Lịch sử Nhà nước 228 năm của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ (1789-2017) chưa bao giờ từng chứng kiến một vị tổng thống (TT) kỳ lạ, đặc biệt như Donald Trump. Có thể nói, Trump hội tụ đủ tất cả những gì khó hiểu nhất về một chính trị gia theo cái nghĩa thông thường nhất.

D. Trump có dư thừa ngạo mạn khi phỉ báng cả nền tư pháp Mỹ, bằng cách mỉa mai rằng Nước Mỹ đang tồn tại "cái gọi là thẩm phán” (so – called judge). Trump có đủ sự ngông cuồng khi ký Sắc lệnh Hành pháp (Executive Order) đối đầu với Toàn bộ Thế giới Hồi giáo mà không cần bất cứ một chứng lý thực tế nào. Như thế chẳng khác gì ông buộc tất cả mọi kẻ khủng bố tiềm tàng đang lừng chừng “phải” gia nhập ngay vào hàng ngũ khủng bố! Trump còn là tỷ phú của liều lĩnh khi, ngay trong Diễn văn nhậm chức, kêu gọi người dân Mỹ, muốn cho nước Mỹ trở nên vĩ đại thì phải… liều lĩnh!? Trump còn là người giàu có nhất về sự… thiếu tế nhị với phụ nữ, khi, ông ta, không hề giấu giếm suy nghĩ cho rằng chỉ cần có tài, có tiền là có bất kỳ phụ nữ nào ông ta muốn…

Nói như thế để thấy rằng nhân dân Mỹ, đã chứng minh với cả loài người rằng họ là một dân tộc… khó hiểu bằng cách bầu lên một TT khó hiểu và kỳ quặc nhất trong lịch sử!

D. Trump đã bắt đầu “tuần trăng mật của TT” bằng cách thực hiện ngay và luôn những gì ông ta đã hứa lúc tranh cử: Ký hàng loạt sắc lệnh. Chỉ bàn riêng chuyện “nói và làm”, chắc chắn đây là điểm 10, nếu… không có vô số chữ “nếu”!

Trong những cái đinh ông ta rải ra trên con đường mình sẽ… đi(!) thì chiếc đinh “cấm người dân từ 7 nước Hồi giáo” nhập cư vào Mỹ bất kể họ đã có thẻ xanh, bất kể họ có công với chính phủ Mỹ, bất kể luôn cả việc họ đã ở Mỹ lâu nay giờ mới rời đi ít ngày để thăm thú đâu đó…; là loại đinh sắc, nhọn, tai ác nhất.

Theo ngôn từ báo chí dùng nhiều trong thời gian qua, “cái đinh” đó làm cả thế giới “náo loạn”, tạo nên sự phẫn nộ chưa từng có đối với một tân TT. Rõ ràng, chiếc khiên “an ninh quốc gia” mà Trump trưng ra để hù dọa, vừa thiếu chứng cứ, vừa thừa sự cạn nghĩ lại vừa dư sự thiển cận, đã xúc phạm Lời Tuyên thệ bảo vệ Hiến pháp trước đó mấy ngày! Hiến pháp Mỹ không cho phép bất kỳ ai ngăn cấm quyền tự do; trong đó, một trong những quyền thiêng liêng nhất là được tôn thờ Chúa theo cách riêng của mỗi người!

D. Trump đã phạm phải một trong những điều tối kỵ. Anh có thể xúc phạm một người, một nhóm người; thậm chí là một số đông người; thế nhưng, anh không có quyền – không được phép xúc phạm cả một dân tộc! Trump không những kỳ thị một mà là 7 quốc gia có đa số dân cư theo Hồi giáo!

“Sự phân biệt đối xử” đó, nếu không bị ngăn chặn, suy rộng ra là đã thể hiện đầy đủ, rõ ràng về hình ảnh của một đất nước thiếu hẳn sự duy lý, vô cùng chủ quan và, ích kỷ đến tột cùng. Chẳng phải tự nhiên mà báo chí Mỹ đã nhại lại câu khẩu hiệu Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại (Make America Great Again) thành Làm cho nước Mỹ xấu xí trở lại (Make America Ugly Again). Trump đã đi quá xa khỏi cái làn ranh mỏng manh phân định tự hào/tự kiêu: Nước Mỹ có quyền gì khi CHIA thế giới thành từng phần để “ăn” hoặc “không thèm ăn”, bất chấp mọi tiền lệ?

Có ai đó đã cố tìm cách “cứu” Trump bằng sự biện giải rằng đó là “sự quá đà của tinh thần yêu nước”(?) Đâu phải là quá đà khi suốt thời gian qua – kể cả lúc tranh cử lẫn sau khi đắc cử, Trump cứ ưa chi nói nấy, chẳng cần biết quy tắc ngoại giao có màu gì; hoặc giả, chính trị gia nên tránh từ ngữ nào… Ông ta cổ vũ cho sự tan rã của EU, dạy “khôn” cho các chính khách châu Âu, trong khi hoàn toàn quên mất rằng, nước Mỹ là đứa con khổng lồ của châu Âu! Dĩ nhiên, khi cha hay mẹ đã không còn theo kịp bước đi của thời cuộc thì con hoàn toàn đủ tư cách hiểu biết hơn, thức thời hơn. Thế nhưng – cuộc đời thường trái khoáy ở cái chỗ “nhưng”: Đại diện của nền văn minh 230 năm tuổi ra mặt chỉ bảo cho các đại diện của nền văn minh hàng ngàn năm, là điều ít có cái dạ dày nào biến hóa nổi…

