VHNA: Với quan điểm biết người để biết mình, biết người để không bị bất ngờ vì người nên chúng tôi chủ trương đăng tải lược dịch nội dung thuyết trình về Nghị quyết Hội nghị Tw3/XVIII đảng CSTQ của Tập Cận Bình.

Tại Hội nghị toàn thể lần thứ III Ban chấp hành TW đảng Cộng sản Trung quốc tại Bắc Kinh từ ngày 09 đến ngày 12/11/2013 đã thông qua “Nghị quyết về một số vấn đề quan trọng cải cách toàn diện sâu rộng”, Tổng Bí thư Tập Cận Bình đã trình bày một số nội dung cơ bản của Nghị quyết. Xin lược dịch nội dung như sau.

Sơ lược quá trình soạn thảo Nghị quyết.

Sau Đại hội XVIII, Trung ương đã bắt tay vào xem xét các vấn đề cần bàn của Hội nghị TW3. Đại hội XVIII của đảng đã thống nhất đề ra mục tiêu xây dựng thành công xã hội khá giả và cải cách mở cửa toàn diện sâu rộng, nhấn mạnh phải với dũng khí chính trị và trí tuệ càng lớn, không bỏ lỡ thời cơ cải cách sâu rộng lĩnh vực quan trọng, kiên quyết phá bỏ mọi quan niệm tư tưởng và khuyết tật thể chế cơ chế cản trở phát triển có khoa học, hình thành hệ thống chế độ hoàn bị hệ thống, qui phạm khoa học, vận hành hiệu quả, làm cho chế độ các mặt càng chín muồi càng định hình. Để hoàn thành các mục tiêu chiến lược và bố trí công tác của Đại hội XVIII đề ra, cần phải nắm chặt thúc đẩy cải cách toàn diện.

Từ Đại hội XVIII đến nay TW luôn nhấn mạnh, cải cách mở cửa là một chiêu then chốt quyết định vận mệnh Trung quốc đương đại, cũng là chiêu then chốt quyết định thực hiện mục tiêu phấn đấu “hai cái 100 năm” (100 năm ngày thành lập đảng CSTQ và 100 năm ngày thành lập nước CHND Trung Hoa -nd), thực hiện phục hưng dân tộc Trung hoa vĩ đại. Thực tiễn phát triển không có tận cùng, giải phóng tư tưởng không có tận cùng, cải cách mở cửa cũng không có tận cùng. Đình đốn đi thụt lùi không có lối ra, cải cách mở cửa chỉ có thời tiến hành, không có thời hoàn thành. Với tình hình mới, nhiệm vụ mới, chúng ta cần thông qua đi sâu cải cách, dốc sức giải quyết một loạt mâu thuẩn và vấn đề nổi cộm gặp phải trong phát triển, không ngừng thúc đẩy tự hoàn thiện và phát triển chế độ xã hội chủ  nghĩa đặc sắc Trung quốc.

Hiện nay, môi trường trong và ngoài nước đều đang thay đổi hết sức rộng khắp và sâu sắc. Sự phát triển Trung quốc đang gặp phải một loạt mâu thuẩn và thách thức nổi bật, có không ít khó khăn và vấn đề trên con đường đi lên. Ví như, vấn đề trong phát triển không cân bằng, không hài hòa, không bền vững vẫn y nguyên nổi cộm, năng lực sáng tạo mới khoa học kỹ thuật không mạnh, kết cấu sản nghiệp không hợp lý, phương thức phát triến vẫn y nguyên thô phóng, chênh lệch phát triển khu vực thành thị với nông thôn và chênh lệch phân phối thu nhập cư dân vẫn tương đối lớn, mâu thuẫn xã hội tăng lên rõ rệt, vấn đề quan hệ đến lợi ích thiết thân của quần chúng như giáo dục, việc làm, bảo đảm xã hội, chữa bệnh, nhà ở, môi trường sinh thái, an toàn thực phẩm dược phẩm, an toàn sản xuất, trị an xã hội, thực thi pháp luật, v.v…tương đối nhiều, đời sống bộ phận quần chúng khó khăn, vấn đề chủ nghĩa hình thức, chủ nghĩa quan liêu, chủ nghĩa hưởng lạc xa xỉ nổi cộm, hiện tượng tiêu cực hủ bại ở một số lĩnh vực dễ phát sinh, phát sinh nhiều, tình thế đấu tranh chống hủ bại vẫn gay go, v.v…Giải quyết những vấn đề này, then chốt là ở đi sâu cải cách.

Từ tháng Tư năm nay, Bộ chính trị bắt đầu suy nghĩ, nghiên cứu, tranh thủ ý kiến rộng rãi trong và ngoài đảng đã đi đến quyết định chủ đề của TW3/XVIII là nghiên cứu vấn đề cải cách toàn diện sâu rộng. Tiếp theo thành lập Tổ soạn thảo văn kiện. Trải qua 7 tháng, tiến hành nhiều cuộc luận chứng chuyên đề, điều tra nghiên cứu, thảo luận đi thảo luận lại và sửa đổi nhiều lần. Xen vào đó Thường vụ Bộ Chính trị họp 3 lần, Bộ Chính trị họp 2 lần xem xét quyết định, tiếp theo gứi bản thảo tranh thủ ý kiến trong đảng, ý kiến các lão đồng chí trong đảng, tranh thủ ý kiến Trung ương các các đảng phái dân chủ, ý kiến người phụ trách Liên Hiệp công thương toàn quốc, ý kiến các nhân sỹ không đảng phái.

