Sinh thời, cụ thân sinh của tôi giải thích rằng "nhân tâm dục như thiên lý vong", nghĩa là: lòng ham muốn của con người như con ngựa bất kham. Ngựa bất kham nghĩa là ngựa không được ghì bằng dây cương. Hoặc “nhân dục vô nhai” - nghĩa là lòng tham của con người thì... vô tận!

Tựu trung: ham muốn thuộc về bản năng của con người.

Bởi vậy, khi xã hội loài người có cấu trúc gia đình và xã hội, việc đầu tiên là đặt ra kỷ cương, đạo lý.

Kỷ là kỷ luật. Cương lả cương thường. Cương là sợi dây ràng buộc phép tắc của từng cá nhân với gia đình và xã hội!

Khi loài người có tôn giáo. Các bậc khai sáng ra các tôn giáo việc đầu tiên cũng là việc đặt ra những “hành lang đạo lý” để hướng thế cho con người...

Rồi thì khi xã hội phát triển ngày càng cao thì cần phải có hành lang chặt chẽ hơn để buộc “dây cương” cho con người đó là pháp luật.

Pháp luật càng rõ ràng, chặt chẽ, minh bạch và nghiêm minh thì xã hội được quản lý văn minh. 

Thiếu những điều đó thì sẽ xảy ra tình trạng vô chính phủ. Nói theo cách dân gian là “quân hồi vô phèng”!

Trở lại với câu nói "Nhân tâm dục như thiên lý vong" - Quả là người xưa đã nghiên cứu tâm sinh lý con người cực kỳ chuẩn xác!

Không phải vô cớ mà ngay từ năm 1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết cuốn "sửa đổi lối làm việc".

Bối cảnh lúc đó: chúng ta vừa bước sang năm thứ hai của cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược....

Trong chiến tranh gian khổ là vậy - nhưng một số cán bộ đã bộc lộ tính tự kiêu, tự mãn không chịu rèn luyện, tu dưỡng... do vậy khi phát hiện những hiện tượng này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết cuốn sửa đổi lối làm việc để chỉnh huấn công tác cán bộ...

Vừa qua, hàng loạt cán bộ từ cấp thấp đến cấp cao của chúng ta đã "lầm đường lạc lối" cũng do chúng ta buông lỏng công tác quản lý và nhận xét đánh giá cán bộ.

Phải có "lồng để nhốt quyền lực". Đó là tư duy và phương châm hết sức đúng đắn.

Việc Trung ương kiên quyết xử lý hàng loạt các vụ sai phạm đã lấy lại niềm tin trong quần chúng nhân dân và Đảng viên. Niềm tin ấy đã được lan tỏa trong toàn xã hội..

Tuy nhiên để lan tỏa và giữ vững niềm tin đòi hỏi chúng ta cần làm kiên quyết và minh bạch hơn nữa - đồng thời, tất cả những vụ sai phạm, tham nhũng về kinh tế cần phải được thu hồi triệt để!

Tình trạng "cả họ làm quan" phải được xử lý công khai minh bạch. Đó là tham nhũng về quyền lực.

Nếu không xử lý rốt ráo - thì từ "cả họ làm quan" sẽ tạo thành "cả họ tham nhũng"!

Người nhà ban phát chức tước, cấp phát tài sản đất đai cho nhau - ấy là phong kiến (phong quan chức, kiến tạo nhà cửa ruộng vườn cho nhau ấy là phong kiến).

Trong muôn vàn thành tựu thì thành tựu đầu tiên của đảng Cộng sản Việt Nam ấy là "phản đế phản phong" và giành độc lập!

Không có bất kỳ lý do gì mà chúng ta lại làm ngơ cho "phong kiến" quay trở lại như những năm vừa qua!

Đó là bất công. Đó là trái đạo lý. Và đó là đi ngược lại mục đích tôn chỉ của Đảng Cộng sản Việt Nam!

Nguy hiểm hơn, đó là nguy cơ tạo ra mâu thuẫn gay gắt và bất bình trong xã hội. Đe dọa đến sự tồn vong của chế độ. Cần phải được xử lý triệt để và minh bạch không thể chậm hơn nữa!