Số là, khi đoàn tập trung ở Hà Nội, trước khi vào Phủ Chủ tịch thì lãnh đạo đoàn nhận được "ý kiến trao đổi" của Bộ Công an. Bộ Công an không "duyệt" cho 3 thành viên của đoàn được vào Phủ Chủ tịch để biểu diễn bởi lý do "lý lịch gia đình màu xám"(1). Ba người đó là: Anh Vũ Đình Tân diễn viên đóng vai chánh tổng, anh Vũ Kỳ nhạc công kéo đàn Vi-ô-lông và anh Thế Quý phụ trách ánh sáng.
Sau nhiều lần hội ý, anh Nguyễn Trung Phong (trưởng đoàn), anh Thái Quang Ngoạn (phó đoàn) chấp nhận phương án tìm người tạm thời thay thế! Anh Thái Quang Ngoạn buộc phải đóng vai chánh tổng. Anh Vũ Tứ bỏ chỉ huy dàn nhạc để kéo đàn Vi-ô-lông. Còn người phụ trách ánh sáng thì đành mượn thợ điện ở trong Phủ Chủ tịch!
Buổi chiều, trước khi biểu diễn, Bác Hồ bất ngờ đến gặp gỡ thân mật với anh chị em toàn đoàn.
Bác hỏi:
- Các cháu chuẩn bị thế nào rồi? Còn khó khăn gì nữa không? Được lời như cởi tấm lòng, Nguyễn Trung Phong liền đứng dậy thành thực thưa lại với Bác những khó khăn mà đoàn đang gặp phải. Bác im lặng lắng nghe và gương mặt Bác trở nên đăm chiêu, suy nghĩ. Mấy phút sau, Bác hỏi rất nhẹ nhàng:
- Các cháu nói cho Bác biết, người diễn thay có làm tốt được như người diễn chính không? Người kéo đàn thay có kéo được tốt như người kéo đàn chính không? Thái Quang Ngoạn liền đứng lên khẳng định:
- Thưa Bác, diễn viên chính, nhạc công chính phải luyện tập hàng năm rất công phu. Người tạm thời thay thế không thể làm được như họ ạ!.
Bác nở một nụ cười rất tươi, rồi nói:
- Bác biết, diễn viên giỏi, nhạc công giỏi, thợ điện giỏi là rất tốt. Nhưng đưa thợ điện giỏi để thay thế người phụ trách ánh sáng sân khấu thì không nên, phải không nào? Tất cả cười ào lên, Bác cũng cười. Sau đó Bác nói:
- Hôm nay các cháu biểu diễn nghệ thuật Việt Nam có Chủ tịch Kim tham dự nên phải biểu diễn cho thật tốt!
Rồi Bác quay sang phía ông Hoàng Văn Hoan ngồi bên cạnh và gọi:
- Chú Hoan! Chú sang bàn với chú Hoàn (Bộ trưởng Công an) đưa các cháu về đây cho Bác!
Ông Hoan lập tức lên xe. Bác Hồ còn gọi với theo:
- Lấy xe của Bác mà đi cho nhanh!
Bây giờ Bác Hồ mới đưa kẹo ra phát cho từng người, hỏi thăm tên tuổi, trò chuyện thân mật với anh chị em trong đoàn. Vài chục phút sau, xe ông Hoan trở về. Trên xe có cả Đình Tân, Vũ Kỳ và Thế Dân. Bác bước ra tận thềm, dang cả hai tay để đón các cháu! Đình Tân, Thế Dân và Vũ Kỳ chạy ào lên bậc thềm, ôm lấy đầu gối Bác khóc nức nở...
Đêm ấy, vở chèo "Cô gái sông Lam" được biểu diễn thành công đến mức Bác Hồ nhiều lần đưa khăn lên lau nước mắt và Chủ tịch Kim Nhật Thành cũng khóc một cách hồn nhiên không hề kìm giữ...
Khỏi phải nói, Đình Tân, Vũ Kỳ, Thế Quý đã cố gắng đến mức nào để góp phần đưa đến thành công cho đêm diễn ấy!
Vinh 10/2010