Qua vụ án oan Nguyễn Thanh Chấn, nhiều người bình thường mới biết đến cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Chính cơ quan này đã có công lớn đưa vụ án Nguyễn Thanh Chấn ra ánh sáng sau mười năm tối tăm mù mịt.

Khác với chức năng của các cơ quan điều tra của Công an , Quân đội, Hải quan, Cục điều tra VKS chỉ chuyên sâu tập trung điều tra đối với những hành vi phạm tội liên quan đến tội phạm trong hoạt động tư pháp. Những kiểm sát viên, điều tra viên, thẩm phán, chấp hành viên phạm tội là đối tượng mà cục điều tra VKS quan tâm trong những năm gần đây như trong vụ kiểm sát viên Nguyễn Pha Lê “ngâm tôm” 17 vụ án không chịu xử lý ở Quận Gò Vấp TP HCM, cựu Thủ trưởng cơ quan điều tra Công an Tiền Giang  v..v đã được đưa ra vành móng ngưa vì những hành vi chủ yếu là “không truy tố người có tội”, “Làm sai lệch hồ sơ vụ án” được trong quy định hoạt động tư pháp.

Trong vụ án Nguyễn Thanh Chấn, rõ ràng với nhưng hành động kiên quyết, khôn khéo, trí tuệ, từ  nghiệp vụ đến phương cách vận động quần chúng, với tinh thần trách nhiệm cao, cơ quan điều tra VKS đã vận động được Lý Nguyễn Chung đầu thú với điều kiện không đưa bị can về tỉnh Bắc Giang vì bị cáo sợ bị thủ tiêu bịt đầu mối. Từ đó dẫn đến Viện trưởng Viện kiểm sát tối cao kháng nghị tái thẩm vụ án Nguyễn Thanh Chấn, vì coi đây là tình tiết mới. Về nghiệp vụ và học thuật về tố tụng chưa có thể coi quyết định này là hoàn toàn đúng/chuẩn vì ông Chấn chưa được tuyên là vô tội, bản án sai và trách nhiệm của các điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán các cấp từ tỉnh đến tối cao chưa được điều tra, xác định rõ ràng. Ở đây có kẻ cố tình bức cung nhục hình, làm sai lệch vụ án, nhưng cũng có người do nhận thức xét xử còn hạn chế, yếu kém, [như cách nói của các vị trong nghề là “ án tại hồ sơ”], mà đưa ra phán quyết sai với sự thật, nhưng đúng với hồ sơ vụ án mà đã được cơ quan công an dày công xây dựng, cắt gọt đến hoàn mỹ. Lỗ hổng của nghành tư pháp là rất lớn, bởi việc xét xử thiếu khách quan , người điều tra  không có mặt tại tòa để đối chất với ông Chấn, Công tố viên,  buộc tội một chiều. Chủ tọa và hội đồng thẩm phán luôn xét hỏi theo hướng bị cáo có tội trên cơ sở kết luận điều tra của công an và cáo trạng mà viện kiểm sát quy kết, họ không hiểu hết điều tra viên đã bức cung nhục hình ra sao để ông Chấn nhận tội rồi dựa trên những bản ảnh diễn lại hiện trường sai sự thật để kết luận ông Chấn giết người. May thay, nghe đâu ông Chấn là con liệt sỹ nên được áp dụng mức án chung thân. 

Sau khi Lý Nguyễn Chung nhận tội giết người, Tòa án tối cao xét xử tái thẩm, vai trò của cơ quan  điều tra hình sự của Viện kiểm sát tối cao trở nên hết sức nặng nề và nhiều áp lực. Liệu nó có phải là “ thượng phương bảo kiếm” bảo vệ pháp luật, bảo vệ công lý, để đưa những bị can đã có những hành vi cố ý, hay vô trách nhiệm đưa ông Nguyễn Thanh Chấn vào tù hay không là điều mà mọi người đang trông đợi.

Tại thời điểm này, thông tin nhận được từ Công an Bắc Giang là tất cả các điều tra viên liên quan đến việc điều tra ông Nguyễn Thanh Chấn đều chối bỏ việc bức cung, nhục hình. Nếu vậy, hóa ra là ông Chấn vui lòng nhận tội giết người và tình nguyện đi tù chăng?!

Hãy chờ xem !