Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ đăng đàn trước Quốc hội. Nguồn: Thanh niên

Sau bao tháng ngày “trông đợi, mong chờ”, rốt cuộc thì dư luận cũng được “mục sở thị” Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ đăng đàn trước Quốc hội nhận “trách nhiệm” về vụ gian lận thi 2018.

Tại phiên thảo luận hội trường về KT-XH sáng 31/5, Bộ trưởng Nhạ nói “với trách nhiệm cá nhân là Bộ trưởng, phụ trách ngành, tôi xin nhận trách nhiệm, thiếu sót ở một số công việc”(người viết nhấn mạnh).[1]

“Thiếu sót ở một số công việc” theo Bộ trưởng là do phần mềm thi trắc nghiệm vẫn còn lỗ hổng kỹ thuật; công tác quán triệt quy chế thi và các hướng dẫn nghiệp vụ chưa được chi tiết ở một số địa phương; công tác thanh, kiểm tra chưa thực sự sâu sát, đặc biệt là khâu chấm thi ở một số địa phương; ban chỉ đạo thi cũng như hội đồng thi địa phương theo phân cấp chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm; công tác chọn cán bộ tham gia thi cũng chưa đạt đầy đủ yêu cầu.

Những thiếu sót ấy, xem ra hình như ít liên quan đến trách nhiệm người đứng đầu mà đều gắn với từng bộ phận chức năng của cơ quan bộ và… địa phương!

Còn nhớ, tại phiên họp thường kỳ của Chính phủ ngày 1/8/2018 sau khi vụ tiêu cực thi bị phát lộ, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cũng đã “với trách nhiệm của mình, tôi xin nhận trách nhiệm”.[2]

Lúc đó, Bộ trưởng cũng khẳng định sẽ “xử lý vụ việc trên tinh thần nghiêm túc, kiên quyết, kịp thời, xử lý nghiêm minh các cá nhân vi phạm theo đúng quy chế thi và các quy định pháp luật hiện hành”.

“Tinh thần nghiêm túc, kiên quyết, kịp thời, nghiêm minh” mà Bộ trưởng tuyên bố đã diễn ra như thế nào trong suốt 10 tháng qua, dư luận đều rõ.

Bây giờ, lại thêm một lần nữa Bộ trưởng “xin nhận trách nhiệm”, và thêm một lần nữa Bộ trưởng hứa “xử lý nghiêm khắc gian lận thi cử”.

Nhìn lại 10 tháng qua, việc xử lý vụ gian lận thi cử của Bộ chưa được như lời Bộ trưởng hứa là “nghiêm túc, kiên quyết, kịp thời”, khiến dư luận phải đặt câu hỏi “Bộ GD-ĐT có tích cực, có muốn, có thiệt tâm chống tiêu cực trong thi cử hay không?”.

Tranh luận với giải trình của Bộ trưởng, ĐB Thái Trường Giang (Cà Mau) cho rằng, kỳ thi hai chung không hoàn toàn đạt được một số kết quả như ngành giáo dục nói. Ông đề nghị đánh giá, xem xét tác động của việc thi hai chung, đồng thời giao cho các trường đại học tự chủ đầu vào, đầu ra. “Tôi đề nghị bộ trưởng có thái độ dứt khoát để chấn hưng giáo dục nước nhà chứ không chỉ nhận trách nhiệm chung chung như bộ trưởng nói…” - ĐB Giang nhấn mạnh.[3]

Tại phiên thảo luận hội trường sáng 30/5, đại biểu Nguyên Lân Hiếu (An Giang) cũng đã thẳng thắn chỉ ra: “mỗi một năm Bộ GD&ĐT thay đổi cách thức thi mới, tuy nhiên càng cải cách kết quả lại càng kém hơn, nhiều tiêu cực phát hiện hơn. Năm vừa qua, Bộ cũng chưa có tập huấn chỉ đạo cấp tỉnh về những kẽ hở khâu chấm thi, không có biện pháp ngăn chặn, phần mềm chấm thi môn tự luận quá lỏng lẻo, bài thi trắc nghiệm không rọc phách, dùng bút chì để khoanh…”.[4]

"Việc phúc tra cả nước phát hiện nhiều vi phạm trong kỳ thi vừa qua, đây là lỗi hệ thống, lỗi quy trình rất cần những người chịu trách nhiệm với nhân dân. Có như vậy, trong tương lai những sự kiện thi cử THPT của bộ GD&ĐT nói riêng và các sự kiện trong bộ GD&ĐT nói chung mới đảm bảo tính công bằng khoa học và hiệu quả". Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu nói.

Ý kiến của các đại biểu Quốc hội nêu trên là rất xác đáng. Những bất cập của giáo dục hiện nay (không riêng chuyện thi cử) là “lỗi hệ thống, lỗi quy trình” đòi hỏi vị “tư lệnh” ngành cần “có thái độ dứt khoát để chấn hưng giáo dục nước nhà” bằng những giải pháp toàn diện và khả thi.

Cử tri cả nước yêu cầu Bộ trưởng hành động và hành động chứ không phải bằng những lời hứa chung chung, lặp đi lặp lại.

Trước những bết bát hiện nay của ngành, giáo dục cần một cuộc đại phẫu trên cái nền căn bản “dạy chữ, dạy người”, thưa Bộ trưởng!

 [1]. https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/quoc-hoi/bo-truong-phung-xuan-nha-nhan-trach-nhiem-vu-gian-lan-thi-cu-536450.html?fbclid=IwAR1h0B8rUqFAaCradaH39wnhG3WSH2ijOGTHgxrwcbcnsiSqrJpzgdCSrfM

[2]. https://tuoitre.vn/bo-truong-nhan-trach-nhiem-roi-sao-nua-20180802092434604.htm

[3]. https://plo.vn/thoi-su/de-nghi-bo-truong-nha-khong-nhan-trach-nhiem-chung-chung-837284.html