Ở xã Bích Triều (nay xã Thanh Xuân), huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An có một gia tộc nổi tiếng - gia tộc Trần Hưng. Gia tộc Trần Hưng có nguồn gốc từ đất Bắc, đến định cư vùng bắc huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh và nam huyện Thanh Chương, Nghệ An từ thời Hậu Trần. Đến thế kỷ XVII, dòng...

Trong “Thanh Chương huyện chí”, khi nhận xét về địa thế huyện ta, Tiến sĩ Bùi Dương Lịch cho là đất tứ tắc. Không biết khi nói “tứ tắc”, quan đốc học họ Bùi còn có ngụ ‎‎ý‎ gì khác nữa không, nhưng cái tắc về đường đi lại, giao lưu ra bốn phương thì đã rõ mười mươi. Thuở...

Người xứ khác nói tiếng Nghệ nghe như :”Rìu chém đá,rạ (rựa ) chém đe”, nghĩa là nó vừa nặng nề, vừa trọ trẹ và đặc biệt là rất khó nghe . Thế nhưng chúng ta chưa thể thống kê đã có biết bao nhiêu công trình khoa học nghiên cứu về phương ngữ Nghệ Tĩnh, từ khoá luận tốt...

 Ngoài nổi tiếng đá đỏ một thời, Quỳ Châu còn nổi tiếng có truyền thống sản xuất hương trầm không kém. Dịp cuối năm, người người sản xuất, nhà nhà sản xuất, và  dòng người bắt đầu từ khắp nơi đổ về miền tây xứ Nghệ để thu mua, rồi đem hương trầm về xuôi tung ra thị trường phục vụ người dân trong...

                    Thuỷ tín Hoan nam biên ải tráng                                  Bất tri khống địa kỷ trùng quan…" Ấy là hai câu mở đầu bài thơ “Phú Nghĩa sơn hành vũ trung, tác” của Hiệp trấn Bùi Huy Bích (BHB)....

(VHNA): Xứ Nghệ tự hào là một cái nôi của hát Ca trù - di sản phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp theo xác định của UNESCO. Cổ Đạm(Nghi Xuân - Hà Tĩnh đã nổi tiếng với tư cách là nơi phát tích của Ca trù. Nguyễn Công Trứ  cũng là một người Nghệ đã trở thành nghệ sỹ...

                                                                                     …Ai ơi cà xứ Nghệ                                                                                      Càng mặn lại càng giòn                                                                                     Nước chè xanh xứ Nghệ                                                                                 Càng chát lại càng ngon…                                                                                                     Huy Cận...

Nghiên cứu hình thức mai táng của cư dân thời cổ có một ý nghĩa rất quan trọng trong khảo cổ học. Tư liệu về mộ táng không chỉ cung cấp một số lượng phong phú các di vật được người xưa chôn theo người thân quá cố của mình gọi là đồ tuỳ táng, điều quan trọng hơn nữa...

 Trong “Sông Rum hay sông Lam”, tác giả Hà Quảng dẫn câu ca dao sau đây với hai dị bản: - Bao giờ Ngàn Hống hết cây,/ Sông Rum hết nước họ này hết quan. - Bao giờ Ngàn Hống hết cây,/ Sông Rum hết nước họ này hết quan....

Bấy lâu kể cả trong lẫn ngoài nước nhiều bài viết khi nói về truyền thống khoa hoạn Họ Nguyễn Tiên Điền( Nghi Xuân- Hà Tĩnh ) thường hay trích câu ca dao Bao giờ Ngàn Hống hết cây, Sông Rum hết nước họ này hết quan, nhưng cũng không ít tác giả lại trích:   Bao giờ Ngàn Hống hết cây,...

  Người Thái có mặt ở Quỳ Châu vào khoảng thế kỷ XIII – XV với ba nhóm chính là Tày Mường, Tày Thanh, Tày Mười. Tuy thời gian di cư đến đây và nguồn gốc các nhóm địa phương khác nhau nhưng họ rất tự hào về những giá trị văn hóa truyền thống của tộc người mình, trong đó...

Hưng Nguyên có trên 100 dòng họ sống hoà thuận với nhau. Mỗi họ có lịch sử phát triển riêng, có thế mạnh riêng, khó có thể nói họ nào hơn họ nào. Trong bài viết này chúng tôi chỉ nêu lên một số dòng họ nổi tiếng có công khai hoang lập làng, đánh giặc giữ nước, học hành...

Cuối tháng 6 vừa rồi, hai ông Trần Xuân Quyền (cán bộ ở Nghệ An), Nguyễn Thế Phiệt (ở TP Hồ Chí Minh) cùng quê xã Ân Phú, huyện Vũ Quang, về gặp tôi, trao đổi một số vấn đề lịch sử địa phương. Ông Quyền tặng tôi tập “Gia phả họ Trần Xuân” trong đó có bản sao chụp...