Hoa Kỳ vừa chế tạo loại vũ khí pháo điện từ đường ray (railgun) cho phép kiềm chế Nga và Trung Quốc, theo Tạp chí phố Wall (WSJ)[1], số ra 29 May.

Loại vũ khí này không cần đến thuốc súng (gunpowder)hay chất nổ (explosive), màdùngnăng lượng điện từ trường đẩy một viên đạn dẫn điện vọt đi khỏi hai ống kim loại dẫn hướng (tựa như hai thanh ray). Trong trường hợp này tốc độ của viên đạn có trọng lượng khoảng 12 kg  có thể đạt 1.5 km/s, có thể xuyên nhiều tấm thép tạo một lỗ thủng cỡ bàn tay. Tầm bắn của railgun khoảng 200 km, với giá thành một “khẩu pháo” này rẻ hơn 200 lần so với một tên lửa đánh chặn. Lầu Năm góc cho rằng một khi Nga có khả năng sản xuất các loại đạn tầm xa, pháo ray điện từ trường sẽ có thể xem là một trong những giải pháp kiềm chế binh lực hiện đại của Moscow.

Các nhà hoạch định về quân sự Mỹ cho rằng loại vũ khí này tiện dụng cho Mỹ trong trường hợp Mỹ phải bảo vệ các nước Baltic chống lại Nga, hoặc phải hỗ trợ cho một đồng mình chống lại Trung Quốc tại Biển Đông.

Hải quân Mỹ đã thiết kế và chế tạo loại pháo ray này như một vũ khí tấn công để chọc thủng những lỗ trên thành tàu của đối phương, để phá hủy tăng, máy bay và các căn cứ của quân khủng bố. Pentagon cũng cho hay vũ khí này còn ứng dụng được chống lại tên lửa của đối phương. Hiện tại, Trung Quốc và Nga, theo WSI, đang nhìn nhận pháo ray, và các cải tiến khác về phòng thủ tên lửa của Mỹ như một đảo lộn trật tự thế giới về sức mạnh quân sự, bởi vì nó (railgun) vô hiệu hóa kho vũ khí tên lửa của Liên Xô và Trung Quốc.

Các quan chức Lầu Năm góc cho WSJ hay, là trong quá trình làm việc với vũ khí này, đã phải đương đầu với nhiều khó khăn về kỹ thuật. Hiện tại, cần một nhà máy điện công suất tới 25 MW cho một khẩu pháo này.

Các hacker (tin tặc) Trung Quốc đã tìm cách bẻ khóa hệ thống máy tính của cơ quan đầu não quân sự Mỹ và các nhà thầu của Bộ này trong thời gian thực hiện dự án này.

Hải quân Mỹ đã tiến hảnh dự án này hơn một thập ký, gây tốn kém cho ngân sách quân sự Mỹ tới hơn nửa tỷ USD.

Trước sự kiện này, các quan chức Mỹ từng nhiều lần bày tỏ nước này đang quan ngại các hoạt động của hải không lực Nga và Trung Quốc.

Trong một bài viết 10/3, The Washington Post dẫn các quan chức Lầu Năm góc, rằng trong khi Hoa Kỳ đang sa lầy trong các chiến dịch chống khủng bố ở Iraq và Afganistan, Nga và Trung Quốc đã khởi sự các chương trình thiết kế các cuộc tiến công trong vũ trụ “nhằm vào Mỹ”[2]. Có báo Nga cho rằng hai nước này có hợp tác về công nghệ để thực hiện những đòn tiến công này[3].

Giữa tháng 3/2016, trong bài phát biểu trước Ủy ban về lực lượng vũ trang của Thượng viện Hoa Kỳ, Giám đốc tình báo Mỹ Ash Carter[4]đã nêu Nga, Trung Quốc, Bắc Triều tiên, Iran, và chủ nghĩa khủng bố quốc tế, là 5 thách thức lớn nhất  đối với an ninh của nước Mỹ. 
Các nhà nghiên cứu quân sự Mỹ cho rằng sáng chế pháo ray điện từ trường xoay chuyển đường tư duy về chiến lược quân sự. “Nó đang làm thay đổi cách tác chiến của chúng ta”, Đô đốc Hải quân Mỹ Mat Winter nói với WSI.

Pháo ray sử dụng các tiện ích của siêu máy tính để ngắm, và ứng dụng công nghệ điện thoại thông minh (smartphone) để điều khiển đạn đạo dựa vào hệ thống định vị toàn cầu (GPS). 

Hai ngày sau khí WSI công bố bài báo trên, 30/5/2016, phó Chủ tịch Hội đồng Liên bang về quốc phòng và an ninh Nga, Frans Klintsevych, cho hay Nga cũng đang chế tạo loại vũ khí tương tự như pháo ray của Mỹ[5]. Ông Klintsevych không nói rõ dự án này của Nga đang ở giai đoạn nào.