Ý kiến chung đều cho rằng, quyết định của Hội nghị đã mổ xẻ phân tích sâu sắc vấn đề lý luận và thực tiễn trọng đại mà cải cách và phát triển của Trung quốc gặp phải, đã trình bày rõ ý nghĩa to lớn và hướng đi thời gian tới của cải cách toàn diện sâu rông, đã đề ra tư tưởng chỉ đạo, mục tiêu nhiệm vụ, nguyên tắc quan trọng của cải cách toàn diện sâu rông, đã vẽ lên bức tranh mới về cải cách toàn diện sâu rộng, đã kết tinh tư tưởng mới, luận đoán mới, giải pháp mới của  cải cách toàn diện sâu rộng, đã phản ánh tiếng nói xã hội, yêu cầu xã hội, mong muốn xã hội, đã kết tinh được nhận thức chung tư tưởng và trí tuệ hành động của toàn đảng toàn xã hội về cải cách tòan diện sâu rộng.

Ý kiến chung cho rằng, Quyết định của Hội nghị đã bố cục hợp lý trọng điểm chiến lược, tuần tự ưu tiên, phương hướng chủ công, cơ chế công tác, phương thức thúc đẩy và thời gian biểu, mạng kết nối, đã đột phá quan trọng hình thành một loạt lý luận và chính sách mới, là một lần tổng bố trí, tổng động vỉên cải cách toàn diện sâu rộng, sẽ có ảnh hưởng sâu xa đối với sự nghiệp phát triển của Trung Quốc.

Bố cục chung và vấn đề trọng điểm của Nghị quyết.

Bộ Chính trị cho rằng, đối mặt với tình hình mới, nhiệm vụ mới, yêu cầu mới,  cải cách toàn diện sâu rộng, then chốt là cần tiến thêm một bước hình thành môi trường phát triển cạnh tranh công bằng, tăng mạnh sức sống phát triển kinh tế xã hội, nâng cao hiệu suất hiệu năng chính phủ, thực hiện công bằng chính nghĩa xã hội, thúc đẩy xã hội hài hòa ổn định, nâng cao trình độ lãnh đạo và năng lực cầm quyền của đảng.

Xoay quanh những đề bài quan trọng này, Dự thảo Nghị quyết Hội nghị đã xem xét 5 mặt nổi bật: 1) Thích ứng với yêu cầu mới phát triển sự nghiệp đảng và quốc gia, hiện thực hóa nhiệm vụ chiến lược cải cách mở cửa toàn diện sâu rộng của Đại hội XVIII đề ra; 2) Lấy cải cách làm chủ tuyến, làm nổi bật giải pháp mới cải cách toàn diện sâu rộng, những vần đề bình thường không nêu lại; 3) Nắm vững trọng điểm, xoay quanh giải quyết tốt vấn đề quần chúng nhân dân phản ánh gay gắt, đáp ứng tiếng nói và hy vọng của quần chúng nhân dân, nêu nổi bật lĩnh vực quan trọng và khâu then chốt, nêu bật vai trò dẫn dắt cái cách thể chế kinh tế; 4) Kiên trì tích cực ổn thỏa, thiết kế giải pháp cải cách phải có gan lớn, bước đi phải vững; 5) Thời gian thiết kế là đến năm 2020, theo thời gian này để đề ra nhiệm vụ cải cách, đến năm 2020 sẽ đạt thành quả có tính quyết định về cải cách trên các lĩnh vực quan trọng và các khâu then chốt.

Về bố cục chung của Nghị quyết có 3 phần lớn, phần lớn thứ nhất là tổng luận về tư tưởng chỉ đạo, hướng suy  ghĩ tổng thể; phần lớn thứ hai là nêu 6 mặt chủ yếu từ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, văn minh sinh thái, quốc phòng và quân đội và phần lớn thứ ba nói về tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với đi sâu cải cách toàn diện.

Mấy vấn đề trọng đại và giải pháp quan trọng liên quan đến Nghị quyết:

1)Về làm cho thị trường có vai trò có tính quyết định và phát huy càng tốt vai trò chính phủ trong bố trí nguồn tài nguyên.

Đây là một quan điểm lý luận trọng đại mà Nghị quyết hội nghị lần này đề ra. Đó là vì, cải cách thể chế kinh tế vẫn là trọng điểm của cải cách tòan diện sâu rộng, vấn đề hạt nhân của cải cách thể chế kinh tế vẫn là xử lý tốt quan hệ chính phủ với thị trường.

Năm 1992, Đại hội lần thứ XIV của đảng đề ra mục tiêu của cải cách thể chế kinh tế là xây dựng thể chế kinh tế thị trường XHCN, đề ra cần làm cho thị trường có vai trò có tính cơ sở đối với bố trí nguồn tài nguyên dưới sự khổng chế vĩ mô của chính phủ. Đột phá lý luận trọng đại này, đã phát huy vai trò quan trọng đối với cải cách mở cửa và phát triển kinh tế xã hội Trung Quốc. Sáng tạo mới lý luận có vai trò dẫn trước sáng tạo mới thực tiễn. Cải cách toàn diện sâu rộng cần lấy sáng tạo mới lý luận dẫn trước.

Trải qua hơn 20 năm thực tiễn, thể chế kinh tế thị trường XHCN đã được xây dựng bước đầu, nhưng vẫn còn không ít vấn đề, chủ yếu là trật tự thị trường không qui phạm, hiện tượng dùng thủ đoạn không chính đáng để mưu lấy lợi ích kinh tế vẫn tồn tại phổ biến; thị trường yếu tố sản xuất phát triển tụt hậu, yếu tố sản xuất nhàn rỗi cùng tồn tại với lượng lớn nhu cầu hữu hiệu không đáp ứng đủ; qui tắc thị trường không thống nhất, chủ nghĩa bảo hộ ngành, bảo hộ địa phương tồn tại lớn; thị trường cạnh tranh không đầy đủ, cản trở điều chỉnh kết cấu ưu thắng kém loại, v.v…Không giải quyết tốt những vấn đề này, khó hoàn thiện hình thành thể chế kinh tế thị trường XHCN.

