7. Mãi mãi không phai màu “Trung Quốc vương đạo”
“Trung Quốc vương đạo” là bản sắc quốc gia của Trung Quốc. Khi Trung Quốc trở thành quốc gia hùng mạnh nhất thế giới, bản sắc này cũng không hề thay đổi. Làm thế nào để mãi mãi giữ bản sắc “Trung Quốc vương đạo”? Tính cách Trung Hoa hấp dẫn lòng người làm thế nào mới có thể không xảy ra thay đổi?

“Một vạn năm nữa, chúng ta cũng không xâm lược kẻ khác”
Ngày 30/1/1962, phát biểu tại Hội nghị công tác trungương mở rộng, Mao Trạch Đông nói: “Năm 1961, tôi nói chuyện với Montgomery, ông ta nói qua 50 năm nữa, các bạnsẽ rất mạnh. Ý của ông ấy muốn nói là, qua 50 năm chúng ta sẽ lớn mạnh, và sẽ “xâm lược” kẻ khác, còn trong vòng 50 năm vẫn sẽ chưa xẩy ra điều gì. Năm 1960 khi đến Trung Quốc ông ấy đã nói với tôi điều này. Tôi nói chúng tôi là những người đi theo chủ nghĩa Mác-Lênin, đất nước của chúng tôi là quốc gia chủ nghĩa xã hội, không phải là quốc gia chủ nghĩa tư bản, vì thế, một trăm năm hay một vạn năm, chúng tôi cũng không xâm lược kẻ khác”.
Trong bài phát biểu quan trọng ngày 29/5/1984, Đặng Tiểu Bình đã chỉ ra: Trung Quốc hiện nay thuộc thế giới thứ ba, tương lai sẽ phát triển giàu mạnh, nhưng vẫn thuộc thế giới thứ ba. Trung Quốc vĩnh viễn không xưng bá, vĩnh viễn không ức hiếp kẻ khác. Trong buổi nói chuyện ngày 4/4/1986,Đặng Tiểu Bình nói: “Nếu một tỷ người dân Trung Quốc không kiên trì chính sách hoà bình, không phản đối chủ nghĩa bá quyền, hoặc cùng với việc phát triển kinh tế tự mình thực hiện chủ nghĩa bá quyền, như vậy cũng là một tai họa cho thế giới, cũng là sự thụt lùi của lịch sử. Một tỷ người dân Trung Quốc kiên trì chủ nghĩa xã hội, một tỷ người dân Trung Quốc kiên trì chính sách hoà bình, làm được cả hai việc này, thì con đường của chúng ta đã đi là đúng và có thể có những đóng góp to lớn cho nhân loại”.
Vĩnh viễn không ức hiếp kẻ khác là quan niệm mà Trung Quốc đã kiên định trong tai họa bị ức hiếp hàng trăm năm. Tôn Trung Sơn lúc sinh thời cũng nhiều lần nhắc nhở: Sau khi dân tộc Trung Hoa phục hưng, quyết không thể học theo bá đạo của phương Tây, khắp nơi chinh phạt báo thù, mà cố gắnggiữ vương đạo của phương Đông, chủ trì công lý và chínhnghĩa của thế giới. Khi sinh thời, Mao Trạch Đông từng tuyên bố trước toàn thế giới: Trung Quốc “không xưng bá”.
Vĩnh viễn không ức hiếp kẻ khác, là lời hứa trang trọng hướng tới tương lai của Trung Quốc đối với thế giới, là quốc sách cơ bản mà Trung Quốc vĩnh viễn kiên trì.
Vì thế giới, Trung Quốc bênh vực kẻ yếu
Năm 1924, trong “Chủ nghĩa tam dân”, Tôn Trung Sơn nói: “Chúng ta hôm nay phải khôi phục lại chủ nghĩa dân tộc của Trung Quốc đã mất, dùng sức mạnh của hơn 400 triệu người này để bênh vực kẻ yếu trên thế giới, đây mới được coi là sứ mệnh của 400 triệu người của chúng ta”.
