Hôm nay đọc bài này :http://nld.com.vn/20130909112134270p0c1042/nganh-y-vi-dau-nen-noi.htm

Nói ra thì sợ ... động rừng. Quan sát và kinh nghiệm của cá nhân người viết bài này lại hạn hẹp. Báo chí thường chỉ nêu lên những sự kiện có vấn đề chứ không đưa tin các ...xe lửa đến bến đúng giờ (thành ngữ Pháp «les trains arrivent à l'heure» đâu có cần phải nói !).

Nhưng khả năng thật sự của một số bác sĩ và nhân viên y tế hiện không bảo đảm, không như sự trông đợi của người bệnh.  Còn Y đức thì quả là một dấu hỏi lớn.

Y khoa là ngành liên hệ đến sinh lão bệnh tử. Sai một ly đi một dặm.

Một số bác sĩ ở bên ta là «quan» hơn là «chuyên viên mang sức khỏe đến cho người bệnh». Tư cách là «quan» có thể làm cho họ chủ quan, không giúp họ tự vấn về kiến thức hay về đạo đức. Liên hệ giữa bác sĩ và bệnh nhân rõ ràng là một liên hệ quyền lực, kiểu liên hệ mà ở châu Âu, người ta cố gắng bỏ từ hơn nửa thế kỉ rồi.

Một cách ngắn gọn liên hệ quyền lực là một liên hệ trong đó một người làm chủ tình thế, người kia phải lệ thuộc và vâng theo. Giữa bác sĩ và người bệnh, bác sĩ là người có học, nắm trong tay chìa khóa trị bệnh, ...còn bệnh nhân thì không có vốn liếng hiểu biết về y khoa, phó thác số mệnh mình cho bác sĩ, tùy thuộc bác sĩ hoàn toàn, lại đóng vai là người «thọ ân» theo truyền thống văn hóa bên ta cũng như bên tây. Bác sĩ thành người «có quyền» là như thế.

Đào tạo Y khoa hiện không ổn (thành phần giảng sư gồm nhiều bác sĩ mới ra trường, sinh viên thực tập không đủ và nhất là không có một đội ngũ thầy dạy thực tập – maîtres de stages-  vững vàng, môi trường đào tạo thiếu những «mẫu» thầy vừa tài vừa đức, những «gương» soi sáng để sinh viên đi theo... ) nên tay nghề của các bác sĩ không bảo đảm và triết lý của họ bị gần như bỏ trống.

Không phải tốt nghiệp xong Y khoa là có thể dạy Y khoa vì còn cần đào sâu kiến thức  chuyên ngành chuyên nghề, lại phải cọ xát với thực tế để thêm kinh nghiệm.

Lấy «cơm chấm cơm» như cách nói và làm bên ta khác xa với cách «biết mười để dạy một» như cách ví von của một số quan niệm về giáo dục Đại học để bảo đảm chất lượng đào tạo.

Cho tốt nghiệp những bác sĩ mà tay nghề và đạo đức không bảo đảm  là cấp cho họ chứng chỉ được quyền quyết định vận mệnh của bệnh nhân – thành ra họ có thể là ... thảm họa cho cộng đồng.

Những ngành nghề khác, đào tạo nếu có vấn đề còn có thể ... tha thứ được (hiện một số lớn sinh viên ra trường không có việc làm, có ai nghiên cứu nguyên nhân chưa ?). Nhưng bác sĩ mà bất tài thì không thể nào cứu bệnh nhân được mà còn có thể giết bệnh nhân nữa.

Phải nhìn nhận ra, nhìn nhận gấp và chỉnh đốn trước khi tai họa trầm trọng hơn./.