Rác ngập các nẻo đường TP Vinh
Bãi rác Nghi Yên nằm ở xóm 4 xã Nghi Yên, trên diện tích rộng 53 ha. Công trình còn ngổn ngang, dang dở. Mấy người thợ đang lúi húi làm. Dù thời tiết thuận lợi, nhưng cả công trường mênh mông chỉ độ chừng vài chục người làm. Mấy chiếc máy xúc, máy ủi nằm yên không hoạt động. Trao đổi với PV, chị Phạm Thị Hường, xóm 3, xã Nghi Yên cho biết: “Chúng tôi làm công ở đây đã gần một năm nay. Chủ yếu thuê công nhật, tiền công khoảng 80 – 90 nghìn đồng/tháng, ngoài ra không có chế độ gì”. Mấy chị cùng làm cho biết các chị vào làm theo người chủ thầu ở xã gọi, không có hợp đồng lao động, bảo hiểm gì cả. Năm trước thì tiền công được trả đầy đủ, nhưng từ ra Tết đến nay vẫn chưa có lương. Làm việc ở đây rất khổ vì mùi hôi thối bốc ra từ bãi rác. Lên một quãng nữa, chúng tôi thấy độ chục công nhân đang làm dưới hồ lớn. Với tốc độ này, không biết bao giờ bãi rác mới hoàn thành?
Công trường dang dở và đủng đỉnh
Nước thải chưa được xử lý
Ông Phạm Văn Thuận, Phó Ban điều hành Công trình xử lý chất thải rắn Nghi Yên cho biết: “Công trình bãi rác Nghi Yên với kinh phí dự tính ban đầu là 2 triệu USD, nhưng thực tế sẽ đội giá cao hơn do trượt giá. Từ khi khởi công đến nay (tháng 5/2007), trên công trường trung bình có khoảng 50 lao động làm việc. Nguyên nhân dẫn đến tiến độ thi công chậm thứ nhất là do thiên tai, bão lụt làm một số hạng mục đã hoàn thành phải làm lại hoặc sửa chữa; thứ hai là do năm nay thời tiết quá khắc nghiệt, số lượng ngày thi công bị giảm sút; thứ ba là do nhà tư vấn giám sát Calbro thiếu hợp tác, gây khó dễ trong khâu nghiệm thu các hạng mục. Hiện nay, UBND tỉnh đã quyết định mời thêm Công ty TNHH Hoà Hiệp vào cùng thi công để đẩy nhanh tiến độ”.
Họp tìm cách khắc phục
Về công nghệ xử lý bãi rác, ông Phạm Văn Thuận cho biết rác ở đây được xử lý theo công nghệ của Đan Mạch, rác đổ vào hồ, được phun thuốc khử mùi, nước rỉ rác được xử lý qua 8 hồ bằng hoá chất trước khi vào hồ điều hoà rồi đổ ra môi trường bảo đảm an toàn. Công suất xử lý khoảng 300 tấn rác/ngày, trong thời gian 30 năm. UBND tỉnh Nghệ An sẽ xây dựng thêm một nhà máy cạnh bãi rác để phân loại, chế biến rác thành hạt nhựa và phân vi sinh. Ông Thuận cho biết, hiện nhà thầu đang tích cực hoàn thiện các hạng mục để có thể tiếp nhận rác vào ngày 30/5.
Cũng trong sáng 8/4, UBND Thành phố Vinh, UBND huyện Nghi Lộc, Công ty môi trường đô thị TP Vinh đã tổ chức họp, trao đổi với bà con xóm 4 Nghi Yên để tìm cách giải quyết vấn đề. Tại cuộc họp, bà con phản ánh tình trạng ô nhiễm ở bãi rác đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, công việc làm ăn, sức khoẻ của người dân. Bãi rác bốc mùi nồng nặc, nếu thuận chiều gió thổi thì cách mấy cấy số cũng còn thối. Người dân phải đóng cửa, đốt lửa nhưng không giảm được mùi hôi thối. Nước từ bãi rác chảy ra đen ngòm, tanh tưởi, gây nên nạn ruồi muỗi, ghẻ lở, ngứa. Trâu bò uống nước bị chết, gầy mòn, hoặc lở mồm long móng. Nghi Yên trước đây là đất trồng rau có tiếng, nay một số nơi không mua rau Nghi Yên trồng vì sợ bẩn. 15 ha đất nông nghiệp cạnh bãi rác đã bỏ hoang hoá từ 3 năm nay, khiến cuộc sống bà con hết sức khó khăn. Mặc dù chính quyền và Công ty môi trường đô thị đã hứa, nhưng tình trạng ô nhiễm tại bãi rác vẫn không được khắc phục.
Nguyện vọng của bà con là các cấp chính quyền, các cơ quan chức năng xử lý tốt vấn đề ô nhiễm môi trường tại bãi rác, có phương án đền bù cho việc sản suất của bà con bị đình đốn, chăm lo sức khoẻ bà con và nếu có thể, cho bà con di dời đi nơi khác tái định cư.
Đại diện UBND TP Vinh và UBND huyện Nghi Lộc đã hứa giải quyết những nguyện vọng của bà con. Trước mắt là ngăn chặn không cho nước rò rỉ từ bãi rác ra môi trường; cấp cho bà con ở thôn 4 Nghi Yên mỗi người 80 lít nước sạch mỗi ngày (tính bằng tiền theo đơn giá 40 đồng/lít). Ngoài ra, bà con được hỗ trợ tiền cho các chi phí chăm sóc y tế, khắc phục ô nhiễm môi trường và hỗ trợ chi phí cho 15 ha đất nông nghiệp phía nam bãi rác trong 3 năm (2009, 2010, 2011). Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND huyện Nghi Lộc sẽ xem xét phương án thu hồi, chuyển mục đich sử dụng 15 ha đất nông nghiệp kề cận bãi rác để tạo cảnh quan môi trường, đồng thời xem xét phương án di dời, tái định cư cho nhân dân xóm 4 Nghi Yên.
Ông Lê Văn Khang - Chủ tịch UBNDhuyện Nghi Lộc nhận trách nhiệm về việc thiếu đôn đốc chỉ đạo dẫn đến tình trạng ô nhiễm kéo dài tại bãi rác và tha thiết mong bà con ủng hộ tỉnh, huyện và TP Vinh để chiều nay (8/4), các xe chở rác được tập kết tại bãi rác, giải phóng lượng rác đang ứ đọng tại TP Vinh./.