Tôn Trung Sơn cho rằng, khi Trung Quốc đạt tới địa vị đứng đầu thế giới, Trung Quốc không những phải khôi phục địa vị của dân tộc, mà còn phải đảm nhận trách nhiệm lớn lao đối với thế giới. Nếu Trung Quốc không thể gánh vác trách nhiệm này, vậy thì Trung Quốc cường thịnh, sẽ là đại họa cho thế giới, không có đại lợi. Trung Quốc phải gánh vác tráchnhiệm gì đối với thế giới? Đó là trước hết phải quyết định một chính sách cứu giúp kẻ yếu, đây mới là sứ mạng của dân tộcchúng ta. Đối với những dân tộc nhỏ yếu chúng ta phải nâng đỡ họ, đối với các nước liệt cường chúng ta phải chống lại họ. Nếu nhân dân cả nước đều cùng có chí hướng đó, dân tộc Trung Hoa mới có thể phát triển. Nếu như không có cùng chí hướng đó, dân tộc Trung Hoa sẽ không có hy vọng.
Theo cách nhìn nhận của Tôn Trung Sơn, Trung Quốc sau khi hùng mạnh lên, không chỉ không thể dựa vào kẻ mạnh bắt nạt kẻ yếu, mà còn phải bênh vực kẻ yếu, phải chủ trì công lý, phải tận tâm với trách nhiệm, vì thế giới mà bênh vực kẻ yếu.
Hoan nghênh Mỹ cân bằng với Trung Quốc
Ngày 27/10/2009, trong buổi tiệc chiêu đãi chúc mừng 25 năm thành lập “Hội đồng thương mại Mỹ-ASEAN” tại Washington, Lý Quang Diệu đã có bài phát biểu với tựa đề “Trật tự thế giới sẽ cân bằng trở lại”, phát biểu này là đại diện điển hình cho “Thuyết cân bằng Trung Quốc” trong cộng đồng quốc tế. Lý Quang Diệu cho rằng, khi Trung Quốc trỗi dậy thành một cường quyền ở đỉnh cao, các quốc gia châu Á khác đều không thể địch nổi, nếu như Mỹ không tích cực thamgia các công việc trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương, kiềm chế sức mạnh kinh tế và quân sự của Trung Quốc, thì sẽ đánh mất địa vị lãnh đạo toàn cầu.
Làm thế nào để cân bằng Trung Quốc? Đó chính là sự cân bằng trên 3 ý nghĩa: Ý nghĩa thứ nhất là sự cân bằng lấy “kiềm chế” làm nội dung chính, thực chất của sự cân bằng này là kiềm chế; việc cân bằng Trung Quốc trên ý nghĩa này chính là kiềm chế Trung Quốc; đối với vấn đề này, đương nhiên phải kiên quyết tẩy chay. Thứ hai là sự cân bằng lấy “thích ứng” làm nội dung chính, đó là phải căn cứ tỷ trọng mới của sự thay đổi sức mạnh, xây dựng và hình thành cục diện hệ thống mới tiến cùng thời đại, sự cân bằng này cần tích cực thúc đẩy. Thứ ba là sự cân bằng lấy “giữ cân bằng” làm nội dung chính, đó là giữ cân bằng đối với lực lượng tăng trưởng tốc độ nhanh và lực lượng đứng đầu thế giới, làm cho nó không dẫn đến việc làm mất đi sự giám sát và kiềm chế, đưa tới sự mất cân bằng nghiêm trọng đối với sức mạnh và hành vi; đối với sự cân bằng của ý nghĩa thứ 3, nên giữ thái độ hoan nghênh.
Nguyên nhân bên trong của sự hình thành chủ nghĩa bá quyền là việc thực hiện chính sách quốc gia cường quyền bá đạo. Mà nguyên nhân bên ngoài của sự tồn tại chủ nghĩa bá quyền là thiếu sự kiềm chế của lực lượng bên ngoài có đủ sức mạnh. Sau khi kết thúc chiến tranh Lạnh, chủ nghĩa bá quyền Mỹ hoành hành ngang ngược, đâu đâu cũng múa súng vung đao, vì Mỹ là một siêu cường, không có lực lượng nào có thể kiềm chế, kìm hãm nó.
