Nhập trường Đại học Vinh năm 2005, lẽ ra năm học này là năm cuối của Nguyễn Ngọc T (tên nhân vật trong bài này đã thay). Nhưng năm nay, T mới học năm thứ nhất. Nhập trường 4 năm nhưng 3 năm bị đình chỉ và lưu ban do không đủ số học trình trên lớp. Sinh viên lưu ban không phải hiếm. Nhưng xem thành tích của  Tthì tôi "bái phục". Vì đâu nên nỗi?

Lưu ban do chơi games

Trần Văn L là em trai của người bạn hồi sinh viên với tôi. Tôi biết L từ khi được anh trai đưa cậu vào Vinh thi ®¹i häc. Khi nghe tin L đậu Đại học Vinh ngay lần thi đầu tiên, tôi thầm khen nó hiền lành, ngoan ngoãn, học giỏi.

Mới đây, tôi giật mình khi người bạn cho biết L vẫn chưa ra trường. Hỏi ra mới biết, L tốt nghiệp chậm do mất 1 năm luyện games. Một cậu học trò quê xứ Thanh chăm ngoan là thế mà đổ đốn vậy sao? Tôi vừa nghĩ, vừa cố tưởng tượng xem L "hư" như thế nào. Gọi điện, L nhận ra tôi ngay và bảo: "Em giải nghệ rồi, bây giờ đang làm luận văn tốt nghiệp. Nếu muốn, em giới thiệu cho anh gặp T- một bạn trong cùng dãy trọ phòng. "Thành tích" của nó hơn em rất nhiều". Nghe "hấp dẫn" quá.

Tôi được L đưa sang phòng bên cạnh giới thiệu, và mất một hồi làm quen T mới chịu tâm sự nhưng với một điều kiện là phải giấu tên. Xấu hổ lắm. T cho biết phòng: “Trước đây bọn em chơi hay chơi ở quán Net bên cạnh, nhưng tốn tiền quá. Mấy đứa trong phòng bàn nhau trích tiền ăn ra, xin thuê một đường truyền ở quán bên cạnh, hàng tháng phải trả 150.000đ thôi nên chơi “tẹt”.

Nhập học năm 2004, lẽ ra năm học này là đã tốt nghiệp. Đằng này, năm nay T mới học năm thứ nhất. Theo tính toán của T, nếu "xuôi chèo mát mái", năm 2012 cậu sẽ ra trường. Người ta chỉ có 4 năm học đại học, riêng T 8 năm, âu cũng là "thành tích" nổi bật. Quê ở huyện Nghĩa Đàn, năm 2004, T đỗ Đại học Vinh với 23 điểm. Con đường đến với games online của T khá "bằng phẳng". Nghĩa là càng chơi càng có đẳng cấp. Khi đã chuyên nghiệp rồi T còn "lấy nó nuôi nó". Hồi học cấp III ở huyện, T mới chỉ biết chơi điện tử "bấm nút". Thế mà nhập trường chưa đầy một tháng, T đã là khách quen của các quán game xung quanh trường.

T giải thích: "Nếu hồi học cấp III em ham chơi chắc chắn không thể đỗ đại học. Lên đây, cả phòng đều chơi, em không tham gia sẽ lạc lõng". Chỉ vì không muốn lạc lõng mà ngay kỳ học đầu tiên, T đã thi lại 3 môn. Kỳ học thứ hai của năm thứ nhất, T không đến lớp mà cũng chẳng đóng học phí. Làm gì còn thời gian, sức lực mà đến lớp. Làm gì còn tiền mà đóng học phí, toàn bộ tiền bố mẹ cho đều đốt vào games mà lại. Đến năm học thứ 2, T bị đình chỉ một năm do không đóng đủ tiền học phí. Một năm tạm dừng là cơ hội để chơi game cho thoả thích. Hồi đó, Đế chế, Half Life đang nóng. Có thời điểm, T ăn ngủ luôn tại quán điện tử cho tiện. Cứ tưởng chơi liền một năm sẽ chán, nào ngờ hết năm vẫn còn đắm đuối lắm. Thế là lại bị lưu ban và lại lưu ban. 3 năm cậu ngồi lỳ ở quán games. "Bố mẹ vẫn chu cấp đều cho em chứ?", tôi hỏi. "Vâng. Bố mẹ không hề biết em nghỉ học. Với lại từ khi có "Võ lâm truyền kỳ", em chuyên "cày" đồ để bán", T cho biết.