Hơn 20 năm từ Đại hội XIV đến nay, đối với quan hệ chính phủ với thị trường, chúng ta vẫn căn cứ thực tiễn triển khai và nhận thức đi sâu tìm kiếm định vị khoa học mới. Đại hội XV đề ra “làm cho thị trường có vai trò có tính cơ sở đối vơi bố trí nguồn tài nguyên dưới sự khổng chế vĩ mô nhà nước”, Đại hội XVI đề ra “với mức độ càng lớn phát huy vai trò có tính cơ sở của thị trường trong bố trí nguồn tài nguyên”, Đại hội XVII đề ra “Từ chế độ phát huy càng tốt vai trò có tính cơ sở của thị trường trong bố trí nguồn tài nguyên”, Đại hội XVIII đề ra “với mức độ càng lớn phạm vi càng rộng phát huy vai trò có tính cơ sở của thị trường trong bố trí nguồn tài nguyên”, có thể thấy rõ, nhận thức của chúng ta đối với quan hệ chính phủ với thị trường cũng đang không ngừng đi sâu.

Trong quá trình thảo luận và tranh thủ ý kiến lần này, rất nhiều bên đề ra, nên từ mặt lý luận tiến thêm một bước đưa ra định vị đối với quan hệ chính phủ với thị trường, điều này có tác dụng hết sức quan trọng đối với đi sâu cải cách toàn diện. Xem xét ý kiến các bên và yêu cầu phát triển thực tiễn, trải qua nhiều lần thảo luận nghiên cứu đi lại, Trung ương cho rằng, đối với vấn đề này từ lý luận, điều kiện đưa ra luận điểm mới đã chin muồi, nên sửa “vai trò có tính cơ sở”  thành “vai trò có tính quyết định” của thị trường trong bố trí nguồn tài nguyên.

Hiện nay, thể chế kinh tế thị trường XHCN Trung Quốc đã xây dựng bước đầu, trình độ thị trường hóa nâng cao mức độ lớn, nhận thức và năng lực điều khiển đối với qui luật thị trường không ngừng nâng cao, hệ thống quản lý vĩ mô càng được kiện toàn, điều kiện chủ quan khách quan đã có đủ, chúng ta nên có bước đi mới về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường xhcn.

Xử lý tốt hơn nữa quan hệ chính phủ với thị trường, trên thực tế là cần xử lý tốt vấn đề vai trò có tính quyết định của thị trường hay là vai trò có tính quyết định của chính phủ trong bố trí nguồn tài nguyên. Phát triển kinh tế là cần nâng cao hiệu suất bố trí nguồn tài nguyên, nhất là nguồn tài nguyên quí hiếm, để bằng mọi cách với nguồn tài nguyên ít bỏ vào sản xuất có thể sản xuất ra được càng nhiều sản phẩm, thu được càng lớn.hiệu ích. Lý luận và thực tiễn đều chứng minh, thị trường bố trí nguồn tài nguyên là hình thức có hiệu suất nhất. Thi trường quyết định bố trí nguồn tài nguyên là qui luật thông thường của kinh tế thị trường. Kinh tế thị trường về bản chất là kinh tế của thị trường quyết định phân bố nguồn tài nguyên. Kiện toàn thể chế kinh tế thị trường xhcn cần phải tuân thủ qui luật này, dốc sức giải quyết vấn đề hệ thống thị trường không hoàn bị, chính phủ can thiếp quá nhiều và giám quản không đến nơi đến chốn. Đưa ra định vị “làm cho thị trường có vai trò có tính quyết định trong bố trí nguồn tài nguyên”, có lợi cho tạo dựng quan niệm đúng đắn về quan hệ chính phủ với thị trường trong toàn đảng toàn xã hội, có lợi cho chuyển biến phương thức phát triển kinh tế, có lợi cho chuyển biến chức năng chính phủ, có lợi cho ngăn chặn hiện tượng tiêu cực hủ bại.

Đương nhiên, cái mà chúng ta thực hiện là thể chế kinh tế thị trường xhcn, chúng ta vẫn cần kiên trì phát huy tính ưu việt của chế độ xhcn, phát huy vai trò tích cực của đảng và chính phủ. Thị trường có vai trò có tính quyết định trong bố trí nguồn tài nguyên, không có nghĩa là có vai trò toàn bộ.

Phát triển kinh tế thị trường XHCN, vừa phải phát huy vai trò thị trường, cũng cần phát huy vai trò chính phủ, nhưng chức năng của vai trò thị trường với vai trò chính phủ là không như nhau. Quyết định của Hội nghị đã đề ra yêu cầu rõ ràng đối với phát huy càng tốt vai trò chính phủ, nhấn mạnh quản lý vĩ mô khoa học, trị lý chính phủ hữu hiệu, là yêu cầu nội tại của phát huy ưu thế thể chế kinh tế thị trường XHCN. Quyết định của Hội nghị đã bố trí đối với kiện toàn hệ thống quản lý vĩ mô, thực thi chính xác toàn diện chức năng chính phủ, tối ưu hóa kết cấu tổ chức chính phủ, nhấn mạnh chức trách và vai trò chủ yếu của chính phủ là giữ vững sự ổn định kinh tế vĩ mô, tăng cường và ưu hóa dịch vụ công, bảo đảm cạnh tranh công bằng, tăng cường giám sát quản lý thị trường, giữ gìn trật tự thị trường, thúc đẩy phát triển bền vững, xúc tiến cùng giàu có, bổ sung khi thị trường bất lực.

2)Về kiên trì và hoàn thiện chế độ kinh tế cơ bản.

Kiên trì và hoàn thiện chế độ kinh tế cơ bản là lấy chế độ kinh tế công hữu làm chủ thể cùng nhiều sở hữu kinh tế cùng phát triển, quan hệ đến củng cố và phát triển cột trụ quan trọng của chế độ XHCN đặc sắc Trung quốc.

Từ cải cách mở cửa đến nay, kết cấu chế độ sở hữu từng bước điều chỉnh, tỷ trọng kinh tế công hữu và kinh tế phi công hữu trong các mặt phát triển kinh tế, thúc đẩy việc làm không ngừng thay đổi, đã tăng mạnh sức sống phát triển kinh tế xã hội. Trước tình hình này, làm thế nào để thể hiện càng tốt hơn và kiên trì địa vị chủ thể của chế độ công hữu, tìm tòi hơn nữa hình thức thực hiện có hiệu quả chế độ kinh tế cơ bản là một đề bài lớn đặt ra trước mắt chúng ta.

