Gần cuối buổi Liên hoan gia đình văn hóa tiêu biểu của Phường, cô nhân viên vui vẻ đưa cho tôi 10 ngàn đồng kèm lời giải thích gửi chú tiền chế độ họp sáng nay. Thú thật là tôi hơi giật mình vì đã lâu lắm rồi tôi không biết đến chế độ hội họp như thế này.

May mà trước đó quan sát thấy bà con khối xóm ai cũng đón nhận tờ bạc nhỏ xíu và mỏng manh với thái độ rất trân trọng nên tôi không thể có thái độ gì khác.

Bây giờ nhớ lại, tôi vẫn thấy tự ngượng cho bản thân. Cái con người tôi đã quá nhiều lần tham dự các cuộc hội nghị long trọng của hàng tỉnh. Rồi đi họp báo, khai trương, động thổ ... hoa hòe giăng mấy dãy, cờ đèn phủ rợp trời. Ra về được gửi cái túi quà trong đó kiểu gì cũng có vài bài báo quảng bá ring rang, ít hiện vật và cái phong bì. Riêng cái phong bì nhẩm ra có khi còn hơn cả chục, thậm chí cả trăm lần cái chế độ mà cô nhân viên phường đã gửi.

Tôi để ý thấy trong suốt buổi Liên hoan, bà con không nói những chuyện cao siêu, không GDP, CPI, không Tái cấu trúc, không Tập đoàn kinh tế gì hết. Họ nói những chuyện trong nhà họ và chuyện bên cạnh họ. Một công chức đã nghỉ hưu, cộng thu nhập của hai vợ chồng chưa đầy 5 triệu đồng nhưng nghĩ mình là đảng viên nên bấm bụng chắt chiu dàn mỏng số tiền để nuôi mẹ già và 2 con ăn học. Một doanh nhân lên báo cáo điển hình mà chân thật như lời tự thú vợ chồng nhờ khôn khéo vận dụng được cơ chế nhà nước nên có tiền làm từ thiện giúp người nghèo để thanh thoát nội tâm. Rồi mọi người đua nhau hát say sưa những bài ca ngợi Đảng, ca ngợi Bác Hồ và quê hương đất nước. Không khí thật hồn nhiên và trong sáng vô cùng.

Họ đều là những đại biểu nhận 10 ngàn đồng chế độ như tôi.

Tôi kể câu chuyện này với một số đồng nghiệp. Mấy đứa bảo tôi dở hơi, thời buổi này ai thừa công để ý tới chuyện vặt vãnh nơi đầu phố cuối ngõ vậy.

Tôi lại nghĩ điều khác, nghĩ về tấm lòng của người dân.

Sáng ra ngồi quán nước, gặp mấy bác cựu chiến binh đang đợi nhau đi thăm đồng đội. Câu chuyện lan man từ Triều Tiên và Ấn Độ phóng tên lửa rồi quay về xăng đã tăng giá, hàng trăm doanh nghiệp đang chết lâm sàng và mấy lâu nay Trung ương 4 có vẻ lại mất lửa Diên Hồng rồi. Mỗi người một câu, ồn ào, có lúc tranh luận lên như cao trào, căng lắm. Căng nhưng lại rất hòa đồng vì xem ra nỗi niềm ai cũng giống ai.  

Thời nào cũng vậy, tấm lòng của người dân không có gì màu mè, nó bộc trực và rải dọc suốt cuộc sống thường ngày. Nếu chịu khó lắng nghe thì ở bất kỳ đâu cũng có thể bắt sóng được đủ tâm trạng và đủ sự suy tư của đủ loại thảo dân.

Trong đám bạn học cấp 3 dạo trước, nay chỉ mình tôi là có dính một tý vào ghế quan trường. Thỉnh thoảng gặp nhau mấy anh doanh nghiệp tư nhân là nổ mạnh nhất. Có đứa còn chỉ vào mặt tôi loại đảng viên có chức có quyền như mày mới thường có những suy nghĩ bẩn thỉu thôi, thảo dân họ đàng hoàng lắm, tốt lắm. Tôi cũng choáng luôn. Nhưng kể ra nó chửi thế cũng không oan. Ngẫm lại tôi thấy có lúc mình đúng là không được người lớn như đám bạn bè, bụng dạ cũng đầy những toan tính mờ ám về điều này chuyện nọ và tiền hậu cũng lắm khi bất nhất. Họp hành cứ nói liên miên về tu dưỡng đạo đức, rèn luyện phẩm chất... nhưng nói vậy mà có làm được vậy đâu. Nó giống như câu chuyện người Mông nói Cái Đảng ở trên cây (ý chỉ cái loa phát thanh) thì mình rất thích  nghe nhưng cái Đảng ở dưới đất (ý chỉ các đảng viên cụ thể) thì mình chưa theo được gì cả.

Bây giờ Đảng đang triển khai Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI). Tôi thấy cái sự lạ là không ai tổ chức nhưng người dân cũng đang tự làm Trung ương 4 theo tấm lòng của họ. Không tài liệu, không loa đài, không báo cáo viên mà họ cứ đau đáu những tâm sự lo cho Đảng khó mà chống được suy thoái, lo cho Đảng bị bộ phận không nhỏ thao túng lộng quyền. Tôi lại nhớ sáng hôm ngồi ở quán nước, bà chủ quán bỗng nhiên nẩy ra điều ước giá như Cụ Hồ mà sống lại thì loại tặc quan đó chắc chắn phải tìm lỗ nẻ mà chui. Rồi trở lại chuyện của Nghệ An, ông cựu Đại tá khen bài phát biểu của Bí thư Tỉnh ủy quán triệt Nghị quyết 4 rất hay nhưng vẫn xa xôi quá, chung chung quá. Lòng dân đang muốn làm Trung ương 4 là phải làm rất cụ thể. Không làm được nhiều thì cũng phải tập trung vào một số chuyện đã và đang gây ra những nghi hoặc trong dư luận nhân dân. Ví như chuyện nếu có quan chức nào lỡ làm sân sau cho một số dự án hoặc quan chức để vợ con đi vay cả hàng trăm tỷ kinh doanh bất động sản bị vỡ nợ thì cũng phải sớm có cơ chế mà chấn chỉnh. Nói thì nghe khó chịu là vậy nhưng người dân lại rất nhân từ và độ lượng, chỉ mong sau Trung ương 4 Đảng ta và cán bộ đảng viên được tốt hơn lên.

Sàng đi lọc lại, tôi nhận ra cái tấm lòng đầy trăn trở và cái khát vọng vô cùng chính đáng của người dân trước thời khắc khó khăn của Đảng và dân tộc.

Muôn đời lòng dân vẫn trong sáng thế. Và lòng dân càng sáng thì trách nhiệm của chúng ta càng phải nặng nề thêm để thảo dân một lần nữa có được chỗ mà vững tâm neo đậu niềm tin.at