Bảo tồn văn hóa Việt: Chuyện tên đất, tên làng

Cổng làng Văn Lang, xã Hưng Phúc, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An. Ảnh Mai Ngọc Trong trường ca “Mặt đường khát vọng” của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm - viết vào thời điểm những năm cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước - có đoạn: “Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất Nước những núi Vọng...

Mấy vấn đề về văn hóa trong cách xưng hô của người Việt

Ai nấy đều biết rằng tiếng Việt không có một đại từ nhân xưng (hay hồi chỉ) trung hòa. Không phải tiếng Việt không có những đại từ nhân xưng chính danh. Tao, mày, nó, hắn (chúng tao, chúng mày, chúng nó) và họ, có thể coi là những đại từ nhân xưng và hồi chỉ chính danh. Nhưng trừ...

Thế lưỡng nan trí thức

Nhà thơ Nguyễn Linh Khiếu đọc thơ ở Ấn Độ LTS: Nhà thơ, PGS.TS Triết học Nguyễn Linh Khiếu, sinh năm 1959 tại Thái Bình. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam. Hiện sống và viết tại Hà Nội. Giải thưởng thơ báo Văn nghệ (1995), Giải thưởng thơ tạp chí Văn nghệ quân đội (2010). Nhà thơ Nguyễn Linh Khiếu và...

Covid-19 và ứng xử của người Việt trên không gian số

25 năm làm báo ở VN rồi nghiên cứu báo chí - truyền thông ở Úc và Anh, chưa bao giờ, tôi thấy mình lực bất tòng tâm và "vô dụng" như khi chứng kiến dịch thông tin COVID-19 trên mạng xã hội (MXH) những tuần qua. Năm 2009-2010, cúm heo H1N1 lan ra trên 74 quốc gia, với khoảng 700...

Ký hiệu học văn hóa ở trường phái ký hiệu học Tartu - Moskva (kỳ cuối)

Từ ký hiệu đến ký hiệu quyển Như vậy, so với cấu trúc luận cổ điển, khái niệm văn bản của Trường phái ký hiệu học Tartu-Moskva có nội hàm rộng hơn rất nhiều, hơn nữa, sự phát triển của nó đi theo hướng khác hẳn, thậm chí có nhiều điểm đối lập với chủ nghĩa cấu trúc và hậu cấu...

TẠP CHÍ VĂN HÓA NGHỆ AN MỤC LỤC SỐ 408 NĂM 2020

XÃ LUẬN TT Số đăng tải Ngày phát hành Tên bài Tác giả 1 408 10/3/2020 Hạnh phúc không thể tìm thấy nếu không có đạo đức! Văn hóa Nghệ An II. VĂN HÓA VÀ ĐỜI SỐNG TT Số đăng tải Ngày phát hành Tên bài Tác giả 1 408 10/3/2020 Nhân cách văn hóa của người đảng viên trước thềm Đại hội Đảng các cấp Bùi Đình Phong 2 “ “ EVFTA và cơ hội thay đổi cơ cấu hợp tác kinh tế quốc tế Nguyễn Ngọc...

Cải cách, duy tân của Nguyễn Trường Tộ, đặc điểm, tính chất, tầm vóc và quy mô [phần 2]

Mộ Nguyễn Trường Tộ ở Hưng Trung, Hưng Nguyên, Nghệ An. Ảnh An Thư ... B. Cải cách giáo dục, đào tạo - quan niệm và mục đích Trong các điều trần của Nguyễn Trường Tộ, rất nhiều phương diện được bàn tới, được đề nghị thay đổi. Có nội dung của thay đổi được cụ thể hóa, chi tiết hóa, có phân...

Người già trước biến đổi xã hội ở nông thôn

Trong một cuộc thảo luận về xã hội nông thôn ở Nghệ An năm 2017, một nhà xã hội học đã nhận định rằng: Nông thôn đang dần trở thành một “viện dưỡng lão” rộng lớn bên cạnh những trường học. Nhận định đó làm nhiều người giật mình. Nhưng nhìn lại thấy đúng. Sinh sống ở nông thôn hiện...

