Ông Nguyễn Văn Thế kiện UBND huyện Hưng Nguyên ra toà vì đã ra Quyết định số 861/QĐ-UBND ngày 26/11/2010 thu hồi hủy bỏ bản chính giấy khai sinh mà ông Thế đăng ký lại. 7h30 ngày 30/9 tới đây, Tòa án nhân dân huyện Hưng Nguyên sẽ xét xử vụ việc này với tên gọi là vụ án “Khiếu kiện quyết định hành chính của UBND huyện Hưng Nguyên”.
“Vô phúc đáo tụng đình”
Việc khiếu kiện của ông Thế có nguồn gốc từ lỗi phạm của chính ông. Khi làm lý lịch kết nạp đảng viên (tháng 6/1983) và lý lịch cán bộ chuyển công tác về huyện Hưng Nguyên (tháng 11/1985), ông Thế đã man khai tăng tuổi từ năm 1955 lên 1952. Để khớp hồ sơ, ông Thế đã sửa giấy khai sinh xác lập năm 1974, bản dự thi Đại học xác lập năm 1974, bằng tốt nghiệp Đại học Nông nghiệp xác lập năm 1981. Vì vậy, tất cả giấy tờ có trong hồ sơ công chức, hồ sơ đảng viên ông Thế đều có năm sinh 1952. Dẫu vậy, do hầu hết các giấy tờ thường sử dụng khác như: chứng minh nhân dân, bằng tốt nghiệp cấp III, sổ hộ khẩu… của ông Thế có năm sinh 1955 nên ông Thế luôn gặp khó khăn trong giao dịch dân sự. Cụ thể, thẻ bảo hiểm y tế của ông Thế làm theo hồ sơ công chức nên năm sinh là 1952, chứng minh thư thì năm sinh lại là 1955, nên ông Thế luôn bị từ chối không được khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Vì có nhu cầu đăng ký lại việc sinh, vậy nên khi Nghị định 158/2005/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, tại điều 46 quy định: “Việc sinh đã được đăng ký, nhưng sổ hộ tịch và bản chính giấy tờ hộ tịch đã bị mất hoặc hư hỏng không sử dụng được thì đăng ký lại”, ông Thế đã nhờ Phòng Tư pháp huyện hướng dẫn để thực hiện việc đăng ký lại việc sinh của mình. Tháng 9/2009, ông Thế nộp hồ sơ và được UBND xã Hưng Lĩnh (nơi ông làm giấy khai sinh năm 1974) cấp lại giấy khai sinh vào ngày 23/9/2009. Sau khi có giấy khai sinh mới, BHXH tỉnh đã sửa lại thẻ khám chữa bệnh cho ông Thế nhưng lãnh đạo nơi ông công tác không chấp nhận. Ngày 26/11/2010, UBND huyện Hưng Nguyên đã ra Quyết định số 861/QĐ.UBND về việc thu hồi, hủy bỏ giấy khai sinh bản chính đăng ký lại của ông Thế.
Từng kinh qua chức vụ Trưởng phòng Tư pháp, nay là Trưởng phòng LĐTB&XH lại kiêm Chủ tịch Hội Luật gia huyện nên ông Nguyễn Văn Thế quá hiểu câu “vô phúc đáo tụng đình”. Thế nên nhắc đến chuyện khiếu nại, kiện tụng, ông rầu rĩ: “Là cực chẳng đã thôi”. Ông Thế cho biết khi UBND huyện ban hành Quyết định 861, ông đã làm đơn khiếu nại. Tuy nhiên, việc giải quyết khiếu nại của UBND huyện không những không giải quyết được vấn đề của ông mà lại làm vụ việc càng thêm rối rắm, khiến các đồng chí lãnh đạo huyện hiểu sai về ông thêm sâu. Ông Thế nói: “Tôi có lỗi vì đã sửa năm sinh trong giấy khai sinh. Thế nhưng thực tế là tôi sinh năm 1955. Rất nhiều giấy tờ của tôi xác lập cùng thời kỳ với giấy khai sinh nói lên điều này. Tôi có lỗi phạm về man khai hồ sơ và sẵn sàng chịu kỷ luật về lỗi này nhưng UBND huyện phải cho tôi được đăng ký lại việc sinh chứ. Tôi tìm hiểu rất kỹ các văn bản pháp quy, nhờ Đoàn luật sư Đại Huệ, Sở Tư pháp, Trung tâm trợ giúp pháp lý tỉnh thậm chí làm văn bản hỏi Bộ Tư pháp, tất cả những nơi này đều khẳng định tôi được quyền đăng ký lại việc sinh. Thế nhưng thật lạ là UBND huyện vẫn không chấp nhận. Chẳng thể nào lay chuyển được UBND huyện nên tôi đành phải “đáo tụng đình”…”.