Quyết định Hội nghị nhấn mạnh không chút dao động củng cố và phát triển kinh tế công hữu, kiên trì địa vị chủ thể của chế độ công hữu, phát huy vai trò chủ đạo của kinh tế quốc hữu, không ngừng tăng cường sức sống, sức khổng chế, sức ảnh hưởng của kinh tế quốc hữu.

Quyết định Hội nghị kiên trì và phát triển luận điểm hữu quan từ Đại hội XV của đảng đến nay, đề ra cần tích cực phát triển kinh tế chế độ sở hữu hỗn hợp, tăng cường kinh tế chế độ sở hữu hỗn hợp đan xen cổ phần, vốn quốc hữu, vốn tập thể, vốn phi công hữu dung hợp với nhau, là hình thức thực hiện quan trọng của chế độ kinh tế cơ bản, có lợi cho khuếch đại công năng, bảo toàn giá trị tăng giá trị, nâng cao sức cạnh tranh vốn quốc hữu. Đây là con đường hữu hiệu cần lựa chọn để kiên trì địa vị chủ thể của chế độ công hữu, tăng cường sức sống, sức khổng chế, sức ảnh hưởng kinh tế quốc hữu trong tình hình hiện nay.

Quyết định Hội nghị đề ra, hoàn thiện thể chế quản lý tài sản quốc hữu, tăng cường giám quản tài sản quốc hữu lấy quản vốn làm chính, cải cách thể chế trao quyền kinh doanh vốn quốc hữu; đầu tư kinh doanh vốn quốc hữu cần phục vụ mục tiêu chiến lược quốc gia, càng nhiều vào các ngành hàng quan trọng và lĩnh vực then chốt quan hệ đến an toàn quốc gia, mạch máu kinh tế quốc dân, trọng điểm là cung cấp dịch vụ công, phát triển các sản nghiệp có tính triển vọng tính chiến lược quan trọng, bảo hộ môi trường sinh thái, nâng đỡ tiến bộ khoa học kỹ thuật, bảo đảm an toàn quốc gia; chuyển bộ phận vốn quốc hữu bổ sung thực lực cho quĩ bảo đảm xã hội; nâng cao tỷ trọng nộp ngân sách công trong thu lợi vốn quốc hữu, dùng càng nhiều vào bảo đảm và cải thiện dân sinh.

Xí nghiệp quốc hữu là lực lượng quan trọng thúc đẩy hiện đại hóa quốc gia, bảo đảm lợi ích chung nhân dân. Trải qua nhiều năm cải cách, trên tổng thể, xí nghiệp quốc hữu đã dung hợp với kinh tế thị trường. Đồng thời xí nghiệp quốc hữu cũng đã tích đọng một số vấn đề, tồn tại một số khuyết tật, cần tiếp tục cải cách hơn nữa. Quyết định Hội nghị đề ra một loạt giải pháp cải cách có tính chủ đích, bao gồm mở rộng vốn quốc hữu đầu tư vào xí nghiệp có tính công ích; ngành hàng độc quyền tự nhiên của vốn quốc hữu tiếp tục giữ cổ phần khổng chế, thực hiện cải cách lấy tách chính quyền với xí nghiệp, tách chính quyền với tiền vốn, đặc cách kinh doanh, chính phủ giám sát quản lý làm nội dung chủ yếu, căn cứ đặc điểm ngành hàng khác nhau thực hiện tách riêng vận hành mạng, thả ra nghiệp vụ có tính cạnh tranh; kiện toàn kết cấu trị lý pháp nhân công ty vận hành hài hòa, ràng buộc hữu hiệu; xây dựng chế độ người kinh doanh chuyên nghiệp, phát huy càng tốt vai trò nhà doanh nghiệp; xây dựng cơ chế khuyến khích và ràng buộc hữu hiệu lâu dài, tăng manh truy cứu trách nhiệm đầu tư kinh doanh xí nghiệp quốc hữu; tìm tòi thúc đẩy công khai thông tin quan trọng về tài vụ dự toán xí nghiệp quốc hữu; xí nghiệp quốc hữu cần tăng hợp lý tỷ lệ thị trường hóa việc tuyển chọn thuê mời nhân viên quản lý, xác định hợp lý và qui phạm chặt chẽ mức độ trả lương, đãi ngộ chức vụ, chi phí chức vụ, chi phí nghiệp vụ của nhân viên quản lý xí nghiệp quốc hữu. Những giải pháp này sẽ thúc đẩy xí nghiệp quốc hữu hoàn thiện chế độ xí nghiệp hiện đại, nâng cao hiệu suất kinh doanh, gánh chịu trách nhiệm xã hội hợp lý, càng phát huy tốt vai trò xí nghiệp quốc hữu.

Kiên trì và hoàn thiện chế độ kinh tế cơ bản cần phải kiên trì “hai cái không dao động”. Quyết định Hội nghị từ nhiều tầng diện đề ra giải pháp cải cách khuyến khích, nâng đỡ, dẫn dắt kinh tế phi công hữu phát triển, kích thích sức sống và sức sáng tạo kinh tế phi công hữu. Về định vị công năng, xác định rõ kinh tế công hữu và kinh tế phi công hữu đều là bộ phận cấu thành quan trọng của kinh tế thị trường XHCN, đều là cơ sở quan trọng của phát triển kinh tế xã hội Trung Quốc; về bảo hộ quyền tài sản, đề ra rõ ràng quyền tài sản kinh tế công hữu không thể xâm phạm, quyền tài sản kinh tế phi công hữu cũng như vậy không thể xâm phạm; về đãi ngộ chính sách, nhấn mạnh kiên trì bình đẳng quyền lợi, bình đẳng cơ hội, bình đẳng qui tắc, thực hiện chế độ chuẩn vào thị trường thống nhất; khuyến khích xí nghiệp phi công hữu tham gia cải cách xí nghiệp công hữu, khuyến khích phát triển xí nghiệp sở hữu hỗn hợp vốn phi công hữu nắm cổ phẩn khổng chế, khuyến khích xí nghiệp tư doanh có điều kiện xây dựng chế độ xí nghiệp hiện đại. Điều này sẽ thúc đẩy kinh tế phi công hữu phát triển lành mạnh.

