Nước Việt hiện đại ghi dấu nền độc lập từ năm 1945.

Bắt đầu với « Đế quốc Việt Nam » được Nhật Bản hậu thuẫn trao trả độc lập về danh nghĩa (17/04/1945-23/08/1945), rồi đến « Việt nam dân chủ cộng hòa » ra đời từ 02/09/1945, 68 năm đã trải qua, tính đến hôm nay.

68 năm ấy, trong bối cảnh của sự gầm ghè, tranh chấp của thế giới phân cực ý thức hệ, các cuộc chiến tranh, các xung đột, các chính thể, các đảo lộn đời sống, các bế tắc, tất cả những cái đó đã cản phá công việc xây dựng vật chất một quốc gia Việt thống nhất. Chỉ từ 1975 đất nước mới thực thụ liền một dải.

Nhưng sáu mươi tám năm ấy là một thời gian hoàn toàn thật, rất dài, và hoàn toàn liền mạch, cho công cuộc suy tư. Suy tư về việc tổ chức đời sống tương lai cho con người, xây dựng nền cộng hòa pháp quyền, thực thi các quyền làm người, thiết kế nền tảng nhân hậu cho toàn bộ đời sống xã hội, và bảo dưỡng hành trình đi đến tự do cho mỗi con người xứ Việt.

68 năm ấy, quá đủ dài để phải thay đổi được triệt để lối suy nghĩ, để kiến tạo nên sự đồng thuận cho xã hội Việt hiện đại, vượt qua những ấu trĩ đồng nát thuở mới thoát thai từ nền độc tài phong kiến cực quyền Khổng giáo - lại bị quàng thêm nền đô hộ thực dân, để đứng lên chỉnh đốn lại đời sống cho đàng hoàng, đĩnh đạc, ấm no, hiện đại.

----

Và ngày hôm nay, con người Việt đã sẵn sàng cho việc cải dựng cuộc đời mới.

Con người Việt hôm nay đã được mở rộng học hành, mở mang kinh doanh, được thông tin rộng khắp trên lĩnh vực toàn cầu trong thời gian thực. Các cơ hội và nguy cơ của đời sống được mở ra ngồn ngộn, trong nước, ngoài nước, thế giới. Xã hội cần sự quản trị, và hơn như thế, sự tự-quản trị. Khi một thực thể tăng gia tốc, cũng là lúc nó đòi hỏi phải có được nền vận hành qui củ rộng khắp với các năng lực tự-quản trị được mở rộng hoàn toàn ở mọi cấp độ, để xã hội luôn luôn đủ khả năng tự điều chỉnh được nhạy bén. Trình độ của tự-quản trị cũng chính là năng lực của tự do.

Năng lượng tích tụ bao giờ cũng mang kèm theo nguy cơ, nguy cơ không điều khiển được năng lượng, gây bùng nổ tan vỡ. Nguy cơ ấy phải được hóa giải bằng trình độ hiểu biết, năng lực tổ chức và các thiết chế thích ứng. Xã hội công dân cũng chính là một đặc trưng của một xã hội bắt đầu đi vào giai đoạn phải biết tự-quản trị.

68 năm, thời gian đã quá dài cho suy ngẫm. Các bài học thành và bại đã đủ để làm cho xứ Việt khôn lớn, để quyết đoán, cải cách, cất cánh./.