Xây dựng NVH xóm - Những nỗ lực mới.
Chúng tôi tới xã Hùng Tiến, một xã được huyện đánh giá là có chuyển biến tốt trong xây dựng NVH xóm. Anh Nguyễn Văn Khánh, cán bộ văn hóa xã phấn khởi cho biết: "Trong quý 1 này, chúng tôi đã mới 8 NVH xóm, huyện tăng kinh phí đầu tư gấp đôi, từ 15 lên 30 triệu đồng, bà con phấn khởi lắm…". Dạo một vòng quanh xã, chúng tôi thấy các NVH xóm mới được xây dựng rất khamg trang, đạt và vượt chuẩn về diện tích khuôn viên và theo mẫu thiết kế chung của huyện. 9/19 NVH xóm có diện tích khuôn viên từ 2000m2 trở lên, riêng xóm Đông Sơn có khuôn viên NVH rộng trên 4000m2 và tất cả đều ở vị trí trung tâm của xóm, rất thuận lợi cho sinh hoạt. Không chỉ ở Hùng Tiến mà Nam Kim cũng vậy, tiến dộ xây dựng NVH xóm thật nhanh, chỉ trong năm 2008 và quý 1/2009 đã có 21/22 xóm xây dựng mới NVH, xã Khánh Sơn có 5 nhà, Nam Thanh 4 nhà văn hóa xóm được xây dựng trong năm 2008. Đặc biệt, xóm 4, xã Nam Nghĩa đã có NVH xóm với diện tích trên 70m2, nhưng để phù hợp với quy mô dân số của xóm và có vị trí thuận lợi, xóm đã xây mới NVH với diện tích 126 m2, kinh phí trên 400 triệu đồng. Đây là kết quả của những giải pháp kích cầu mà huyện và các xã đã thực hiện trong thời gian gần đây. Về phía huyện, vừa cho cơ chế đổi đất, vừa tăng kinh phí đầu tư. Từ năm 2007 trở về trước, huyện chỉ hỗ trợ 10 triệu đồng cho 1 NVH xóm, khối được xây dựng mới. Trong năm 2008, để kích cầu xây dựng NVH xóm, huyện đã 2 lần điều chỉnh mức hỗ trợ, từ 10 triệu đồng lên 15 triệu đồng và lên 30 triệu đồng/nhà và áp dụng hết năm 2009. Nhiều xã tuy còn khó khăn về ngân sách nhưng cũng đã có cơ chế khuyến khích đáng kể nhằm giảm bớt gánh nặng đóng góp cho dân: Thị trấn, Xuân Hòa hỗ trợ 50% tổng kinh phí xây dựng, Nam Phúc 30%, Khánh Sơn hỗ trợ 30 triệu đồng, xã Hùng Tiến hỗ trợ 10 triệu đồng/nhà. Xã Nam Lộc, ngoài hỗ trợ 100% kinh phí san lấp mặt bằng còn hỗ trợ thêm 50% kinh phí xây dựng (trước thời điểm 2008), từ 2008 đến nay là 35% và đang khẩn trương hoàn chỉnh xây dựng cụm trường mầm non, giải phóng các lớp mầm non ở các xóm để lấy đất xây dựng NVH. Điều đáng ghi nhận ở Nam Đàn trong thời gian qua là nhiều xã đã làm tốt công tác xã hội hóa trong việc xây dựng và phát huy hiệu quả hoạt động của NVH xóm, khối. Nhân dân các xóm đều tích cực đóng góp xây dựng NVH, xóm ít nhất 350.000đ/hộ, xóm nhiều gần 600.000đ/hộ. Các xã Nam Anh, Kim Liên, Nam Giang, Nam Xuân, Nam Thái, Nam Nghĩa, Nam Thượng đã hoàn thành việc xây dựng NVH xóm, nhân dân cũng đã từng bước đầu tư mua sắm trang thiết bị, tôn tạo khuôn viên tạo cảnh quan xanh, sạch đẹp, sôi nổi tham gia các hoạt động văn nghệ thể thao. Nhiều hộ dân ở xã Nam Cát đã ủng hộ thêm tiền triệu để xây dựng NVH như: bà Vân ở xóm Mĩ Thiện, ông Hiến, ông Niệm, ông Hiềng, ông Kiều xóm Đa Cát, riêng bà Vân, mỗi năm còn ủng hộ 500.000 cho các giải thể thao của xã. Các hộ kinh doanh nhỏ ở xóm Thuận Mĩ đã ủng hộ 40 bộ quần áo thể thao cho đội bóng xã nhà. Hầu hết trang thiết bị NVH xóm của xã Nam Cát đều do con em các xóm ủng hộ, trong đó có 3 NVH xóm có ti vi. Xóm Hạ Truy, xã Nam Kim vận động đóng góp xây NVH, còn xây được cả cổng làng trị giá 17 triệu đồng. Về Nam Đàn dịp này, ở hầu hết sân NVH xóm, không khí luyện tập thể thao chuẩn bị cho Đại hội TDTT cơ sở thật sôi động. Thiết chế NVH đang thực sự góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho người dân quê Bác.
Gian nan việc quy hoạch đất.
Trong việc xây dựng NVH khối, xóm ở Nam Đàn hiện nay, "khó khăn không phải là huy động nguồn lực mà là quy hoạch đất" - đó là khẳng định của bà Lê Thị Hằng, Phó Chủ tịch UBND huyện. Qua tìm hiểu ở một số xã, thị trấn, chúng tôi được biết, nhiều khối, xóm không còn đất để quy hoạch xây dựng NVH. Thị trấn là một ví dụ. Toàn thị trấn có 10 khối thì chỉ 5 khối có NVH, các khối còn lại là Mai Hắc Đế, Phan Bội Châu, Tây Hồ, Yên Khánh và Xuân Khoa không còn đất để xây dựng NVH. Khối Mai Hắc Đế sinh hoạt tại đền vua Mai, khối Phan Bội Châu sinh hoạt nhờ tại Chi cục thuế huyện, các khối khác sinh hoạt tại nhà dân. Ông Nguyễn Xuân Thống (khối Phan Bội Châu) chia sẻ: "Cư dân của thị trấn chủ yếu là cán bộ, công nhân viên chức, việc huy động kinh phí xây dựng NVH không khó, chỉ ngặt nỗi không còn đất để làm". ở xã miền núi Nam Lộc, đất xây dựng NVH xóm cũng "hiếm" không kém gì ở thị trấn. Dân ở cheo leo mé đồi, chỗ đất bằng nhiều nhưng vừa xa dân vừa ngập lụt mỗi khi mùa mưa tới. Cả xã mới có 3/10 xóm có NVH, nhưng khuôn viên không nhà nào có nổi 300m2 đất. Nhưng khó khăn nhất về quỹ đất hiện nay đó là xã Xuân Lâm. Nằm dọc đê 42, Xuân Lâm có tất cả 22 xóm nhưng hiện nay chỉ duy nhất 1 xóm có NVH đó là xóm 19, 7 xóm khác mới quy hoạch được đất cho NVH nhưng không xóm nào quy hoach nổi 500m2 cho khuôn viên NVH. Mặc dù huyện Nam Đàn đã có chủ trương cho đổi đất để xây dựng NVH. Các xóm chưa có đất đang tích cực vận động nhân dân đổi đất để NVH được xây dựng nơi phù hợp nhưng xem ra việc này thật khó lắm thay. Đây là bài học về quy hoạch đất thiếu tính chiến lược lâu dài không chỉ của Nam Đàn mà của nhiều địa phương khác trong tỉnh.
Hôm nay
Hôm qua
Tất cả