Hồ Xuân Hương sinh vào cuối đời Hậu Lê (1592-1788), một thời kỳ đầy những biến động chính trị và xã hội. Gần 900 năm sau khi Ngô Quyền giành lại độc lập từ phương Bắc, khuôn mẫu triều đình và hệ thống quan lại Trung Quốc vẫn được áp dụng. Ðến cuối đời Lê, trật tự xã hội Nho...

1. Vài nét về tác giả Hồ Phi Huyền (1879-1946): Ông còn có tên khác là Hồ Phi Thống, hiệu Đạm Trai, sinh tại làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Di trú từ Trung Hoa sang Việt Nam, dòng họ Hồ, đến đời Hồ Phi Huyền (đời thứ 14), đã thành một tộc họ nổi danh những công...

  Hồ Phi Huyền sinh tại làng Quỳnh Đôi, tỉnh Nghệ An. Một làng Quỳnh nổi tiếng là đất văn vật,...

ĐẠI Đồng khoa lục trường biên (ĐĐKL), cuốn sách ghi chép đầy đủ danh tính, gia thế, quê quán, hành trạng cùng các khoa thi và thứ hạng trúng tuyển của các vị khoa bảng (từ sinh đồ, tú tài trở lên) của tổng Đại Đồng, từ các triều đại từ trước tới khoa thi Hương cuối cùng của triều Nguyễn, Kỷ...

Tạp chí Văn hóa Nghệ  An số 154 ra ngày 10- 8-2009 có đăng ở trang 29 một bài báo với tiêu đề như trên của tác giả Lệ Tân Sitek ở Oslo (Nauy). Bài báo có một số tư liệu lịch sử ít người biết. Một bài báo của người con gái đầu lòng có mẹ tên là Lý Sâm,...

Dưới thời Lê Trung hưng, trấn Nghệ An có ba dòng họ thuộc hàng thế gia vọng tộc, có truyền thống văn hóa lâu đời, con cháu dòng họ nối đời khoa bảng, rất nổi tiếng về học vấn văn chương, đó là dòng họ Nguyễn ở xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, dòng họ Nguyễn Huy ở xã Trường...

  “Ông chủ” Trung tâm Văn hóa Ngôn ngữ Đông Tây, dịch giả Đoàn Tử Huyến từ lâu đã là một cái tên sang trọng trong làng văn với những đầu sách dịch “Nghệ nhân và Margarita”, “Trái tim chó”, “Nguyệt thực”, “Đêm trắng”… Nhưng hình như người ta lại biết đến một “ông trùm làm sách” Đoàn Tử Huyến nhiều...

Chuyện đã xa ngày nay trên dưới nửa thế kỷ. Nhưng chất Nghệ thì mỗi ngày mỗi cô lại trong tôi về hai người Nghệ rất Nghệ này. Thời chống Pháp, những ngày đang ở lính, hễ bạn nào chế tôi dân “cá gỗ” là tôi nổi khùng liền. “Cá gỗ” theo cách hiểu của tôi là lòng tự trọng....

Phân chia ảnh hưởng và sự chi phối của con người trong cuộc đời, người ta thường nói tới mấy loại quyền. Đầu tiên, là uy quyền. Được hình thành do cậy vào uy lực và quyền chức, nên uy quyền có khả năng chi phối con người tức thì và mạnh mẽ....

Tôi tiếp nhận tin giáo sư Cao Xuân Hạo từ trần ngay sau giờ phút anh lâm chung, qua điện thoại của một bạn trẻ. Đã từ mấy tháng nay, anh em trong giới ngữ học chúng tôi đều biết Giáo sư lâm bệnh nặng, tuổi cao sức kiệt, khó lòng qua khỏi. Nhưng vào giờ phút ấy, khi biết...

  1. Trong số những nhà nghiên cứu làm nên diện mạo của Việt ngữ học từ khi có nền đại học Việt Nam, phải kể đến tên tuổi của Cao Xuân Hạo. Từ năm 1956, khởi đầu là những bài giảng, bài báo về ngữ âm và âm vị học và từ những năm 1980 trở đi, là những công...

Vào đầu những năm 80 thế kỷ trước, tôi nhớ, có 2 người Nghệ làm "náo loạn" đời sống văn chương Hà Nội nói riêng và đời sống văn chương cả nước nói chung. Đó là Nguyễn Minh Châu và Hoàng Ngọc Hiến, một người Nghệ An và một người Hà Tĩnh, một nhà văn và một nhà lý luận...

Sự xuất hiện của phong trào Thơ mới những năm đầu thế kỷ XX một mặt đánh dấu sự thay đổi có tính chất bước ngoặt về quy ước diễn ngôn, mặt khác cho thấy đến bấy giờ văn học Việt Nam đã thực sự có một bước thay đổi lớn về tư duy thẩm mỹ, về cách tổ chức...