Thời gian qua trên địa bàn các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và Thanh Hóa, rất nhiều doanh nghiệp cũng như các cơ quan, đơn vị nhà nước bị một số người tự xưng là “Phóng viên Báo điện tử” đến khai thác viết bài, đòi làm quảng cáo.

Trong vai một giám đốc, tôi hẹn và gặp hai “phóng viên Kinh tế hội nhập” ở quán cape. Tại đây, hai người này cho biết: “Chúng em đi làm rất nhiều nơi, Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An và Thanh Hóa”. Sau khi đưa cho tôi bản hợp đồng, bảng báo giá để nghiên cứu, một người nói tiếp: “Chỉ cần cung cấp các số liệu, chúng em sẽ viết bài cho công ty anh, chất lượng của bài viết tùy thuộc vào giá tiền. Anh yên tâm đi, bọn em làm việc này nhiều rồi mà”.

Chúng tôi vào địa chỉ websiter  www.kinhtehoinhap.vn  do  Công ty cổ phần truyền thông đa phương tiện sở hữu, có chi nhánh tại số 29 Phan Đăng Lưu, Tp Vinh, Nghệ An. Tại website này, có rất nhiều bài viết được đăng tải như: Trường THPT Nguyễn Xuân Ôn: làm tốt công tác chất lượng dạy và học; Trường THPT Diễn Châu 5: 10 năm xây dựng và trưởng thành… Ngoài ra, Bệnh viện đa khoa Lang Chánh- tỉnh Thanh Hóa cũng “được viết bài” đăng trên website này. Hiệu trưởng Trường tiểu học Thị trấn Cẩm Xuyên – Hà Tĩnh cho biết: “Vừa qua, có hai người xưng là PV báo điện tử kinh tế hội nhập đến trường chúng tôi, liên hệ làm việc và ghi chép một số thông tin để viết bài”.

Chưa hết, doanh nghiệp sở hữu trang website này đã “phát hành” công văn gửi đến UBND xã Nghĩa Hội (Nghĩa Đàn, Nghệ An) để đòi nợ tiền quảng cáo. Trong công văn nêu rõ: “Trung tâm báo Kinh tế Hội nhập chúng tôi đã đăng tải thông tin tuyền truyền về phát triển kinh tế, kêu gọi hợp tác đầu tư cho quý cơ quan trên www.kinhtehoinhap.vn.”  và  “Sẽ nhờ pháp luật can thiệp, nếu đơn vị không thanh toán số tiền 3.500.000đ”. Không hiểu một xã nghèo như miền núi như xã Nghĩa Hội tại sao lại có nhu cầu quảng cáo và kêu gọi hợp tác đầu tư…

Một điều đáng nói nữa, đội ngũ nhân viên này được Công ty Cp truyền thông đa phương tiện cấp thẻ và giấy giới thiệu có nội dung: “Trung tâm báo chí kinh tế hội nhập giới thiệu đến: Liên hệ công tác, thu thập tư liệu viết bài ”.

Rõ ràng ngay từ khi thành lập, công ty này đã có chủ ý trong việc đặt tên, cố tình lập lờ để cho người khác nhầm tưởng đây là Cơ quan báo chí, và những người đến liên hệ là …Phóng viên. Bởi con dấu của CN công ty được khắc là: Trung tâm báo chí kinh tế hội nhập.

Tiếp tục vào trang web khác có tên http://lamhongonline.vn/ thuộc  Công ty cổ phần công nghệ thông tin và truyền thông E-LINK, trụ sở đóng tại phường Trung Đô, Tp Vinh, Nghệ An. Có địa chỉ email:

     baolamhongonline@e-link.com.vn …Tại đây, việc trích dẫn tin bài và  hoạt động quảng cáo rất rầm rộ. Nhưng không có giấy phép hoạt động trên internet theo quy định.