3) Về đi sâu cải cách thể chế tài chính thuế.

Tài chính là cơ sở và cột trụ quan trọng của trị lý quốc gia, thể chế tài chính thuế khoa học là sự bảo đảm chế độ cho tối ưu hóa bố trí nguồn tài nguyên, giữ vững sự thống nhất thị trường, xúc tiến công bằng xã hội, thực hiện trường trị cửu an quốc gia. Thể chế tài chính thuế hiện hành là trên cơ sở cải cách tách thuế năm 1994, từng bước hoàn thiện mà hình thành, đã phát huy vai trò quan trọng đối với thực hiện mục tiêu tăng cường tài lực chính phủ và phát triển nhanh kinh tế.

Với đà tình hình phát triển thay đổi, thể chế tài chính thuế hiện hành đã không hoàn toàn thích ứng với yêu cầu khách quan của phân định hợp lý sự quyền trung ương và địa phương, hoàn thiện trị lý quốc gia, không hoàn toàn thích ứng với nhu cầu hiện thực của chuyển biến phương thức phát triển kinh tế, thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển bền vững lành mạnh, một số mâu thuẩn và vấn đề nổi cộm trong phát triển kinh tế xã hội cũng có quan hệ với thể chế tài chính thuế không kiện toàn.

Lần cải cách toàn diện sâu rộng này, cải cách thể chế tài chính thuế là một trong trọng điểm. Chủ yếu là đụng đến cải tiến chế độ quản lý dự toán, hoàn thiện chế độ thuế thu, xây dựng chế độ sự quyền tương ứng với trách nhiệm chi xuất.

Quyết định Hội nghị đề ra, cần thực thi chế độ dự toán qui phạm toàn diện, công khai minh bạch, tăng cường đúng mức sự quyền và trách nhiệm chi xuất. Quốc phòng, ngoại giao, an toàn quốc gia, quan hệ đến qui tắc và quản lý thị trường thống nhất là sự quyền trung ương; bộ phận bảo đảm xã hội, giữ gìn xây dựng hạng mục quan trọng liên vùng là sự quyền chung của trung ương và địa phương, từng bước làm thông thuận quan hệ sự quyền; trung ương có thể thông qua sắp xếp chuyển dịch chi trả để ủy thác địa phương gánh chịu trách nhiệm chi xuất bộ phận sự quyền; đối với dịch vụ công liên vùng và có ảnh hưởng tương đối lớn đối với vùng khác, trung ương thông qua chuyển dịch gánh chịu chi trả để gánh chịu trách nhiệm chi trả bộ phận sự quyền địa phương.

Mục đích chủ yếu của những giải pháp này là nhằm xác định rõ sự quyền, cải cách chế độ thuế, ổn định mức chịu thuế, minh bạch dư toán, nâng cao hiệu suất, tăng nhanh hình thành chế độ tài chính hiện đại có lợi cho xây dựng thị trường thống nhất công bằng, có lợi cho thúc đẩyđồng đều hóa dịch vụ công cơ bản, hình thành thể chế tài chính thuế tài lực sự quyền tương phù của trung ương địa phương, phát huy càng tốt tính tích cực cùa cả trung ương địa phương.

Cải cách thể chế tài chính thuế cần một quá trình, từng bước tiến đến vị trí. Trung ương đã xác định rõ, cần duy trì sự ổn định tổng thể cục diện tài lực trung ương địa phương hiện có, từng bước làm thông suốt việc phân định nguồn thu trung ương địa phương.

4) Về kiện toàn thể chế cơ chế nhất thể hóa phát triển thành thị nông thôn.

Phát triển thành thị nông thôn không cân bằng hài hòa là mâu thuẩn nổi bật tồn tại trong phát triển kinh tế xã hội Trung Quốc, là vấn đề trọng đại cần giải quyết của xây dựng thành công xã hội khá giả, tăng nhanh thúc đẩy hiện đại hóa XHCN. Từ cải cách mở cửa lại nay, bộ mặt nông thôn đã thay đổi to lớn, nhưng kết cấu nhị nguyên chưa cải đổi căn bản, xu thế không ngừng mở rộng chênh lệch phát triển thành thị nông thôn không được xoay chuyển căn bản.Giải quyết căn bản những vấn đề này, cần phải thúc đẩy nhất thể hóa phát triển thành thị nông thôn.

Quyết định Hội nghị đề ra, cần phải kiện toàn thể chế cơ chế, hình thành quan hệ công nông thành thôn kiểu mới lấy công thúc đẩy nông, lấy thành thị kéo nông thôn, công nông bổ trợ cho nhau, thành thị nông thôn cùng một thể thống nhất, để đông đảo nông dân được bình đẳng tham gia vào quá trình hiện đại hóa, được cùng hưởng thành quả hiện đaikj hóa.

