Trong kho tàng truyện  dân gian Việt Nam – có câu chuyện rất đáng lấy làm bài học trong việc tinh giản biên chế. Đó là một phần trong chủ trương cải cách hành chính hiện nay – làm chúng ta phải suy ngẫm.

Chuyện kể rằng, ngày xửa ngày xưa – có một vị Vua rất đam mê âm nhạc…

Ban đầu, đội ca nhạc của triểu đình mới chỉ vài chục người. Nhưng do sự đam mê của nhà Vua, những người có trách nhiệm ‘tuyển dụng’ được quyền nhận bất cứ nhân sự nào – miễn là vào đội ca nhạc… Bẵng đi một thời gian, từ một đội ca nhạc mấy chục người của triều đình… đã lên đến hàng ngàn người (!!??)

Vì sao vậy?

Đơn giản. Vì người phụ trách đội ca nhạc được quyền ‘tự tung tự tác’. Hễ cứ có bà con anh em, con cháu, người quen, thậm chí quen bằng tiền – là ông ta nhận vào… ‘biên chế’! Có những trường hợp chẳng biết đàn ca sáo nhạc là gì trước khi đến ‘nhận nhiệm vụ’ tại đội nhạc – người trong cuộc còn bày cho họ cứ ra chợ mua một cây đàn nhị hoặc một chiếc sáo… Cứ thế, khi đứng vào dàn nhạc – cứ thấy mọi người làm gì thì cứ làm như vậy là đạt yêu cầu!

Ngày qua tháng lại.Dàn nhạc của triều đình ngày càng đông đúc.Như một mớ hổ lốn. Anh thồi sáo thì cứ phùng mang trợn mắt mà thổi – cũng chẳng biết thổi khúc nhạc gì… Anh kéo nhị cứ hùng hục kéo qua kéo lại… nghe cứ ken két – vừa kéo lại cứ tưởng tượng đến bát cơm manh áo và bổng lộc của triều đình…

Năm nọ,  Vua băng hà. Hoàng tử kế vị. 

Từ bé, vị hoàng tử đã biết sở thích của Vua cha. Và ngài cũng không lạ gì nội tình nhân sự dàn nhạc của triều đình…

Ngay sau khi lên ngôi – tân vương đã cho tập hợp dàn nhạc và phán rằng: “ta cũng như Vua cha. Ta rất yêu âm nhạc và xướng ca. Từ nay, mỗi lần trước khi biểu diễn – ta muốn nghe từng người trình tấu – sau đó mới nghe cả dàn âm nhạc và xướng ca…”

Tân vương vừa dứt lời, cả dàn nhạc hàng ngàn người nhốn nháo.Sau khi vãn hồi trật tự - chỉ còn lại ngót trăm người (!?).

Được biết số ‘nghệ sĩ’ tự rút lui… do không có chuyên môn! Số còn lại mới thực là người biết đàn ca sáo nhạc…

Cho hay: việc tinh giản biên chế trong bộ máy quản lý hành chính nhà nước hiện nay – không có gì là mới mẻ. Nên chăng, câu chuyện của người xưa cũng thật đáng tham khảo./.