Chuyện không lớn thành lớn chuyện
Nói như thế là bởi hầu như cả hệ thống chính quyền, Đảng của huyện Hưng Nguyên đều ít nhiều tham gia xử lý việc của ông Thế. Sau Quyết định 861 thu hồi hủy bỏ Bản chính giấy khai sinh đăng ký lại của ông Thế vì lý do: “Thủ tục đăng ký lại việc sinh của ông Nguyễn Văn Thế chưa đầy đủ theo quy định của pháp luật; Ông Nguyễn Văn Thế đang có giấy khai sinh ghi ngày tháng năm sinh là 27/9/1952 được lưu giữ trong hồ sơ cán bộ công chức tại phòng Nội vụ”, đến nay ngoài việc lập tổ kiểm tra rồi lập đoàn thanh tra giải quyết đơn khiếu nại thì UBND huyện, Ban Chấp hành Đảng ủy 12/9 và cả Ban Thường vụ Huyện ủy Hưng Nguyên đã phải tổ chức họp bàn, ra thông báo về việc của cá nhân ông Thế. Tựu trung lại các văn bản này đều đồng nhất với quan điểm không đồng ý cho ông Thế sửa tuổi bởi các lý do khá nặng như: “…đương sự cố tình sửa chữa sai sự thật đã đăng ký trước đây để hợp thức hóa hồ sơ thì không giải quyết…; ông Nguyễn Văn Thế đang có bản chính giấy khai sinh do UBND xã Hưng Lĩnh cấp năm 1974 ghi năm sinh 1952 đang được phòng Nội vụ huyện quản lý sử dụng cùng với lý lịch công chức tự khai. Hồ sơ, sổ BHXH và bằng tốt nghiệp đại học ghi năm sinh 1952; lý lịch đảng viên, thẻ đảng viên đều tự khai năm sinh 1952. Như vậy hồ sơ cán bộ, đảng viên, các quyền lợi, nghĩa vụ trên 30 năm nay và sổ BHXH khi nghỉ hưu, đều thống nhất năm sinh 1952. Để thuận lợi cho công việc và đi lại ông Thế có thể đi đăng ký lại năm sinh 1952 ở các giấy tờ tùy thân khác cho phù hợp; Về trách nhiệm cán bộ, xuất phát từ động cơ vụ lợi, lợi dụng các quy định của pháp luật chưa chặt chẽ, sổ hộ tịch lưu ở UBND xã Hưng Lĩnh không còn, ông đã tự tố cáo mình tẩy sửa bản chính giấy khai sinh. Cố ý không xuất trình đầy đủ các giấy tờ như lý lịch cán bộ, lý lịch đảng viên khai sinh năm 1952, khi xin cấp lại giấy khai sinh tại UBND xã Hưng Lĩnh… Việc ông Thế làm là ngụy biện không đúng với bản chất điều chỉnh của pháp luật XHCN; Đã có những việc làm không chuẩn mực, vi phạm pháp luật, còn ngụy biện cho hành vi vụ lợi của mình là đúng pháp luật… cần phải được kiểm điểm nghiêm túc trong Đảng, trong cán bộ công chức UBND huyện và có hình thức xử lý phù hợp để ngăn ngừa các trường hợp tương tự khác” (Thông báo kết luận của Ban Thường vụ Huyện ủy Hưng Nguyên về việc sửa tuổi của ông Thế). Thậm chí UBND huyện Hưng Nguyên còn đưa nội dung Quyết định số 385/QĐ-UBND về việc giải quyết khiếu nại của ông Thế lên trang thông tin điện tử của huyện, niêm yết công khai tại phòng tiếp dân…
*
Ông Thế hay UBND huyện thắng kiện thì còn phải chờ đến ngày 30/9 hoặc một ngày nào đó vì có thể họ sẽ còn phải tiếp tục đưa nhau đến những tòa cấp cao hơn. Tuy nhiên, người viết lấy làm lạ là tại sao một sự việc không khó giải quyết nhưng lại rắc rối như vậy. Tại sao không giám định giấy khai sinh gốc của ông Thế đang lưu giữ tại phòng Nội vụ huyện xem có thực là giấy khai sinh này đã bị sửa chữa? Tại sao sau khi ra Quyết định 861, UBND huyện Hưng Nguyên lại không cho ông Thế thêm một lần nữa được đăng ký lại bản chính giấy khai sinh để ông có cơ hội tập hợp giấy tờ thủ tục theo như lý do dẫn đến thu hồi, hủy bỏ của UBND huyện? Theo quy định, nếu đúng là bản chính giấy khai sinh có sửa chữa thì phải hủy và ông Thế được quyền đăng ký lại bản chính giấy khai sinh. Vấn đề này, Nghị định 158 đã quy định và Bộ Tư pháp trả lời ông Thế rất rõ, tại sao UBND huyện và Ban Thường vụ huyện Hưng Nguyên không xem xét?. Người viết rất đồng tình rằng việc cán bộ, đảng viên man khai tuổi trong hồ sơ là không thể chấp nhận, phải được kiểm điểm nghiêm túc và có hình thức kỷ luật thích đáng dù sự việc đã xẩy ra cách đây 26 năm. Tuy nhiên, quy định của Chính phủ cho phép mọi công dân được đăng ký lại bản chính giấy khai sinh khi có sửa chữa, tẩy xóa, hà cớ gì UBND huyện Hưng Nguyên lại ngăn trở?