Quyết định Hội nghị đề ra kiện toàn giải pháp cải cách thể chế cơ chế nhất thể hóa thành thị nông thôn. Thứ nhất, tăng nhanh cấu trúc hệ thống kinh doanh nông nghiệp kiểu mới. Chủ yếu là kiên trì đfịa vị có tính cơ sở của kinh doanh gia đình trong nông nghiệp, khuyến khích quyền kinh doanh ruộng đất khoán công khai trên thị trường để dịch chuyển sang hộ chuyên ngành lớn, nông trường gia đình, hợp tác xã nông dân, xí nghiệp nông nghiệp. Khuyến khích nông thôn phát triển kinh tế hợp tác. Khuyến khích và dấn dắt tư bản công thương vào nông thôn phát triển nuôi trồng hiện đại thích hợp với kinh doanh xí nghiệp hóa. Cho phép nông dân lấy quyền kinh doanh ruộng đất khoán vào cổ phần phát triển kinh doanh sản nghiệp hóa nông nghiệp. Thứ hai, trao cho nông dân càng nhiều quyền tài sản. Chủ yếu là dựa vào pháp luật bảo hộ quyền kinh doanh ruộng đất khoán nông dân, bảo đảm quyền lợi thành viên tổ chức kinh tế tập thể nông dân, bảo đảm quyền ích vật cxhất đất thổ cư hộ nông dân. Thận trọng ổn thỏa tiến hành thí điểm thế chấp, đảm bảo, chuyển nhượng quyền tài sản nhà ở nông dân. Thứ ba, thúc đẩy trao đổi bình đẳng yếu tố sản xuất và bố trí cân bằng tài nguyên công thành thị nông thôn. Chủ yếu là bảo đảm cùng công việc được hưởng cùng thù lao cho nông dân công (nông dân vào thành phố, nhà máy nhưng chưa là thị dân, công nhân-nd). Bảo đảm nông dân được công bằng hưởng lợi từ giá trị tăng của ruộng đất. Hoàn thiện chế độ bảo hiểm nông nghiệp. Khuyến khích nguồn vốn xã hội đầu tư vào xây dựng nông thôn, cho phép xí nghiệp và tổ chức xã hội xây dưng sự nghiệp các loại ở nông thôn. Thống nhất chung bố trí cân bằng nguồn lực giáo dục nghĩa vụ thành thị nông thôn. Chấn chính chế độ bảo hiểm dưỡng lão cơ bản, chế độ bảo hiểm y tế cơ bản cư dân thành thị nông thôn, thúc đẩy phát triển thống nhất chung chế độ bảo đảm mức sống tối thiểu thành thị nông thôn. Thúc đẩy vững chắc phủ khắp dịch vụ công cơ bản thành trấn đối với nhân khẩu thường trú, đưa hộ nông dân đã vào ở thành phố vào hệ thống nhà ở thành trấn và bảo đảm xã hội.

5) Về thúc đẩy phát triển chế độ hóa nhiều tầng rộng rãi dân chủ hiệp thương.

Dân chủ hiệp htương là hình thức riêng có và ưu thế đặc biệt của chính trị dân chủ xhcn Trung Quốc, là sự thể hiện quan trọng của đường lối quần chúng của đảng trong lĩnh vực chính trị. Thúc đẩy dân chủ hiệp thương, có lợi cho hoàn thiện nhân dân tham gia chính trị có trật tự, gắn chặt quan hệ máu thịt đảng với quần chúng nhân dân, xúc tiến khoa học hóa dân chủ hóa quyết sách.

Quyết định Hội nghị đưa việc thúc đẩy phát triển chế độ hóa nhiều tầng rộng rãi dân chủ hiệp thương là nội dung quan trọng của cải cách thể chế chính trị, nhấn mạnh, dưới sự lãnh đạo của đảng, lấy vấn đề trọng đại phát triển kinh tế xã hội và vấn đề thực tế quan hệ đến lợi ích thiết thân quần chúng làm nội dung, trong triển khai hiệp thương rộng rãi toàn xã hội, kiên trì hiệp thương trước quyết sách và trong thực thi quyết sách. Cần hình thành hệ thống dân chù hiệp thương có trình tự hợp lý, các khâu hoàn chỉnh, mở ra các kệnh hiệp thương của cơ quan chính quyền nhà nước, tổ chức chính trị hiệp thương, đoàn thể đảng phái, tổ chức cơ sở, tổ chức xã hội; đi sâu triển khai hiệp thương lập pháp, hiệp thương hành chính, hiệp thương dân chủ, hiệp thương tham chính, hiệp thương xã hội; phát huy vai trò quan trọng của Mặt trận thống nhất trong dân chủ hiệp thương, phát huy vai trò kênh quan trọng trong dân chủ hiệp thương của Chính trị hiệp thương nhân dân, hoàn thiện hệ thống chế độ chính trị hiệp thương nhân dân, qui phạm nội dung hiệp thương, trình tự hiệp thương, mở mang hình thức dân chủ hiệp thương, tổ chức hiệp thương chuyên đề, hiệp thương đối ứng, hiệp thương các giới, hiệp thương hình thành đề án, tăng thêm mật độ hiệp thương, càng thêm sống động, nâng cao hiệu quả hiệp thương.

6) Về cải cách thể chế và cơ chế vận hành tư pháp.

Thể chế tư pháp là bộ phận cấu thành quan trọng của thể chế chính trị. Những năm gần đây, ý kiến quần chúng đối với tư pháp bất công tương đối tập trung, độ tin cậy công minh của tư pháp không đầy đủ, với mức độ lớn là có quan hệ với thể chế và cơ chế tư pháp bất hợp lý.

Cải cách tư pháp là một trong trọng điểm của cải cách toàn diện sâu rộng lần này. Quyết định Hội nghị đề ra một loạt giải pháp mới liên quan với nhau, bao gồm cải cách thể chế quản lý tư pháp, xúc tiến quản lý thống nhất nhân tài vật lực của Tòa án, Viện Kiểm sát địa phương cấp tỉnh trở xuống, tìm tòi xây dựng chế độ quản thuộc tư pháp tách rời thích đáng với ranh giới hành chính; kiện toàn cơ chế vận hành quyền lực tư pháp, hoàn thiện chế độ trách nhiệm chủ thẩm phán, hợp nghị định án, để thẩm phán xét xử, do người xét xử chịu trách nhiệm; nghiêm ngặt qui phạm trình tự giảm hình phạt, tạm tha, bảo đảm tại ngoại chữa bệnh; kiện toàn cơ chế truy cứu trách nhiệm, ngăn ngừa, sửa đổi án sai, nghiêm ngặt thực hiện qui tắc loại trừ chứng cứ phi pháp; xây dựng chế độ dựa vào pháp luật kết thúc khiếu kiện liên quan đến tố cáo, pháp luật; bãi bỏ chế độ lao động cải tạo, hoàn thiện luật pháp trừng trị và uốn nắn hành vi vi phạm pháp luật, phạm tội, v.v..

