tiêu chưa làm được trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản, đó là: Các làn điệu dân ca cổ một phần đã bị mai một; lực lượng Nghệ nhân dân gian nắm giữ, thực hành các bài bản cổ ngày càng ít do tuổi cao trong khi lớp trẻ lại ít người hào hứng với loại hình di sản này nên sự kế thừa chưa nhiều; môi trường và không gian diễn xướng thay đổi, không còn điều kiện để thực hành những bài bản cổ; việc cải biên hoặc “sáng tác” không nắm vững những bài bản cổ đã làm thay đổi, thậm chí làm sai lệch di sản; việc huy động các nguồn lực xã hội hóa cho các hoạt động văn hóa văn nghệ nói chung, với Dân ca Ví, Giặm nói riêng còn hạn chế…

Để dân ca Ví, Giặm để xứng tầm di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, chính quyền và Nhân dân 2 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh sẽ tiếp tục triển khai Chương trình hành động bảo vệ và phát huy giá trị dân ca Ví, Giặm, tạo điều kiện cho nghệ nhân và cộng đồng gìn giữ, trao truyền, lan tỏa tình yêu với di sản; tăng cường đầu tư các nguồn lực, từng bước xây dựng dân ca Ví, Giặm trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng của xứ Nghệ, đầu tư xây dựng thương hiệu cho Ví, Giặm và thương hiệu du lịch địa phương gắn với Ví, Giặm.

          Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long tin tưởng rằng, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, cùng với sự phát triển của kinh tế thị trường hiện nay, nhu cầu cảm thụ về văn hóa tinh thần của người dân ngày càng cao. Với sự cởi mở, biến chuyển đa dạng trong ca từ và trình diễn sân khấu, cùng với tình yêu quê hương, đất nước chứa đựng trong từng ca từ, làn điệu, tinh hoa Dân ca Ví, Giặm chắc chắn sẽ vẫn có sức sống và tỏa sáng trong đời sống văn hóa ngày nay. Chính quyền và Nhân dân 2 tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh sẽ tiếp tục phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, với tinh thần tự hào mang di sản của quê hương lan tỏa, ngân xa, để Ví, Giặm đến với nhiều vùng đất mới, hòa nhập, hội tụ cùng tinh hoa văn hóa dân tộc.

Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Tạ Quang Đông phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: Hoàng Nguyên

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Tạ Quang Đông ghi nhận: Trong bức tranh nhiều màu sắc của nền văn hóa Việt Nam, xứ Nghệ tự hào đóng góp một mảng màu riêng không thể trộn lẫn. Và Ví, Giặm là nét vẽ chính tạo nên mảng màu ấy, cũng là nhân tố chính định hình cho tên gọi của một vùng văn hóa - vùng văn hóa Ví, Giặm. Là loại hình nghệ thuật diễn xướng đặc sắc trong kho tàng văn hóa dân gian xứ Nghệ, mỗi câu Dân ca Ví, Giặm đều là sản phẩm tinh thần được hun đúc và định hình qua thời gian, không ngừng được tái tạo và lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Qua bao đời nay, Dân ca Ví, Giặm đã là tiếng lòng, là tâm tư, tình cảm của người dân xứ Nghệ, lắng đọng, chắt chiu những tinh túy của hồn quê mộc mạc, dung dị mà trữ tình, đầy gợi nhớ, gợi thương.

Chặng đường 10 năm từ khi được UNESCO ghi danh, Ví, Giặm đã và đang chứng minh sức sống, sức lan tỏa mạnh mẽ bất kể không gian và thời gian, với những kết quả tích cực trong công tác truyền dạy di sản cho cộng đồng, tạo điều kiện khuyến khích, hỗ trợ nghệ nhân thực hành và trao truyền di sản; mở rộng mạng lưới hoạt động của các câu lạc bộ, đưa Ví, Giặm vượt ra khỏi không gian của vùng văn hóa xứ Nghệ để đến với cả nước và vượt biên giới quốc gia, lan tỏa ra thế giới.

Ghi nhận, đánh giá cao sự nỗ lực, tâm huyết của chính quyền cùng Nhân dân 2 tỉnh Nghệ - Tĩnh và chúc mừng những kết quả mà 2 tỉnh đã đạt được trong việc bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa Dân ca Ví, Giặm theo Công ước 2003 của UNESCO, Thứ trưởng cũng đề nghị chính quyền tỉnh Nghệ An chủ động, tích cực, phối hợp tốt hơn nữa với tỉnh Hà Tĩnh và các Ban, Bộ, ngành Trung ương, Ủy ban nhân dân các cấp, các cơ quan hữu quan, các cộng đồng là chủ thể của di sản Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh và Nhân dân cả nước, với tất cả tinh thần trách nhiệm, tâm huyết, tình yêu với di sản văn hóa truyền thống dân tộc để thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động quốc gia nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể này.

Nhân dịp này, Bộ VH,TT&DL đã tặng Bằng khen cho 05 tập thể và 05 cá nhân; UBND tỉnh Nghệ An cũng tặng Bằng khen cho 10 tập thể và 10 cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh giai đoạn 2014-2024.

Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Tạ Quang Đông trao bằng khen của Bộ cho các tập thể và cá nhân. Ảnh: Hoàng Nguyên 

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An trao bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho các tập thể và cá nhân

Sau nghi thức kỷ niệm, các đại biểu, Nhân dân và du khách đã được thưởng thức chương trình nghệ thuật đặc sắc với chủ đề “Ví, Giặm - Hồn quê tỏa sáng”. Chương trình có sự tham gia biểu diễn của các NSND: Hồng Lựu, Phương Thảo; các NSUT: Thắng Lợi, Quế Thương, Minh Thành, Thiên Huế, Minh Thông, Thành Vinh, Đức Lam; ca sĩ Hà Myo; Rappo RamC; các nghệ sĩ, diễn viên Trung tâm Nghệ thuật truyền thống tỉnh Nghệ An; đoàn Quan họ tỉnh Bắc Ninh, đoàn nghệ thuật tỉnh Bạc Liêu, đoàn nghệ nhân tỉnh Đắk Lắk; vũ đoàn HT (Hà Nội) và nhóm nhảy của thành phố Vinh.

 Một số tiết mục trong chương trình nghệ thuật:

Ảnh: Hoàng Nguyên và CTV