Các nhà khảo cổ học đang tiến hành khai quật tại di chỉ khảo cổ học Quỳnh Văn

Ngày 18/3/2025, Bảo tàng Nghệ An phối hợp với Trường Đại học Khoa học - Xã hội và Nhân văn (ĐHQG Hà Nội) cùng các chuyên gia Quốc tế đến từ Khoa Khảo cổ học và Nhân học, Đại học Quốc gia Úc, tiến hành khai quật khảo cổ tại di tích Quỳnh Văn, thuộc thôn 6, xã Quỳnh Văn, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.

Các hố khai quật được đào sâu so với mặt đất khoảng 3 đến 4m

Sau thời gian hơn 1 tháng làm việc, đến thời điểm này, các nhà khảo cổ đã tiến hành khai quật 2 hố với diện tích 18m², bước đầu đã phát hiện nhiều hiện vật bằng đá, bằng xương như: rìu, mảnh tước, chày nghiền, bếp,…

Các hiện vật phát hiện lần này chủ yếu là đồ đá, xương, nhuyễn thể

 Đặc biệt tại hố khai quật số 2, các nhà khảo cổ đã phát hiện 9 bộ di cốt của cư dân văn hóa Quỳnh Văn nằm dưới độ sâu 3m so với mặt đất. Kết quả khảo sát tại hiện trường hố khai quật cho thấy các di cốt này phần lớn được táng theo tư thế bó gối đặc trưng của văn hóa Quỳnh Văn và được phân bố tương đối dày, mỗi di cốt chỉ cách nhau khoảng 50cm, trong đó có 3 di cốt được xếp chồng lên nhau và được ngăn cách bởi một lớp đất mỏng, xung quanh là các lớp vỏ nhuyễn thể, cá biệt một số mộ táng phát hiện đồ trang sức bằng vỏ sò, vỏ ốc biển.

Nhiều di cốt người cổ được phát hiện tại đợt khai quật lần này

Theo đánh giá sơ bộ của các chuyên gia khảo cổ học, việc phát hiện nhiều hiện vật, đặc biệt là khu mộ táng tại đợt khai quật lần này là một trong những phát hiện quan trọng góp phần làm sáng tỏ thêm giá trị lịch sử - văn hóa của khu vực Quỳnh Văn, vốn được biết đến là một địa điểm khảo cổ quan trọng với nhiều phát hiện có ý nghĩa về thời tiền sử.

GS GS Phillip Pipe, Đại học Quốc gia Australia đang trao đổi với cộng sự

Kết thúc đợt khai quật các hiện vật và di cốt sẽ được các chuyên gia mang đi kiểm định Carbon phóng xạ - C14 để xác định niên đại cũng như nghiên cứu sâu về nền văn hóa này và sẽ công bố kết quả trong thời gian sớm nhất.

Trước đó, vào những năm 1930-1932, nhà khảo cổ học người Pháp Madeleine Colani đã khai quật các địa điểm cồn sò điệp tại khu vực Cầu Giát, huyện Quỳnh Lưu mở đầu cho quá trình nghiên cứu văn hóa Quỳnh Văn. Đến năm 1963, nhà khảo cổ học Phan Ngọc Liễn phát hiện thêm các di vật đá và xương tại xã Quỳnh Văn, dẫn đến các đợt khai quật quy mô lớn của Viện Khảo cổ học Việt Nam trong giai đoạn 1963-1964 và phát hiện dấu tích bếp lửa, hố đất, mộ táng, di cốt người, công cụ bằng đá, xương, gốm thô và vỏ nhuyễn thể. Đây là nơi phát hiện và định danh văn hóa Quỳnh Văn - một nền văn hóa tiêu biểu của cư dân nguyên thủy sống ven biển cách đây khoảng 5.500 - 3.500 năm.

Việc tiếp tục khai quật nghiên cứu di tích khảo cổ học Quỳnh Văn nhằm tìm hiểu và làm rõ hơn niên đại của di tích, xác định giá trị của di tích trong tiến trình lịch sử. Từ đó đóng góp thêm tư liệu cho lịch sử tiền sơ sử Nghệ An nói riêng và cả nước nói chung, cung cấp bằng chứng khoa học cho việc bảo vệ và phát huy giá trị di tích. Những hiện vật thu giữ được trong quá trình khai quật sẽ được lưu giữ, bảo quản tại Bảo tàng Nghệ An, qua đó sẽ làm phong phú thêm bộ sưu tập hiện vật của Bảo tàng, đồng thời phục vụ cho việc trưng bày, quảng bá các giá trị lịch sử văn hóa của Nghệ An.