Những giải pháp cải cách này đều có ý nghĩa quan trọng đối với bảo đảm cơ quan tư pháp dựa vào pháp luật độc lập hành sử quyền xét xử và quyền kiểm sát, kiện toàn cơ chế vận hành quyền lực tư pháp quyền hạn và trách nhiệm rõ ràng, nâng cao độ minh bạch và độ tin cậy công minh tư pháp, càng bảo đảm tốt quyền con người.

7) Về kiện toàn thể chế lãnh đạo và cơ chế công tác chống hủ bại.

Vấn đề chống hủ bại vẫn là vấn đề trong ngoài đảng bàn luận tương đối nhiều. Vấn đề chủ yếu hiện hay là, chức năng cơ cấu chống hủ bại phân tán, không hình thành được hợp lực, có một số vụ án khó kiên quyết điều tra xử lý, các vụ án hủ bại liên tiếp xẩy ra, nhưng không  truy cứu trách nhiệm đầy đủ.

Quyết định Hội nghị đối với tăng cường sáng tạo mới thể chế cơ chế và bảo đảm chế độ chống hủ bại đã có bố trí trọng điểm. Chủ yếu là tăng cường sự lãnh đạo thống nhất của đảng đối với xây dựng đảng phong liêm chính và công tác chống hủ bại, xác định rõ cấp ủy đảng là chủ thể chịu trách nhiệm, ủy bản kỷ luật chịu trách nhiệm đôn đốc, định ra chế độ truy cứu trách nhiệm thiết thực khả thi; kiện toàn thể chế lãnh đạo và cơ chế công tác chống hủ bại, cải cách và hoàn thiện chức năng Tiểu tổ phối hợp chống hủ bại, qui định chế độ báo cáo tình hình vụ việc đối với cấp ủy đảng đồng cấp và đồng thời báo cáo ủy ban kỷ luật cấp trên; triển khai thực hiện toàn diện cơ cấu kiểm tra kỷ luật biệt phái của ủy ban kỷ luật trung ương ở cơ quan đảng nhà nước cấp trung ương, cải tiến chế độ tuần tra trung ương và tỉnh thành khu, phải phủ khắp các địa phương, bộ ngành, xí nghiệp, đơn vị sự nghiệp. Những giải pháp này đều trên cơ sở tổng kết kinh nghiệm thực tiễn, thu nhận ý kiến nhiều phía mà đề ra.

8) Về nhanh chóng hoàn thiện thể chế lãnh đạo quản lý mạng.

An toàn mạng và thông tin quan hệ đến an toàn quốc gia và ổn định xã hội, là thách thức có tính tổng hơp mới mà chúng ta đang gặp phải.

Từ thực tiễn thấy, đối mặt với sự phát triển hết sức nhanh chóng kỹ thuật và ứng dụng nối mạng, thể chế quản lý hiện hành tồn tại bất cập rõ rệt, chủ yếu là nhiều đầu mối quản lý, chức năng đan xen, quyền hạn trách nhiệm bất nhất, hiệu suất không cao. Đồng thời, với đà các loại báo chí mạng ngày càng mạnh, quản lý báo mạng và quản lý sản nghiệp không theo kịp tình hình phát triển thay đổi, nhất là đối mặt với mạng giao lưu xã hội truyền bá nhanh, ảnh hưởng lớn, phủ sóng rộng, năng lực động viên xã hội mạnh từ những thông tin nhỏ nhất đến  những người khách nhỏ nhất và hộ sử dụng công cụ thông tin nhanh nhạy này cũng đang tăng lên nhanh chóng. Làm thế nào tăng cường pháp chế mạng và dẫn dắt dư luận, bảo đảm trật tự truyền bá thông tin mạng và an toàn quốc gia, ổn định xã hội, đã trở thành vấn đề đột xuất hiện thực bày ra trước mắt chúng ta.

Quyết định Hội nghị đề ra phương châm kiên trì lợi dụng tích cực, phát triển khoa học, dựa luật quản lý, bảo đảm an toàn, tăng mạnh mức độ quản lý mạng theo luật, hoàn thiện thể chế lãnh đạo quản lý mạng. Mục đích là chẩn chỉnh chức năng cơ cấu liên quan, hình thành hợp lực quản lý mạng từ kỹ thuật đến nội dung, từ an toàn thường ngày đến đánh trả tội phạm, bảo đảm vận dụng đúng đắn và an toàn mạng.

9) Về thiết lập Ủy ban an toàn quốc gia.

An toàn quốc gia và ổn định xã hội là tiền đề của cải cách phát triển. Chỉ có quốc gia an toàn và xã hội ổn định, cải cách và phát triển mới có thể không ngừng thúc đẩy. Hiện nay, chúng ta đang gặp song trùng áp lực, đối ngoại là bảo vệ chủ quyền, an toàn, lợi ích phát triển quốc gia, đối nội là giữ vững an toàn chính trị và ổn định xã hội, các loại nhân tố rủi ro có thể dự kiến và khó dự kiến tăng nhiều rõ rệt. Còn thể chế cơ chế công tác an toàn lại chưa thật thích ứng với nhu cầu giữ vững an toàn quốc gia, đòi hỏi phải dựng lên một cơ cấu thống nhất phối hợp công tác an toàn quốc gia. Xây dưng ủy ban an toàn quốc gia, tăng cường sự lãnh đạo tập trung thống nhất công tác an toàn quốc gia, đã là việc cấp bách.

