Văn hóa Nghệ An

Giờ thì anh đang nằm lơ lửng, đo đếm lại cuộc đời mình trên cõi thế. Nghe hết bao bước chân người thân bạn hữu đến tiễn anh.

Em không kịp đến thăm anh, không kịp cười với anh lần cuối. Nhưng thôi, cần gì phải có cái lần cuối ấy anh nhỉ. Chúng ta vẫn sống trên cái cõi thế này hay cái cõi nào thì cũng vậy thôi, sống bằng âm vọng câu chữ, theo cách của mình.

Nhớ hồi nhà em ở Thái Hà, cái phố chật ních cửa hàng bán đồ điện tử, laptop, smatphon… Ngày nào cái cửa hàng đối diện bên kia đường cũng bật cái đĩa có bài hát “Úp mặt vào sông quê” – thôi chả cần nhớ cái bài ấy tên mĩ miều là gì, em cứ gọi là bài “Úp mặt vào sông quê”. Nhà có hai người, đành cằn nhằn với chồng: Ôi ngày nào cũng úp mặt vào sông quê. Cái lão Tạo này tra tấn mình đến kinh. Gặp lão Tạo ở đâu, em cũng cằn nhằn chuyện ấy, anh cười cười bảo: Chắc chúng nó thích nghe dòng truyền thống.

Nhìn lão Tạo cười kiêu mục mà thấy ghét. Ai bảo lão Tạo đẹp trai, Xuân Hà cứ im im nhưng nghĩ, cái lão nông dân làm thơ này chỉ được cái hay cười.

Hồi học Viết văn Nguyễn Du khóa 4, anh Nguyễn Thụy Kha vào chơi phòng anh Tạ Duy Anh, em ghé vào. Nhà em ở Hà Nội nên không có suất phòng nội trú. Anh Kha đang ngồi đàn, liền buông cây ghita xuống, hỏi: Bé nào mà nom khá quá. Sau này gặp anh, anh hồ hởi kể, anh Kha vì chưa biết tưởng em là cô bé sinh viên nào, biết em rồi, bọn anh rất trân trọng. Hồi ấy cánh văn chương toàn dùng cụm từ “Tạo Kha” như cặp đôi không mấy khi tách rời, nổi tiếng chăm sóc cho các tác giả mới chập chững vào nghề.

Mà các lão cũng nổi tiếng luôn vì đào hoa.

Thấy lạ nhất là sao nom lão Tạo quê quê củ mỉ cù mì thế mà bao em chết. Chết nhất là nàng Huyền. Trẻ đẹp non mởn (non là vì trắng trẻo, chứ cũng chưa trẻ bằng mấy em mê thơ lão Tạo mà chạy theo nhờ này nọ). Lại làm xế hộp hơi kiêu sa. Vậy mà cứ trên từng cây số đưa lão thơ đi khắp mọi ngóc ngách xó xỉnh. Đầu cuộc vui hay tàn cuộc rượu, lão cứ cười cười sau khi đọc thơ sau khi hát mấy bài phổ nhạc làm trâu cũng phải lăn quay ngã ngửa vì độ duyên của câu từ và tiết tấu nhạc, còn nàng Huyền thì ngồi thành kính với tượng đài của mình. Cứ được độ một thời gian lão lại giở chứng, lại chia tay, lại có mấy em trẻ đẹp đeo bám. Hóa ra là lão cũng hào hoa. Nàng Huyền đến cái quán cà phê huyền thoại Nàng Thê Coffee House của em để xả hận, để xua đi hình ảnh lão đa tình. Vài bữa lại nghe nói nàng đã chạy vào Nghệ để thăm anh tai biến. Cho đến lúc nàng “độc chiếm” chăm sóc anh. Em nhìn thấy ánh hồng trên gương mặt, thấy nét tươi vui rạng rỡ trong ánh mắt nàng. Em xa xót nghĩ: thân đàn bà thật đáng thương biết bao. Được trở lại chăm người mình yêu đang bạo bệnh, mà người đàn bà cứ rạng ngời hạnh phúc.

Anh nằm trong bệnh viện, người đã chùng, chân đã không còn đi lại được bình thường. Vẫn dặn bạn bè thân: Đến thăm Xuân Hà đi, con bé nó đang khổ lắm. Bạn gặp em, hỏi: Ơ thấy Hà vẫn cười tươi mà, sao anh Tạo lại dặn?

Thì em vẫn cười mà. Có sao đâu anh. Đời là vô thường.

Mấy năm trước, em vai trò Tổng biên tập, mỗi năm lại được trao cho anh và các nhà văn nhà thơ nổi tiếng (có cả chú Ma Văn Kháng) cái tấm bằng chứng nhận TÁC PHẨM HAY của Tạp chí Nhà văn. Đó là kỷ niệm đẹp mà em luôn mang theo bên mình.

Năm nào em mở Lớp bồi dưỡng viết văn cũng gọi anh đến giúp. Anh luôn nhiệt tình nhận lời, dù có thể đang rất bận. Anh nói, trách nhiệm người đi trước là cứ phải làm cho người sau vui.

Cuộc đời đã cho chúng ta quá nhiều rồi anh ạ.
Anh em mình cùng gõ cái mõ cuộc đời cho vui nào:

"chia cho em một đời tôi
một cay đắng
một niềm vui
một buồn
tôi còn cái xác không hồn
cái chai không rượu tôi còn vỏ chai
chia cho em một đời say
một cây si
với
một cây
bồ đề
tôi còn đâu nữa đam mê
trời chang chang nắng tôi về héo khô
chia cho em một đời Thơ
một lênh đênh
một dại khờ
một tôi
chỉ còn cỏ mọc bên trời
một bông hoa nhỏ lặng rơi mưa dầm..."
(Bài thơ CHIA - Nguyễn Trọng Tạo)