Đồng bào dân tộc Thái ở huyện Quỳ Hợp (miền Tây Bắc Nghệ An) có tục chia của cho người chết mang theo về trời: Một trong những của có “giá” nhất là con trâu! 

Tục lệ cúng trâu cho người chết dắt theo về trời diễn ra như sau: 
Khi trong nhà có người qua đời, người Thái thường nhắm sẵn một con trâu trong đàn trâu của nhà mình (hoặc phải tìm mua nếu trong nhà không có)!
Đảm đương việc giết trâu là các chàng rể trong nhà, trong họ. Ngay sau khi con trâu được chọc tiết, cuộc lễ cúng hồn con trâu cho người chết cũng được bắt đầu. Lễ này diễn ra khá lạ mắt đối với những người khác tộc chưa nhìn thấy bao giờ: Các cô dâu mặc áo đỏ dài, tay cầm một ống nứa nhỏ có đựng nước suối trong vắt; các chàng rể “làm phúc” thường mặc áo dài màu mộc trắng hay màu vàng, thắt lưng bao dao, tay cầm một bó đuốc. Các cô dâu, chú rể bắt đầu đi vòng quanh con trâu. Họ phải đi hết đúng ba vòng, vừa đi vừa châm đuốc vào con trâu (tỏ ý xua đốt những con sên, con đỉa hoặc con muỗi và các côn trùng khác bám trên mình con trâu) và các cô dâu thì vảy nước vào con trâu (tỏ ý tắm cho sạch con trâu trước khi xẻ thịt cúng cho người chết). Đến hết vòng thứ ba thì mọi người mới dập lửa và đổ toàn bộ số nước thừa trong ống nứa nhỏ cầm trong tay của các cô dâu vào xác con trâu đã chết. Khi cuộc lễ đi vòng quanh con trâu kết thúc (tiếng Thái gọi là “liệp quai”), con trâu mới được các chàng rể xả thịt... 
Đêm trước ngày đưa ma, một thầy mo hoặc thầy cúng sẽ hát kể lời hát đưa hồn ma và hồn trâu về Mường Then (gọi là “Hảy nọp quai” – nghĩa là khóc cúng chia trâu cho người chết). Trên đường đi, hồn người chết dắt hồn trâu đi trước, hồn thầy mo chỉ cầm roi theo sau để giục trâu. Và thầy mo cũng chỉ tiễn hồn đi đến ranh giới phân chia giữa ba mường (mường trời- mường dương gian- mường âm phủ) là thầy mo phải trở về! Các thầy mo của người Thái ở Miền Tây Nghệ An đều tiễn đưa linh hồn người chết và hồn trâu theo đường đến núi Pu Quai ở Mường Tôn (thuộc huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An). Đến đây thì thầy mo không dám đi theo để tiễn hồn ma nữa, mà chỉ tả cảnh cho hồn ma biết về chặng đường phải đi tiếp để làm sao lên được đến Mường Then. Lên Mường Then lúc này chỉ còn lại hồn người vừa chết dắt theo hồn con trâu nữa mà thôi!...
Trở lên cho thấy, có vẻ như việc giết trâu trong đám ma theo phong tục người Thái từng bị coi là mê tín, dị đoan, hoang phí - bởi có người cho rằng việc giết trâu chỉ với mục đích phục vụ ăn uống đơn thuần... và cũng bởi do chưa nắm bắt được một tập tục mang đậm nét tâm linh, thể hiện vũ trụ quan đa dạng và nhân sinh quan cao đẹp của cộng đồng dân tộc Thái. Đây là một biểu hiện sinh hoạt tinh thần và tâm linh vốn đã trở thành một tục lệ, trải suốt cả ngàn năm trường tồn của người Thái…! Ở đây biểu hiện con người lúc sống và tình cảm đối với con trâu của họ lúc đã chết, cũng như cái “ảo ảnh” về linh hồn người chết vẫn dắt theo linh hồn của con trâu lên tận Mường Then. Sự đồng hành của hai linh hồn “Người – Trâu” trong tâm linh người Thái vẫn đang hiện hữu trên những cung đường “thực” và “ảo” hướng đến “Mường Then” – mường gốc vĩnh hằng của người Thái./.