Dẫu muốn hay không; có giả đò ‘vô tư’ hay lặng im đi nữa thì, khi cái ngày 20.11 đến, chẳng có nhà giáo nào không trăn trở… Đúng và sai, lương tâm và bổn phận, năng lực truyền giảng và hiểu biết; tất cả, như một vòng xoáy cứ cuốn ta đi như con thuyền trong bão giông của những bất cập, lẫn lầm…

Làm nghề dạy học trong thời thế giới phẳng khó hơn khi xưa cả vạn lần. Trờ, thuở ấy, chỉ biết nghe và luôn coi mỗi lời của cô, thầy là khuôn vàng, thước ngọc, bởinhất tự vi sư. Học trò thời nay biết, thực hiện các thao tác vi tính nhanh hơn, nhiều hơn thầy, cô hàng chục lần; bởi đó là tuổi trẻ, năng động, khát khao; còn thầy cô – rất buồn cho những ai (không hề ít) chẳng chịu đọc thêm để biết, mà không biết thì làm sao làm tròn được trọng nhiệm dạy người?

Đã thế, y như sự ‘đùa cợt’ của tạo hóa – năm nào cũng thế - càng gần đến ngày 20.11 thì những sai lầm, vướng mắc của ngành giáo dục lại càng bộc lộ rõ hơn. Dễ hiểu vì nhiều người quan tâm nên lắm người nhìn thì rõ hơn, sáng hơn; nhưng thật là khó lí giải khi dư luận chê bai nhiều thế mà hoa vẫn đầy tràn đường phố, giống như ánh trăng “mãn tải” trong câu thơ nổi tiếng: Không thuyền mãn tải nguyệt minh quy(Khi quay chiếc thuyền không trở về (câu hoài không được cá), chở ánh trăng nhiều và đầy đến nỗi nó chảy tràn ra ngoài…)!

Chỉ cần ngắm những hàng hoa – ngày thường lưa thưa, rải rác, chen nhau “mọc” khắp các phố phường, bạn sẽ vững tin rằng truyền thống trọng sư, tôn trí tự ngàn xưa chẳng dễ gì mai một. Người dân, hơn ai hết, hiểu rất rõ công lao của cô, thầy trong cái nghiệp tạo nên tảng, nền, hướng đi, hiểu và biết của mọi số phận mãi kế tiếp nhau tồn tại trong đời.

Những bông hoa đẹp đến nao lòng, nhiều đến mức nếu không tính đến mai và đào, thì chẳng kém gì so với tết, là ánh phản rõ ràng nhất tấm lòng, tình cảm của hàng triệu phụ huynh, học sinh, sinh viên đối với thầy, cô giáo. Bạn hãy bớt chút thời gian để thả mình ra phố chia vui với cuộc đời về tình nghĩa thầy trò không thể phôi phai…

Dĩ nhiên, nghiệp nghề nào cũng quý, nhưng nghề thầy có cái đặc biệt mà các nghề nghiệp khác hầu như không thể, Người xưa biết và nói rõ từ lâu: Bách niên chi kế mạc nhi thụ nhân (Kế sách 100 năm chẳng có chi tốt bằng trồng người). Công việc nuôi sống mỗi ngày, còn trồng người, nếu đúng và tốt, đem lại ích lợi suốt ba vạn sáu ngàn ngày, nỏ xa, giống như cách ví von trong một bài dân ca Xứ Nghệ.

Đúng và tốt, nói ra nghe dễ làm sao nhưng hình như cả một bộ máy đông đến hàng vạn tinh hoa xuất sắc nhất của trí tuệ nước nhà vẫn cứ trăn trở. Tháo gỡ, thí điểm chuyện không và có suốt bao thập kỉ qua. Dù có đồng ý hay không ta vẫn phảichung nhau để sẻ, chia một sự thật: nhất thiết phải có một điều gì đó đã sai trầm trọng nên cả cuộc đời, năm tháng cứ mãi loay hoay…

Đã là vấn đề không thể không “cho qua”, buộc phải giải quyết, tại sao cứ mãi lần lữa với thời gian, trốn chạy mãi trong không gian?

Thay đổi một cách căn bản việc dạy, học; tôn trọng một cách khách quan sự thật; coi trọng giáo dục nhân cách con người; tin và ủng hộ cho lập luận rằng phản biện và nghi ngờ là một trong những nguyên tắc cần có để phát triển, và, hãy tìm đến mọi sự đổi mới trên cái nền tảng duy nhất là vì đất nước, giống nòi.

Đó là những uẩn khuất hay có thể tạm coi là góc mờ mà mọi sự lảng tránh đều… không muốn nhìn thấy.

Lịch sử dân tộc Việt Nam đã nhiều lần chứng minh rằng, trong những hoàn cảnh ngặt nghèo nhất, gian nan nhất, bao giờ, cha ông ta cũng biết cách để vượt qua mạnh mẽ, tự hào.

Hãy nhìn, ngắm hàng vạn bông hoa trên các nẻo đường, ta sẽ vững tin rằng vẫn còn đó hàng triệu học sinh coi việc học hành là điều thiêng liêng đáng quý biết chừng nào; hàng triệu phụ huynh vẫn tin vào điều rốt đẹp – nhất định sẽ tốt đẹp, mà nền giáo dục nước nhà hướng tới.

Niềm vui chỉ đến khi trách nhiệm được hoàn thành; và, hạnh phúc chỉ có khi mỗi bổn phận được thực hiện bằng nhịp đập mạnh mẽ của trái tim dâng hiến, tận tình…

Xin chúc các cô giáo, thầy giáo những điều tốt đẹp nhất..