Còn rất nhiều trang tin điện tử khác hiện đang hoạt động chui không hề có giấy phép, không hề có tên của tổ chức quản lý, địa chỉ địa lý cụ thể, như trang tin: http://ngheannews.vn

Theo Nghị Định 97/2008/NĐ-CP, quy định: “Trang tin điện tử chỉ được trích dẫn thông tin, bài viết của các tờ báo khác, nhưng phải ghi rõ nguồn xuất xứ. Không được phép sản xuất sản xuất và phát hành nội dung thông tin”.

Như vậy, rõ ràng chủ nhân các trang tin điện tử nêu trên đã vi phạm các quy định của nhà nước về hoạt động thông tin trên mạng internet. Về vấn đề này, bà Nguyễn Nữ Lan Oanh, trưởng phòng quản lý báo chí và xuất bản Sở thông tin truyền thông Nghệ An nói: “ Các trang tin điện tử này có dấu hiệu sai quy định. Sở có nghe thông tin việc họ cho nhân viên đi đến các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp "ép" làm quảng cáo, nhưng do các cơ quan, đơn vị không phản ánh bằng văn bản nên không có căn cứ để xử lý. Hơn nữa, một số trang tin đặt máy chủ và đăng ký địa chỉ địa lý tại địa phương khác nên không thuộc quyền quản lý của Sở TTTT Nghệ An. Sở cũng đã báo cáo Bộ TTTT và đề nghị các Sở TTTT liên quan phối hợp trong việc xử lý”.

Về giải pháp ngăn chặn tình trạng phóng viên “dởm” của các trang tin điện tử, ép các cơ quan đơn vị làm quảng cáo, bà Oanh cho biết: “Sở TTTT Nghệ An đã làm nhiều văn bản gửi đến các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành, thị trong tỉnh hướng dẫn họ cách tiếp xúc, làm việc với phóng viên báo chí đúng quy định, đồng thời thường xuyên cập nhật, cung cấp danh sách các cơ quan báo chí và phóng viên đăng ký hoạt động trên địa bàn tỉnh Nghệ An để các đơn vị được biết”.

Ngoài các trang tin trên internet như trên hoạt động chui và mập mờ đánh lừa bạn đọc, hiện nay còn xuất hiện ấn phẩm in ấn mang tên “Thị trường Nghệ An mua & bán”  do công ty CP thương mại và dịch vụ Tâm Thịnh Phát phát hành.

Ấn phẩm này từ kích cỡ, đến cách trình bày ở bìa rất giống một cuốn tạp chí. Nhưng qua tìm hiểu của chúng tôi thì đây không không phải sản phẩm báo chí, mà là một ấn phẩm quảng cáo. Nhưng khi gọi vào số máy điện thoại được in trên trên ấn phẩm này, thì người nghe điện thoại luôn khẳng định với chúng tôi rằng: “Đây là tạp chí, là báo…” và nhiều người khác nữa đều được nghe khẳng định như vậy. Không những thế, bảng báo giá in quảng cáo ở ấn phẩm này (được đóng dấu của công ty) ghi rõ: Báo Thị trường Mua & Bán….

Qua những hoạt động hỗn loạn của các trang tin điện tử và những ấn phẩm được xuất bản như hiện nay. Chúng ta thấy đang có sự chồng chéo và thiếu cụ thể hóa giữa các Bộ luật như: Luật doanh nghiệp, Luật báo chí và Luật xuất bản đối với hoạt động mang tính truyền thông. Vì vậy, đề nghị các cơ quan chức năng cần phối hợp với nhau chặt chẽ, để công tác quản lý được tốt hơn. Hoàn thiện hơn nữa quy chế cấp phát và quản lý tên miền đối với các trang tin điện tử và những hoạt động trên internet. Cần có quy định bắt buộc đối với doanh nghiệp kinh doanh, dịch vụ khi đặt tên cho Công ty tuyệt đối không được trùng với tên gọi của các cơ quan Báo chí, cố ý tạo nên sự mập mờ, gây ra sự nhầm lẫn. Việc cần thiết trước mắt là các cơ quan hữu trách cần khẩn trương kiểm tra và kiên quyết xử lý để các ‘báo chí’ và “phóng viên” dởm/giả không còn làm vẩn đục môi trường báo chí của chúng ta hiện nay./.