Cuộc vận động Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa được là một cuộc vận động văn hóa - xã hội nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc đã được Đảng xác định tại Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành trung ương khóa VIII (năm 1998).

Cho đến hiện nay, có thể nói, đây là một cuộc vận động xã hội về văn hóa có phạm vi rộng lớn nhất, chuẩn bị công phu nhất, thực hành bền bỉ nhất, đầu tư toàn diện nhất,  được sự hưởng ứng đông đảo nhất và tạo ra sự chuyển biến quan trọng nhất đối với đời sống văn hóa cộng đồng trong suốt hơn nửa thế kỷ qua.

Cuộc vận động này đã làm thay đổi kết cấu, diện mạo văn hóa các cộng đồng theo hướng văn minh tiến bộ, xác lập và khẳng định được những yếu tố, những giá trị phù hợp với mục tiêu “tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.  Nhưng trước hết, thành công của cuộc vận động này là đã có công ngăn ngừa các làn sóng phản văn hóa, các tác hại đến từ các trào lưu văn hóa ngoại lai hoặc nảy sinh từ trong lòng đời sống  xã hội do các bất cập của quá trình phát triển thiếu bền vững, từ sự suy thoái môi trường sinh thái nhân văn của các cộng đồng,… Mặt khác, với tư cách là một cuộc vận động xã hội, nó đã hạn chế các rạn nứt trong các cộng đồng bởi các bất công xã hội, hàn gắn các vết thương, thúc đẩy và thực hành củng cố các quan hệ xã hội, đặc biệt là cố kết cộng đồng theo truyền thống nhà – làng – nước của cha ông. Cũng từ đó, ý thức tự giác văn hóa, tinh thần công dân của mọi người được tôn trọng, nâng đỡ, khuyến khích và phát huy, tạo tiền đề giải phóng năng lượng sáng tạo và tăng cường khả năng tiếp nhận văn hóa của cộng đồng.

Những thành quả bước đầu của cuộc vận động này đến từ mục tiêu chính đáng và khách quan của nó; Từ  nỗ lực của cả cộng đồng, đặc biệt là từ các tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội; Từ ý thức dân chủ, tự chủ, tự giác của người dân; Từ thái độ tôn trọng người dân, tôn trọng cộng đồng của chính quyền.

Cuộc vận động đã có bước chuyển ban đầu khá nhanh nhưng vẫn bộc lộ không ít biểu hiện thiếu bền vững bởi sự chi phối của các nhận thức về giá trị chưa khách quan, cực đoan, bảo thủ, duy ý chí; Bởi các căn bệnh hình thức và thành tích; Bởi sự gấp gáp vụ lợi cá nhân, bao gồm cả hội chứng “nhiệm kỳ”. Để kết tinh các thành tích, thành tựu trở thành giá trị vẫn là khoảng khá lớn đang thách thức cuộc vận động này. Khi có tới trên 80% các đơn vị cư trú và trên 90% gia đình đạt danh hiệu văn hóa mà xã hội vẫn còn nhiều tệ nạn, nhiều vụ, nhiều người phạm pháp là điều cả cộng đồng, nhất là các cơ quan chính quyền phải tự vấn.

Xã hội, và văn hóa, luôn luôn vận động, hoặc theo quỹ đạo hoặc theo quỹ đạo khác. Bởi vậy, nếu mục tiêu và và định hướng chuyển động là khách quan, đáp ứng nhu cầu và quy luật phát triển của đất nước, của nhân dân, phù hợp với xu thế vận động của thời đại, chắc chắn cuộc vận động Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa sẽ tiếp tục được sự hưởng ứng mạnh mẽ của cộng đồng xã hội, sẽ đạt được những thành tựu ngày càng cao sáng hơn.

Chìa khóa thành công của cuộc vận động trong giai đoạn tới vẫn là hướng tới và tôn trọng quyền dân chủ, tự chủ, tự giác của Nhân Dân; Phát huy  năng lực sáng tạo và tiếp nhận văn hóa của mỗi người và mọi người.