Chức trách chủ yếu của Uỷ ban an toàn quốc gia là chế định và thực thi chiến lược an toàn quốc gia, thúc đẩy xây dựng pháp trị an toàn quốc gia, định ra phương châm chính sách công tác an toàn quốc gia, nghiên cứu giải quyết vấn đề trọng đại trong công tác an toàn quốc gia.

10) Về kiện toàn thể chế quản lý tài sản tài nguyên thiên nhiên quốc gia và hoàn thiện thể chế giám sát quản lý tài nguyên thiên nhiên.

Kiện toàn thể chế quản lý tài sản tài nguyên thiên nhiên quốc gia là một mục cải cách trọng đại của kiện toàn chế độ quyền tài sản tài nguyên thiên nhiên, cũng là yêu cầu nội tại của xây dựng hệ thống chế độ văn minh sinh thái có hệ thống hoàn bị.

Một số vấn đề tồn tại nổi côm trong bảo vệ môi trường sinh thái của Trung Quốc với mức độ nhất định là có quan hệ với thể chế không kiện tòan, một trong nguyên nhân là người có quyền sở hữu toàn dân tài sản tài nguyên thiên nhiên là chung chung không có địa chỉ cụ thể, quyền ích người có quyền sở hữu không hiện thực hóa được. Nhằm vào vấn đề này, Quyết định đề ra yêu cầu kiện toàn thể chế quản lý tài sản tài nguyên thiên nhiên quốc gia. Phương hướng chung là theo nguyên tắc tách riêng người sở hữu với người quản lý và một sự việc do một ngành quản lý, thực hiện quyền sở hữu tài sản tài nguyên thiên nhiên sở hữu toàn dân, xây dựng thể chế thống nhất hành sử chức trách người có quyền sở hữu tài sản tài nguyên thiên nhiên sở hữu toàn dân.

Nhà nước hành sử quyền sở hữu và tiến hành quản lý đối với tài sản tài nguyên thiên nhiên sở hữu toàn dân khác với việc nhà nước hành sử quyền giám sát quản lý đối với tài nguyên thiên nhiên trong phạm vi quốc thổ. Cái trước là  với ý nghĩa quyền lợi người có quyền sở hữu. Cái sau là với ý nghĩa quyền lực người quản lý. Điều này cần hoàn thiện thể chế giám sát quản lý tài nguyên thiên nhiên, thống nhất hành sử chửc trách quản chế công dụng mọi không gian quốc thổ, giúp cho người có quyền sở hữu tài sản tài nguyên thiên nhiên quốc hữu với người quản lý tài nguyên thiên nhiên quốc gia độc lập với nhau, phối hợp với nhau, giám sát lẫn nhau.

Cần nhận rõ rằng, núi nước rừng ruộng hồ ao là một thể sinh mệnh chung. Sinh mệnh của con người là ở ruộng, sinh mệnh của ruộng là ở nước, sinh mệnh của nước là ở núi, sinh mệnh của núi là ở đất, sinh mệnh của đất là ở cây. Quản chế công dụng và bảo vệ phục hồi sinh thái cần tôn trong qui luật thiên nhiên. Nếu trồng cây chỉ quản trồng cây, trị thủy chỉ quản trị thủy, hộ điền chỉ đơn thuần hộ điền, rất dễ chú ý cái này lại coi nhẹ cái khác, cuối cùng dẫn đến phá hoại hệ thống sinh thái. Do một Bộ ngành chịu trách nhiệm quản chế công dụng mọi không gian quốc thổ trong phạm vi lãnh thổ, là hết sức cần thiết đối với tiến hành thống nhất bảo hộ, thống nhất phục hồi đối với núi nước rừng ruộng ao hồ.

11) Về việc Trung ương thành lập Tiểu tổ lãnh đạo cải cách toàn diện sâu rộng.

Cải cách sâu rộng toàn diện là công trình hệ thống phức tạp, đơn thuần chỉ dựa vào một hoặc một số bộ ngành nào đó thường là lực bất tòng tâm. Điều này đòi hỏi phải xây dựng cơ chế lãnh đạo ở tầng diện càng cao.

Quyết định Hội nghị đề ra, Trung ương thành lập Tiểu tổ lãnh đạo cải cách sau rộng toàn diện, phụ trách thiết kế tổng thể cải cách, thống nhất điều hòa phối hợp, xúc tiến tổng thể, đốc thúc triển khai thực hiện. Điều này là để phát huy càng tốt vai trò hạt nhân lãnh đạo bao quát toàn cục, điều hòa phối hợp các bên của đảng, bảo đảm cải cách xúc tiến thuận lợi và hiện thực hóa các nhiệm vụ cải cách. Chức trách chủ yếu của Tiểu tổ lãnh đạo là thống nhất bố trí cải cách trọng đại có tính toàn quốc, thống nhất phối hợp thúc đẩy các lĩnh vức cải cách, điều hòa phối hợp lực lượng các bên thành hợp lực thúc đẩy cải cách, tăng cường đôn đốc kiểm tra, thúc đẩy triển khai thực hiện toàn diện các nhiệm vụ mục tiêu cải cách.

Ngoài 11 vấn đề trên, Tập Cận Bình nhấn mạnh :

Trước mắt và thời gian tới sẽ gặp phải đủ loại vấn đề khó cần phá giải, đủ loại rủi ro và thách thức đến từ nhiều phía cần hóa giải, đủ loại trở ngại cần phải đột phá, đủ loại hạng mục lĩnh vực, tầng diện cần được phối hợp hài hòa tạo thành hợp lực thống nhất trong quá trình triển khai thực hiện cuộc cải cách sâu rộng toàn diện lần này cần phải: 

1) Tăng cường tự tin và dũng khí thúc đẩy cải cách.

2) Kiên trì giải phóng tư tưởng, thực sự cầu thị,

3) Kiên trì xuất phát từ đại cục để xem xét vấn đề.

Đó là yêu cầu cần có bảo đảm cho cải cách thành công./.

Nguồn: Mạng Tân Hoa ngày 15/11/2013.)

                                                                                 Đặng Đình Lựu lược dịch.