Cho đến nay chúng ta đã có 10 năm tiến hành tổ chức Lễ Hội Làng Sen. Đây là một sự kiện văn hóa thường niên nhằm kỉ niệm, tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh dưới hình thức lễ hội.
Cho đến nay chúng ta đã có 10 năm tiến hành tổ chức Lễ Hội Làng Sen. Đây là một sự kiện văn hóa thường niên nhằm kỉ niệm, tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh dưới hình thức lễ hội.
Nhìn lại 10 năm qua, mặc dù đã có rất nhiều cố gắng từ nhiều cấp, nhiều cơ quan, trở thành sự kiện văn hóa đươc nhiều người quan tâm nhưng cho đến nay hoạt động văn hóa quan trọng này vẫn đang đặt ra nhiều vấn đề cần thống nhất và điều chỉnh, khắc phục.
Xét về hiện tượng, đó là chưa tạo thành một hoạt động hấp dẫn có sức thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia. Người dân vẫn còn thờ ơ với lễ hội, sự tự giác tham gia của nhân dân còn hạn chế... Lễ hội vẫn mang tính chất bao cấp, quan phương, hầu hết mọi hoạt động trong khuôn khổ lễ hội vẫn do các cơ quan đoàn thể thực hiện. Nguồn tài lực đang được ngân sách nhà nước bao cấp, thành phần dự hội phần đông là công viên chức, hoặc huy động các lực lượng thanh thiếu niên, học sinh.
Diễn trình lễ hội còn rời rạc, các hoạt động từ trình thức lễ nghi đến hội hè chưa gắn kết, hòa quyện hữu cơ với nhau để trở thành một trình thức thống nhất, tạo thành một giá trị nguyên hợp mới trên cơ sở tổng hòa các yếu tố, sắc thái, hình thức biểu đạt và giá trị của mỗi hoạt động cụ thể từ tâm thức tín ngưỡng, niềm tin đến nghi lễ, từ âm nhạc đến mỹ thuật trong một không gian có giới hạn bởi tính thiêng. Cho đên nay, hoạt động cốt lõi của lễ hội vẫn chỉ là sinh hoạt văn nghệ quần chúng Tiếng hát làng Sen. Vì vậy, có thể thấy, lễ hội làng Sen vẫn chưa có một thông điệp của chính mình bằng các thực hành Lễ - Hội trên cơ sở biểu đạt tín ngưỡng của cộng đồng với nhân vật thiêng Hồ Chí Minh.
Tất cả các lễ hội đều có quá trình hình thành, phát triển và hoàn thiện dần. Trong sự vận động đó, các lễ hội có sự điều chỉnh, bồi đắp các hình thức biểu đạt mới để phù hợp với trình độ, thị hiếu và thẩm mỹ mới của thời đại. Lễ hội Làng Sen mới hình thành nên tất yếu phải được bổ sung, điều chỉnh để hoàn thiện dần.
Vấn đề đặt ra là bổ sung, điều chỉnh cái gì, như thế nào để hoàn thiện dần.
Diễn trình của lễ hội là sự biểu đạt của các quan niệm tín ngưỡng tâm linh. Nếu chưa xác định được điều này thì tất cả các hoạt động của nó chỉ là sự kết hợp cơ học sống sượng các hoạt động văn hóa đơn lẻ với nhau chứ không thể hình thành lễ hội với tư cách là một sinh hoạt văn hóa tinh thần – tâm linh nguyên hợp, thống nhất hữu cơ, hài hòa và có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện vũ trụ quan, nhân sinh quan của cộng đồng. Điều trước tiên cần xác định rõ là Lễ Hội Làng Sen nhằm biểu đạt cái gì, thông điệp của lễ hội này là cái gì? Các lớp lang – trình thức của nó được hình thành dựa trên quan niệm tâm linh – tinh thần – tín ngưỡng nào? Có thể vì chúng ta chưa xác định rõ ràng quan niệm tâm linh, mạch ngầm xuyên suốt của lễ hội nên chưa định hình được trình thức, các lớp lang của lễ hội; Cũng từ đó, chúng ta chưa xác định được không gian, thời gian của lễ hội. Và quan trọng nhất, vì thế nên chúng ta chưa xác định được chủ thể - chủ nhân của lễ hội. Đó là nguyên nhân sâu xa của hiện tượng người dân rất tin yêu và tri ân Hồ Chí Minh, quan niệm Người là vị Thánh, nhưng vẫn thờ ơ với lễ hội Làng Sen. Nếu xác định rõ được điều này nhất định lễ hội sẽ được tổ chức thành công.
Mười năm chưa phải là dài để hình thành một lễ hội với các lớp ý nghĩa của nó. Lễ hội Làng Sen cũng vậy. Nó cũng cần có thời gian để lựa chọn các nội dung và hình thức thể hiện, tinh kết các giá trị trong một chỉnh thể văn hóa của cộng đồng. Tuy nhiên, nếu không khẩn trương nghiên cứu để bổ sung, điều chỉnh và từng bước hoàn thiện thì sẽ rất sớm đi vào bế tắc vì nó không đáp ứng được các nhu cầu văn hóa – tâm linh của cộng đồng, không được cộng đồng hưởng ứng và tham gia./.
262
2317
22010
221521
130677
114574464