Donald Trump là một tỷ phú, tức là một tay lái giỏi trong trường đua khó nhất của cuộc đời, không có nghĩa là ông biết rõ giới hạn tốc độ ở một khúc cua trên đoạn đường ông chưa một lần đi qua. Cái lực ly tâm từ cái tôi sẽ là kẻ thù của mọi sự quá nhanh, quá nguy hiểm. Chính vì thế, sau khi Thẩm phán James Bart của Tiểu bang Washington ngăn chặn lệnh cấm về di trú (Travel Ban), D. Trump vẫn tin rằng ông ta đủ khả năng lật ngược thế cờ. Trump không nghĩ rằng chiếc xe đi quá nhanh qua đoạn cua có tên gọi là “hiến pháp” luôn ẩn chứa những hiểm họa khôn lường.

Ngày 9.2.2017, Tòa Phúc thẩm Khu vực 9 của nước Mỹ đã ra phán quyết tiếp tục cho “đóng băng” sắc lệnh của Trump – nói một cách bóng bẩy là Tòa này đã gián tiếp “tuyên án” Trump vi hiến! Con đường “thoát” của TT Mỹ chỉ có một lối rất hẹp; với khả năng qua được chừng… 1%, là kiện lên Tòa án Tối cao!

Việc kiện tụng  của Trump qua vụ này vẫn hãy còn là một câu chuyện dài; nhưng, cho đến nay, hoàn toàn có thể khẳng định rằng, trong lịch sử Hoa Kỳ, chưa bao giờ có một Tân TT mới … hơn 20 ngày tuổi (nhậm chức 20.1 đến 9.2.2017) đã bị tòa tuyên vi hiến, bị 1/5 loài người (theo Hồi giáo) phản đối, bị 280 giáo sư Luật của nước Mỹ cùng lúc phản kháng và, bị hơn một nửa dân số Mỹ (theo thăm dò) bất tín nhiệm.

Trump xứng đáng với “danh vị”: TT giàu nhất trong lịch sử, TT ăn nói liều mạng nhất, TT ít kinh nghiệm chính trị nhất, TT giàu có người mẫu nhất (cả 3 vợ  đều là… người mẫu), TT sử dụng mạng nhiều nhất, TT bị chống đối nhiều nhất trong thời gian ngắn nhất!... Biết đâu đó, theo cái đà bất chấp dư luận này, ít lâu nữa Trump sẽ đoạt giải “TT bị bãi nhiệm nhanh nhất”(?)

TT Trump chắc chắn còn muốn đi xa hơn 44 vị tiền nhiệm về những “kỷ lục”… kỳ quặc. Mỗi ngày, ông ta lên Twitter vài lần và yêu cầu các quan chức cấp dưới cũng phải thường xuyên truy cập trên đó để nắm bắt kịp thời(!) những gì ông ta thích hoặc không thích(?) Ông biết cả Nhà Trắng thành một cái… cối xay để xay các bất đồng, mâu thuẫn. Mới cách đây vài ngày, sau khi Cố vấn An ninh Quốc gia, tướng Flynn, buộc phải từ chức, Trump đề cử một Đô đốc Hải quan nhưng lại bị từ chối do sợ rằng “không biết có hợp với cung cách của TT Mỹ hay không”(!)

Đến hôm nay (20.2), Trump mới nhậm chức được một tháng mà đã nhận được vô số biệt danh mai mỉa. Báo chí gọi ông là “TT lộ hàng” – “Leak News” (chơi chữ Hãng tin chuyên làm rò rỉ tin tức tối mật, Leak); rồi “TT của chuẩn Mỹ mới” – “New American Standard”, ám chỉ mới có mấy ngày mà bê bối khắp thế giới. Mới đây nhất (ngày 18.2.2017), Trump day đi day lại mãi cụm từ  “Press is The Enemy of America” – báo chí là kẻ thù của Nước Mỹ!?

Chẳng trách, giới báo chí lại đặt thêm cho ông một biệt danh nữa: “Complainer in Chief” – Tổng Chỉ huy Khiếu nại! Đây là cách chơi chữ từ danh xưng chính thức của TT Mỹ: Tổng Chỉ huy Tối cao (Commander in Chief)…

Báo chí Mỹ có một nhận xét rất thú vị rằng, “Không phải chức vụ TT làm thay đổi Trump mà chính Trump đang làm đổi thay nhận thức về chức vị đó” ("Trump is changing presidency more than presidency is changing him"). Xin bổ sung thêm một điều: Nếu Trump không chịu thay đổi cách nghĩ để biết cách “hành xử đúng cương vị” (Noblis Oblig) của một TT, như ngạn ngữ của người La Mã vẫn dạy, thì ông ta khó có thể ngồi vững vàng trên chiếc ghế đã và đang chao đảo kinh hoàng sau chỉ có ba tuần!

Làm sao người Mỹ có thể yên tâm về điều chưa có tiền lệ: Họ đang phải đối mặt với một TT đã SAI ngay khi ký một trong những sắc lệnh đầu tiên? Ai đảm bảo Trump không “lập lỷ lục” với những điều chưa hề có tiền lệ trớ trêu và cay đắng?