Vắng vẻ chợ đêm và lối mòn trong các hoạt động văn hóa

Chợ đem trên phố Cao Thắng mới hoạt động không lâu đã rơi vào cảnh vắng vẻ Trái với khung cảnh nhộn nhịp và sự háo hức của những ngày đầu khai trương, hiện nay chợ đêm Cao Thắng tại thành phố Vinh rơi vào tình trạng đìu hiu, vắng vẻ. Câu chuyện phố không “níu” được chân người liên tục...

Ký hiệu học văn hóa ở trường phái ký hiệu học Tartu - Moskva (kỳ 2)

Vấn đề văn bản Dẫu về cơ bản TMS tiếp tục và phát triển đường lối của Saussure trong lĩnh vực ký hiệu học, nhưng trong hàng loạt vấn đề cơ bản, rõ ràng vẫn có sự bất đồng với cả Saussure, lẫn các nhà nghiên cứu Pháp. Saussure chia phạm vi ngôn ngữ (khái quát lại - nhưng vẫn hoàn toàn...

Về mấy bài Tuyên ngôn độc lập

Sử gia Lê Tung trong sách Việt giám thông khảo tổng luận có bàn rằng: “Có trời đất rồi mới có muôn vật, có muôn vật rồi mới có đạo vợ chồng, có đạo vợ chồng rồi sau mới có đạo cha con, có đạo cha con rồi sau mới có đạo vua tôi. Cho nên đạo cương thường của...

Không thể cho qua vụ Chủ tịch HĐQT Cty Điện gió Hướng Tân đánh tráo nhân viên đi cách ly thay mình

Sau khi thông tin Chủ tịch HĐQT Công ty Điện gió Hướng Tân đưa nhân viên đi thay để trốn cách ly dịch Covid-19 được các báo đăng tải vào cuối giờ chiều 9/3, dư luận ngay lập tức tỏ thái độ giận dữ trước cách hành xử có một không hai của ông chủ doanh nghiệp này giữa lúc...

Thử xác lập văn bản bài thơ "Nam quốc sơn hà"

Bài thơ “Nam quốc sơn hà” (NQSH) tuy vẻn vẹn có 4 câu, mỗi câu 7 chữ nhưng trước nay vẫn được nhiều người đánh giá cao và xem như là một tài liệu quan trọng để tìm hiểu chủ nghĩa yêu nước, khí phách anh hùng của dân tộc Việt Nam sau khi khôi phục nền độc lập tự...

Về thời điểm ra đời bài thơ Nam quốc sơn hà

Từ trước Cách mạng Tháng Tám cho tới nay, không ít học giả nổi tiếng trong công trình khoa học của mình vẫn khẳng định: bài thơ Nam quốc sơn hà là của Lý Thường Kiệt. Có thể kể ra đây một vài công trình tiêu biểu như: Việt Nam sử lược của Trần Trọng Kim (1), Lý Thường Kiệt...

Ký hiệu học văn hóa ở trường phái ký hiệu học Tartu - Moskva

Những ghi chú được trình bày ở đây không nhằm mục đích thuật lại hay phân tích nội dung các công trình về ký hiệu học và loại hình văn hoá làm thành tập trước[1] và tập này trong tuyển tập tác phẩm của Iu.M.Lotman (Iu.M.), mà nhằm tổng kết sơ bộ những tri thức cơ bản, tối thiểu, cần...

Bàn về hai chữ “Thiên thư” (天書) trong bài thơ Nam quốc sơn hà (南國山河)

Nam quốc sơn hà là bài TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP đầu tiên của nước ta. Nội dung của TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP chủ yếu đề cập đến quyền bình đẳng, quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc của con người và các dân tộc. Đồng thời, bài Nam quốc sơn hà ra đời cũng là thể hiện...