Từ trái qua: Nguyễn Khánh Lân, Lê Bá Dương, Đoàn Công Tính và Lê Phong Lan 

Lê Phong Lan-Một nữ Đạo diễn và sản suất phim nặng lòng và có duyên với đề tài tài liệu lịch sử nổi danh. Tận tâm với nghề nghiệp, có trách nhiệm với công chúng, đó là nét đặc trưng ở chị.

Tôi gặp vợ chồng nữ Đạo diễn Lê Phong Lan và Nguyễn Khánh Lân trong duyên may tình cờ nhân dịp anh chị đang gấp rút chạy đua hoàn thành 5 tập phim lịch sử  "Hiệp Định Pari 1973" tại trường quay hãng phim Truyền hình Bản sắc Việt. Ấy là ngày Hãng phim mời hai nhân chứng lịch sử nổi danh của chiến trường Quảng Trị thời 1968- 1972 là phóng viên chiến trường Đoàn Công Tính và người lính E 27  Lê Bá Dương đến trường quay phỏng vấn.

Đúng phong thái của một Đạo diễn chuyên nghiệp, chị rất nhanh nhẹn và phản ứng nhạy bén. Với một giọng nói khá ấm áp, chị cứ như lôi cuốn người nghe. Anh chị bận lắm, có hôm thức thâu đêm để làm phim, nhưng chị vẫn dành thời gian tiếp khách thật chu đáo, cố dấu đi sự mỏi mệt.

Chị Phong Lan có một bề dày kinh nghiệm về nghề đạo diễn. Chị từng làm việc ở hãng phim Nguyễn Đình Chiều, TFS của Truyền hình thành phố Hồ chí Minh... Chị là đạo diễn hãng phim tư nhân duy nhất được mời làm Giám khảo Liên hoan phim Truyền hình toàn quốc 2012 tại Nghệ An vừa rồi.

Tôi  đã được xem nhiều bộ phim về đề tài lịch sử do hãng phim Truyền hình Bản sắc Việt do chị Phong Lan đạo diễn và sản xuất. Những bộ phim : "Con đường bí ẩn", "Người thanh niên đến từ nước Mỹ", "Huyền thoại về Tướng tình báo Phạm Xuân Ẩn", "Đi giữa kẻ thù"... Và lần này là bộ phim 5 tập "Hiệp định Pari 1973. Được biết, tập phim " Mậu Thân 68", "Quảng Trị máu và hoa" sẻ được công chiếu tiếp. Chị có một tài sản phim tài liệu lịch sử thật đồ sộ.

"Hiệp định Pari 1973" cũng như các phim khác là sự kể chuyện lịch sử với hàng núi tài liệu, nhưng chị đã chắt lọc một cách đầy đủ sự kiện và nhân chứng. Phim có tính giản lược nhưng không thừa, không thiếu. Các câu chuyện diễn ra mạch lạc, đơn giản, cô đọng làm cho khán giả dễ hiểu đó là cách làm phim về đề tài lịch sử của chị. Tôi được biết, chị đã hành động đón đầu thời khắc kỷ niệm 40 năn kỷ niệm "Hiệp định Pari 1973" từ vài ba năm trước, và gấp rút hoàn thành trong vòng vài tháng theo đơn đặt hàng của VTV1. Chị và cộng sự đã lăn lộn khắp mọi nơi từ trong và ngoài nước. Một lao động miệt mài, tận tâm và đầy trách nhiệm vì nghệ thuật phục vụ công chúng thật đáng nể trọng.

Tranh thủ dịp may mắn này, tôi tranh thủ hỏi chuyện chị.

  - Theo tôi hiểu phần nào, khi làm phim tài liệu lịch sử mất nhiều công sức và tiền bạc, đi đây đi đó , phải đi đến tận nước Mỹ nhiều lần, gặp bao nhiêu là nhân chứng ở những vị trí xã hội khác nhau, có khi nào chị cảm thấy nản lòng không?

  - Thể loại phim này thật là khó, vì cần có những tài liệu chuẩn, nhân chứng sống chuẩn. Nếu không có lòng đam mê, không thực sự có chính kiến, trách nhiệm và cả chút vốn lận lưng thì khó mà đeo đuổi anh à.

  -Có trở ngại gì không khi đi sưu tầm nhân chứng và sự kiện?

  - Có chứ anh, có nhiều lắm, nhưng mình cố gắng và kiên trì để vượt qua vì mục đích. Mặt khác, mình phải tìm cái thật, cái chân thực về tài liệu và con người. Nhất là nhân chứng phải thật 100%, phải lắng nghe nhiều chiều và tìm bằng được điều cốt lõi nhất. Cũng xin bí mật nói thật lòng với các anh là, khi mình tìm được một con người là nhân chứng và có tư cách, tôi hơi lạm dụng khai thác thêm để "làm vốn" cho nhiều phim khác sau này. Tài sản nhà làm phim là vậy đó anh.

- Chị vừa nói về sự chân thực của nhân chứng?

 -Vâng, vì có những người là nhân chứng thật sự, nhưng họ nói vì cái "tôi" một cách thái quá. Có khi họ thêm mắm thêm muối , thậm chí cả "phịa" hoặc "vay" chuyện người ta... Họ thiếu trách nhiệm nên mình phải nhạy bén so sánh để loại trừ. Nếu không, có khi bị vạ lây và mình sẻ tự giết mình.

 -Vâng, tôi hiểu, thưa chị. Thế chị làm bộ phim "Hiệp định Pari 1973" sắp phát sóng, chị muốn nói lên điều gì?

 - Như mọi người thấy đó, cuộc chiến tranh kéo dài, hy sinh mất mát quá to lớn về người và của của mấy thế hệ. Từ Giơ ne vơ đến Pa ri ngót hai chục năm. Cuộc đàm phán Pa ri mất 4 năm, 8 tháng và 16 ngày. Một quá trình đấu lý, đấu trí giữa hai chiến tuyến. Một quá trình kết hợp vừa đánh vừa đàm. Một quá trình cam go và thử thách lòng kiên nhẫn và chấp nhận hy sinh hiện tại cho tương lai Dân tộc...Tôi muốn cảm ơn tất cả, từ nghững người lãnh đạo cao nhất đến người dân bình thường của một thời oanh liệt! Tôi muốn đưa đến và để lại một tác phẩm có tính hệ thống và chân thật của một giai đoạn lịch sử cho lịch sử.

Chúng ta vừa được xem bộ phim đó trên VTV1, tác phẩm đã khẳng định ngay vị trí xứng đáng của nó. Khán giả khắp nơi đón xem bằng một thái độ háo hức và chiêm ngưỡng.

Và chúng ta đang được đón xem tiếp bộ phim giá trị khác nữa như "Mậu thân 68", và chuẩn bị đón xem "Quảng trị máu và hoa" v.v... của Hãng phim Truyền hình Bản sắc Việt do đạo diễn Lê Phong Lan và Chủ nhiệm Lê Khánh Lân thực hiện./.