Xây dựng “Trung Quốc vương đạo”, giữ gìn tính cách Trung Quốc, ngăn chặn việc tiêm nhiễm thói xấu bá quyền theo mô hình nước Mỹ sau khi trở thành quốc gia đứng đầu thế giới hùng mạnh nhất thế giới, vừa phải dựa vào “đức trị” dựa vào “tự kiềm chế”, cũng vừa phải dựa vào “pháp chế” dựa vào sự kiềm chế của sức mạnh bên ngoài. Truyền thống “Trung Quốc vương đạo” hàng nghìn năm trong lịch sử, hoàn toàn không đủ để đảm bảo Trung Quốc khi bước lên đỉnh cao sức mạnh trên thế giới vẫn nhất định giữ được “Trung Quốc vương đạo”, vẫn không nảy sinh những thay đổi của tính sách quốc gia. Một nước Mỹ thiếu sự giám sát quốc tế có hiệu quả và sự kiềm chế quốc tế mạnh mẽ tất đem lại cho thế giới sự hoành hành ngang ngược của chủ nghĩa bá quyền, khiến cho thế giới gặp phải tai họa và cũng khiến nước Mỹ suy yếu. Một thế giới mất cân bằng vè sức mạnh khó trở thành thế giới ổn định, hoà bình. Trung Quốc đi theo con đường mới trỗi dậy hoà bình, hoàn toàn không muốn trỗi dậy thành một “nước lớn siêu cường” thoát khỏi sự kiểm chế của cộng đồng quốc tế. Thế giới hài hoà mà Trung Quốc muốn xây dựng, đầu tiên là sự hài hoà giữa Trung Quốc với thế giới, là sự cân bằng giữa Trung Quốc với thế giới. Ngày 7/5/1978, trong bài phát biểu“Thực hiện 4 hiện đại hoá, vĩnh viễn không xưng bá”, Đặng Tiểu Bình nói: “Trung Quốc vĩnh viễn không xưng bá. Tư tưởng này hiện nay mọi người có thể lý giải, vì Trung Quốc hiện nay vẫn rất nghèo, là quốc gia thuộc thế giới thứ ba không hơn không kém. Vấn đề là trong tương lai khi chúng ta đã phát triển lên, tiến hành hay không tiến hành chủ nghĩa bá quyền. Nếu như khi đó Trung Quốc lên mặt, xưng vương xưng bá trên thế giới, chỉ tay năm ngón, như vậy sẽ tự mình khai trừ khỏi thế giới thứ ba, khẳng định không còn là quốc gia xã hội chủ nghĩa nữa”. Những dự báo của Đặng Tiểu Bình khiến mọi người suy ngẫm sâu xa.
Thế giới trong tương lai cần phải tái cân bằng Trung Quốc. Trung Quốc trong tương lai cũng cần một thế giới cân bằng. Trung Quốc hoan nghênh Mỹ cân bằng Trung Quốc trên ý nghĩa tích cực, Trung Quốc cũng hoan nghênh thế giới cân bằng Trung Quốc trên ý nghĩa tích cực.
Tóm lại, bảo đảm “Trung Quốc vương đạo” vĩnh viễn không phai màu, xây dựng “Trung Quốc vương đạo” hùng mạnh nhất thế giới, chính là phải xây dựng một đại cường quốc vĩnh viễn không ức hiếp kẻ khác, một đại cường quốc bênh vực kẻ yếu, dám làm việc nghĩa trên thế giới, một đại cường quốc vừa có thể kiềm chế có hiệu quả bá quyền, lại vừa có thể bị thế giới kiềm chế có hiệu quả.

(Còn nữa, kỳ sau đăng tiếp)