PV: Từ 1.5.2014 đến nay Trung Quốc đã ngang ngược đưa dàn khoan cùng rất nhiều tàu chiến hộ tống, kể cả tàu tên lửa, vào vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam. Ông có nhận định gì về hành vi này của người TQ?

Nhà giáo Nguyễn Hùng Vĩ [Đại học Quốc gia  Hà Nội]: Hành động của nhà cầm quyền Trung Quốc là hành động dùng vũ lực xâm lược lãnh thổ Việt Nam.

PV:Tại sao các nước ASEN không có phản ứng thật mạnh mẽ và quyết liệt về về sự kiện này?

Nhà giáo Nguyễn Hùng Vĩ:Các nước ASEN không có phản ứng mạnh mẽ là vì: Thứ nhất, họ đang lo cho chính họ, thứ hai, họ vẫn coi Việt Nam là bạn vàng của Trung Hoa vì chúng ta vẫn không thôi nêu cao 16 chữ vàng với quan hệ 4 tốt. Ông anh đánh ông em trong nhà thì láng giềng sao mà phản ứng mạnh mẽ được. Họ có tiếng nói ủng hộ chúng ta là quý báu rồi.

PV:Ông hiểu gì về Trung Hoa? Về chủ nghĩa Đại Hán?
Nhà giáo Nguyễn Hùng Vĩ: Chủ nghĩa Đại Hán vĩnh viễn tồn tại vì văn hóa Trung Hoa mang đầu óc kì thị thâm căn cố đế. Chủ nghĩa Đại Hán hiện đại tinh vi hơn (đa dạng về phương thức), trắng trợn (bất chấp luật lệ quốc tế) hơn và tàn bạo hơn (đe dọa và sẵn sàng dùng chiến tranh hạt nhân).

PV: Lịch sử Việt nam cơ bản là lịch sử chống sự xâm lăng của các thế lục bành trướng Đại Hán Trung Hoa.Với hành động vừa rồi, ông/bà có nghĩ là một hành vi khiêu khích gây hấn, hay là khiêu chiến?

Nhà giáo Nguyễn Hùng Vĩ: Hành động vừa rồi là xâm lược vũ trang.

PV: Theo ông, để chống lại được dã tâm và hành động bành trướng của người Trung Quốc, ngày nay chúng ta phải làm gì? Chúng ta có nên kiện TQ ra tòa án quốc tế không?
Nhà giáo Nguyễn Hùng Vĩ: Mở Hội nghị Diên Hồng mới. Đặt lợi ích dân tộc lên trên lợi ích cá nhân, bè nhóm. Làm rõ vấn đề: Nếu giành lại toàn bộ tài nguyên hợp pháp ở biển Đông, nhóm lợi ích nào sẽ hưởng lợi? Kiện ra tòa án quốc tế là việc cần để nêu cao chính nghĩa. Đó là cái  Nguyễn Trãi gọi là "Tâm công", nhưng vẫn không quên đường lối "Mưu phạt".

PV: Tại thời điểm này, ông có nghĩ gì về bài học các nước lớn đi đêm với nhau trên lưng chúng ta. Lần này liệu họ có đi đêm không?

Nhà giáo Nguyễn Hùng Vĩ: Bất cứ chính phủ nước nào trên thế giới, để được phiếu bầu của dân, họ cũng phải đặt lợi ích dân tộc họ lên tối thượng. Việc các nước lớn vì lợi ích của mình mà buôn bán lợi ích nước nhỏ là điều bình thường. Chúng ta không được phép ảo tưởng./.

Vĩnh Khánh thực hiện