T còn khoe với tôi, món đồ đắt tiền nhất T bán được là chiếc dây chuyền giá 800.000đ. "Trao đổi ở trên mạng nhưng tiền họ tìm đến tận nơi đưa", T tự hào khoe. Với cách "buôn bán" đồ ảo nhưng tiền thật, T luôn có một khoản kha khá kinh phí chơi games.

"Em tỉnh ra khi nào?", tôi chợt cắt ngang dòng tưởng nhớ thời "huy hoàng" của T. "Mới đầu năm học này thôi ạ. Bố mẹ em đã biết, bắt em phải đi học lại. Hơn nữa, thấy bạn bè đứa ra trường, đứa đang học năm cuối mà mình vẫn chưa đâu vào đâu nên…", T bỏ lửng câu nói. Hiện nay, T đang là sinh viên năm thứ nhất song không có sự hồn nhiên như các bạn cùng lớp. T bảo "em quá thấm rồi". Vẫn chơi games nhưng chỉ "để giải trí thôi", T bộc bạch.

Lời khuyên từ cựu games thủ

Cũng giống T,  L dính games ngay từ năm học đầu tiên. Hồi đó, L trọ cùng mấy anh khoá trước. Tuy là lính mới tò te nhưng được các đàn anh "dạy bảo" nên chẳng mấy chốc Tuấn cũng "thành tài".

Hồi học phổ thông ở huyện Triệu Sơn (Thanh Hoá), L chỉ mới cùng bạn đi nhặt sắt vụn kiếm tiền lên thành phố Thanh Hoá chơi điện tử "bấm nút". L không ngờ mình lại có năng khiếu với games như vậy. Từ Đế chế, Half Life, CGA, Hamachi… cậu sành hết. Kỷ lục của L là chơi một mạch 30h trong quán games. Sự nghiệp chơi games của L bị gián đoạn do có đứa bạn cùng quê về mách mẹ.

Hiện nay, L sắp tốt nghiệp khoa Vật Lý, Trường Đại học Vinh. Nếu không bị gia đình phát hiện sớm, không biết L còn đắm chìm trong những trận chiến của thế giới ảo đến bao giờ. Làm thế nào để gia đình biết và có biện pháp ngăn chặn nhanh chóng trong khi con em mình học tập xa nhà? Giải pháp L đưa ra là phụ huynh nên thường xuyên liên lạc với lớp trưởng. Lớp trưởng là người điểm danh nên biết ai đi sớm, về muộn, hay vắng mặt. Với những gia đình có điều kiện, có thể mua thẻ trả tiền trước tặng lớp trưởng để khi có vấn đề gì cậu này gọi điện báo ngay. Liên hệ với thầy chủ nhiệm cũng là cách rất tốt để biết tình hình học tập của con mình.

Theo quan sát của chúng tôi, xung quanh khu vực trường ĐH Vinh và những khu vực  lân cận có tới vài chục quán kinh doanh Internet. Đây là chỗ vui chơi “lý tưởng” cho nhưng sinh viên sống xa nhà. Nếu không tỉnh táo và bản lĩnh, thì những sinh viên như T, L sẽ chìm  đắm, trượt dài trong một thế giới ảo và tự đánh mất mình trong cuộc sống đời thực.

Sinh viên trượt dốc là do đâu? Do bản thân họ. Gia đình vừa là chỗ dựa, là cứu cánh nên các bậc phụ huynh hãy quan tâm với con mình hơn nữa, khi chúng phải đi học xa nhà.